بررسی پخش آلودگی حاصل از تخلیه فاضلاب شهری بندر بوشهر در خور سلطانی (خلیج فارس)

امروزه با توجه به توسعه شهرنشینی و تولید حجم وسیعی از فاضلاب شهری و لزوم دفع این آلودگی، لازم است که اثرات دفع آن مورد بررسی قرار گیرد و برای کاهش اثرات آن راهکارهای عملی ارائه گردد. یکی از راهکارهای مفید مکان‌یابی درست محل دفع فاضلاب است. خور سلطانی و لشگری بزرگ‌ترین خورهای استان بوشهر بوده که در شمال این بندر واقع شده و به‌عنوان یک بانک زیستی با ارزش برای ادامه حیات آبزیان و موجودات وابسته به دریا در این منطقه جغرافیایی عمل می‌کنند.

هدف این پژوهش بررسی پخش آلودگی حاصل از تخلیه فاضلاب شهری بندر بوشهر در خور سلطانی است. برای این منظور با توجه به ویژگی های منطقه با فرض 5 خروجی برای تخلیه فاضلاب در خورهای سلطانی و پودر، از مدل MIKE 21FM استفاده شده است. میزان فاضلاب تصفیه شده شهری واردشده به این مناطق به کمک روش‌های آماری برآورد شده و حداکثر مقدار ممکن آن برای کل دوره مدل سازی برای در نظر گرفتن بدترین شرایط محتمل استفاده شده است.

مراحل انجام کار شامل مدل سازی جریانات منطقه با استفاده از ماژول هیدرودینامیکی و کالیبراسیون آن، اعمال سناریوهای تخلیه فاضلاب به مدل و بررسی رفتار آلاینده به کمک شوری و میزان رقیق‌شدگی آن، به عنوان مکان یاب فاضلاب است. مطابق نتایج این پژوهش انتقال آلودگی تحت تاثیر جریانات جزر و مدی و به صورت رفت و برگشتی است، که در زمان مد به سمت نواحی انتهایی شاخه‌های خورهای لشگری و پودر و در زمان جزر به سمت دهانه خور سلطانی بوده و پس از خارج شدن، پیشروی آن به سمت نواحی شمالی خلیج بوشهر است.

به‌طورکلی رفتار آلاینده، میزان رقیق‌شدگی فاضلاب و زمان خروج فاضلاب از محیط خورها با عمق آب و شدت جریانات محل تخلیه فاضلاب ارتباط مستقیمی دارد، به‌گونه‌ای که تغییرات رقیق‌شدگی در داخل خور سلطانی به علت شدت اثر جزر و مد و عمق بیشتر آن، بیشتر از سایر خورهاست. در انتها با مقایسه سناریوها نتیجه گیری شده است که تاثیر تخلیه فاضلاب در ناحیه نزدیک به دهانه خور سلطانی کمتر از دیگر سناریوها بر نواحی داخلی و انتهایی خورهای این منطقه است.

استاد راهنما : ناصر حاجی زاده ذاکر

استاد مشاور : عبدالرضا کرباسی

سال انتشار : مهر ۱۳۹۵