آب جایگزین حاصل از پساب، مرهم زخم خشکسالی در سیستان و بلوچستان

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان گفت: با توجه به خشکسالی‌های فراگیر سال های اخير، موضوع اجرا و تکمیل طرح‌های فاضلاب به منظور استفاده مجدد از پساب به عنوان یک آب جایگزین باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد، اما متأسفانه تخصیص اعتبارات در این بخش بسیار ضعیف است.

به‌ گزارش «انرژی امروز» از پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، علیرضا قاسمی اظهار داشت: در استان پهناور و خشک سیستان و بلوچستان با چالش‌ها و مضیقه‌های بسیاری در حوزه تأمین آب روبه‌رو هستیم، استانی که با 11.4 درصد مساحت کل کشور و تراکم جمعیتی 16 نفر در هر کیلومتر مربع، علاوه بر اینکه در ردیف استان‌های پهناور کشور قرار دارد، کم‌تراکم‌ترین استان کشور نیز محسوب می‌شود.

وی با اشاره به کاهش چشمگیر نزولات جوی طی سال زراعی 99 و تأثیر و عواقب ناشی از عدم بارندگی طی یک سال گذشته اظهار کرد: خشکسالی‌های پی در پی، عدم بارندگی مناسب طی سال گذشته و در پی آن افت سفره‌های آب زیرزمینی باعث کاهش کمی و کیفی چاه‌های سطح استان شده است، به طوری‌که در سال گذشته حدود 50 حلقه چاه نیاز به حفاری مجدد یا حفر چاه جدید پیدا کرد و 200 حلقه چاه نیازمند لایروبی و کف شکنی شد.

وی اضافه کرد: شرایط به گونه‌ای است که اگر یک سال بارندگی در استان رخ ندهد به دلیل بالا بودن سنگ بستر، در 16 شهر استان و تعداد زیادی از روستاها به مشکل خواهیم خورد، بنابراین باید اقدامات فوق صورت پذیرد.

قاسمی در ادامه تصریح کرد: علاوه بر کاهش کمی و کیفی منابع آب به دلیل کاهش بارندگی، استفاده غیرمجاز از سفره‌های آب زیرزمینی توسط کشاورزان و عدم کنترل و برنامه مناسب در جمع آوری چاه‌های غیرمجاز یکی دیگر از چالش‌هایی است که با آن مواجه هستیم.

وی در ادامه گفت: بیلان منفی دشت‌های استان و افزایش روز افزون درخواست‌ها برای آبرسانی سیار به‌دلیل خشک شدن منابع آب روستایی با هزینه‌های سرسام آوری که به شرکت تحمیل می‌شود بخش دیگری از مشکلات این استان است.

قاسمی با اشاره به اینکه از 20 میلیارد مترمکعب نزولات جوی، تنها 1.4 درصد آن سهم نفوذ به سفره‌های آب زیرزمینی می‌شود، افزود: این مسئله در شرایطی‌ است که ما سالانه 2 میلیارد متر مکعب برداشت آب از منابع زیرزمینی داریم، در نتیجه سالانه 600 میلیون متر مکعب بیلان منفی داریم که از 100 درصد آب موجود 91 درصد در حوزه کشاورزی، حدود 7 تا 7.5 درصد در بحث شرب و یک تا 1.5 درصد در بخش صنعت مصرف می‌شود.

مدیرعامل آبفای سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه 17 میلیارد مترمکعب نزولات جوی از 6 خروجی استان با توجه به شیبی که این خطه دارد خارج می‌‌شود، افزود: برای حفظ آب و جلوگیری از افت سطح آب‌های زیرزمینی باید طرح‌های آبخیزداری با ایجاد سدهای کوچک روی منابع آبی و در مسیر رودخانه‌ها اجرا شود.

قاسمی در بخش دیگری از سخنان خود جمعیت استان را بیش از 3 میلیون نفر عنوان کرد و افزود: از این تعداد 1.6 میلون نفر در 51 شهر استان و بیش از 1.4 میلیون نفر در 5594 روستای استان ساکن هستند.

وی افزود: شاخص بهره‌مندی از آب شرب و بهداشتی در حوزه شهر 97 درصد است و این شاخص در حوزه روستایی 71.5 درصد است، همچنین درصد بهره مندی از خدمات دفع بهداشتی فاضلاب در شهرهای استان 24 درصد در مقابل 52 درصد کشور است.

وی در خاتمه افزود: در حال حاضر 5 طرح فاضلاب در شهرهای چابهار، زاهدان، زابل، کنارک و زهک در دست اجراست که جهت تکمیل نیازمند 1900 میلیارد تومان اعتبار است و علاوه بر این، شرکت آبفا اقدام مورد نیاز جهت مطالعه طرح های فاضلاب شهرهای ایرانشهر، نیک شهر، راسک، فنوج و سراوان را نیز در دستور کار خود قرار داده است که با عملیاتی شدن آنها، علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف آب، امکان احداث صنایع متعدد با آب‌بری بالا به‌ویژه در مناطق مرکزی و شمالی استان فراهم می‌شود.