آزمایش اولین نیروگاه همجوشی هسته‌ای در انگلیس
شهرک کوچکی در جنوب انگلیس می‌تواند در تاریخ به عنوان نخستین مکانی ثبت شود که آغازگر همجوشی هسته‌ای به عنوان مدل جدیدی از انرژی تجدیدپذیر بوده است.
به گزارش «انرژی امروز» از یورو نیوز، دانشمندان برای چندین دهه است که تلاش می‌کنند فرایند همجوشی هسته‌ای را، که مقادیر زیادی انرژی تولید می‌کند، عملیاتی کنند که تا کنون موفق نبوده‌اند. گروهی از محققان اما حالا در یک شرکت خصوصی در دیدکات آکسفوردشر انگلیس تلاش می‌کنند با شلیک ۱۴ هزار آمپر الکتریسیته به ابری از گاز هیدروژن، اتم‌های هیدروژن را وادار به همجوشی کنند و در نتیجه هلیوم ایجاد کنند.
در واقع داخل راکتور توکامک فرآیند‌های پیچیده بسیاری رخ می‌دهد. این دستگاه از یک میدان مغناطیسی قدرتمند برای مهار ابر گاز هیدروژن استفاده می‌کند. این کار از تماس پلاسمای فوق‌العاده داغ با لبه ظرف جلوگیری می‌کند، چرا که در غیر این صورت هر چیزی را که با آن تماس پیدا کند ذوب می‌کند.
پژوهشگرانش امید دارند که بتوانند جرقه آغاز یک منبع انرژی پاک و ارزان را بزنند، با این وجود چالش‌های فنی در برابر این مسیر زیاد هستند. پس از رسید به درجات بسیار بالا (باید دما در درون راکتور به ۱۰ برابر خورشید برسد تا پلاسما بتواند شروع به چرخش کند)، دانشمندان باید ببینند آیا این همجوشی هسته‌ای می‌تواند انرژی بیشتری نسبت به آنچه مصرف می‌کند تولید کند یا نه.
کریس کلسال، مدیرعامل شرکت می‌گوید: «ما بالاخره آن را شکست خواهیم داد. پاسخ سوال‌های ما در دل قوانین طبیعت است، کاری که ما باید انجام دهیم این است که کلید را پیدا کرده و قفل گاوصندوق را باز کنیم. اطمینان دارم که راه پیدا خواهد شد.»
راکتور متعلق به شرکت «توکاماک انرژی» می‌تواند تا ۵۰ میلیون درجه سانتی‌گراد داغ شود. حرارتی که تقریبا دو برابر دمای هسته خورشید است، با این حال خطری وجود ندارد که این شهرک صنعتی تبدیل به قطب جدید منظومه شمسی شود.
اگر در داخل یک راکتور همجوشی مشکلی پیش بیاید، دستگاه فقط متوقف می‌شود بنابراین هیچ خطری برای نشت این گرمای وحشتناک وجود ندارد. در واقع همجوشی نمی‌تواند یک واکنش زنجیره‌ای ایجاد کند، مانند آنچه در فاجعه هسته‌ای چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ رخ داد، بنابراین به لحاظ پیرامونی می‌توان آن را بی‌خطر دانست.
همجوشی هسته‌ای نسبت به شکافت هسته‌ای که در نیروگاه‌های اتمی انجام می‌شود مزیت بالاتری دارد. در واقع شکافت هسته‌ای کاری خطرناک به شمار می‌رود چرا که در آن روش با تقسیم یک اتم «سنگین» (معمولاً اورانیوم) به دو اتم، انرژی ایجاد می‌کنند. در این فرایند مقدار زیادی زباله خطرناک رادیواکتیو تولید می‌شود که برای سال‌ها در طبیعت باقی می‌ماند و از بین نمی‌رود.
یک مزیت دیگر انرژی همجوشی این است که از هیدروژن برای تولید هلیوم استفاده می‌کند و ما به دلیل وجود دریاها در زمین، از منبع تقریبا بیشماری هیدروژن برخوردار هستیم. اما چه زمانی سرانجام همجوشی هسته‌ای می‌تواند به منبع انرژی قابل دوام تبدیل شود؟ این سوالی است که دانشمندان ده‌ها سال از خود می پرسند. با این حال تا کنون پاسخ قطعی و راحتی برای این پرسش وجود نداشته است.
دکتر هانا ویلت، فیزیکدان در مرکز توکامک، می‌گوید: «جواب به این سوال مشکل است، [ما] نسبت به سوزاندن سوخت‌های فسیلی، انرژی بسیار بیشتری از این واکنش دریافت کرده‌ایم.»
در واقع دانشمندان بیش از ۵۰ سال است در تلاش بوده‌اند تا همجوشی را عملی سازند، اما هنوز زمان زیادی در راه است تا خانه‌ها بتوانند با استفاده از آن به طور موثر برق‌رسانی شوند. در صورت موفقیت‌آمیز بودن آزمایش همجوشی هسته‌ای، می توان یک صورت فلکی از خورشیدهای کوچک را روی زمین مشاهده کرد.
با حل شدن مسئله انرژی همچوشی، این فناوری می‌تواند در سراسر جهان گسترش یابد و انرژی همجوشی در کنار منابع انرژی طبیعی مانند خورشید، باد و جزر و مد به صورت یک گزینه اصلی در گذار سبز درخواهد آمد.
بسیاری از دولت‌ها هم‌اکنون در این زمینه جدی‌تر شده‌اند و برای مثال دولت بریتانیا ۱۰ میلیون پوند در سال گذشته در شرکت توکامک انرژی سرمایه‌گذاری کرده و ۵ نقطه در اسکاتلند و انگلیس را به عنوان مکانی برای احداث کارخانه‌های انرژی همجوشی هسته‌ای انتخاب کرده است
دانشمندان امیدوارند که این نیروگاه بتواند به شبکه برق ملی متصل شود و در نهایت انرژی خانه‌های مسکونی مردم را فراهم کند. الگویی که در سراسر جهان نیز قابل تکرار خواهد بود.
