آغاز عصر جدید هوش مصنوعی
آیا شما انسان هستید؟

آیا حاضر هستید در مقابل 42 دلار انسان بودن خود را ثابت کنید؟ سم آلتمن، مدیرعامل اوپن ایآی حاضر است 42 دلار به عنوان کریپتو به شما بدهد در مقابل به یک انسان تایید شده تبدیل شوید.
به گزارش «انرژی امروز» از هفته نامه صدا، هوش مصنوعی مولد در سراسر جهان به طور گسترده مورد استقبال قرار گرفته است. به همین دلیل، تشخیص محتوای واقعی از محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی به طور فزایندهای دشوار شده است. سال گذشته، جک دورسی، مدیرعامل سابق توییتر، گفته بود که در ۵ تا ۱۰ سال آینده «به دلیل نحوه ایجاد تصاویر، دیپ فیکها و ویدیوها» تشخیص محتوای واقعی از جعلی غیرممکن خواهد بود.
این مسئله با پیشرفت مدلهای تولید کننده آنها شایعتر میشود. اکنون با ورود به دوران هوش مصنوعی عاملی (Agentic AI )، مدلها توانمندتر هم شدهاند و میتوانند وظایف تکراری و اضافی را با حداقل یا بدون دخالت انسان انجام دهند.
در حالی که این موضوع روی کاغذ عالی به نظر میرسد، انقلاب هوش مصنوعی با چالشهای زیادی نیز همراه است. ذینفعان کلیدی در حوزه هوش مصنوعی، از جمله سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI که خود تا حدودی از نقش آفرینان این چالش است، پس از مواجهه هوش عمومی مصنوعی، همان سیستم هوش مصنوعی که از قابلیتهای شناختی انسان فراتر میرود، تغییر الگو برای بشریت را پیشبینی کردهاند.
حالا سم آلتمن میگوید هرچه به هوش مصنوعی عمومی نزدیکتر میشویم، داشتن سیستمهای پیچیدهای که تشخیص انسانها و عوامل هوش مصنوعی را آسانتر میکند، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
بنابراین سم آلتمن مدعیست دستگاهی ساخته است برای غلبه بر همین چالش، برای شناسایی و احراز هویت انسانها در عصر هوش مصنوعی عمومی. این دستگاه Orb نام دارد که نزدیکترین معنی برای آن در فارسی میشود: «گوی».
فرضیه مورد استفاده در آن ساده است: شما قرار است به دوربین نگاه کنید و به دستگاه اجازه دهید عناصر منحصر به فرد و مناطق مژگانی عنبیه شما را ثبت کند. مناطق مژگانی عنبیه شامل بخشهای مژگانی عنبیه است که با ماهیچههای مژگانی و زوائد مژگانی مرتبط است. این منطقه نقش مهمی در تطابق، یعنی تغییر انحنای عدسی چشم و تنظیم میزان عبور نور به چشم دارد. به این ترتیب، دستگاه، انسانیت شما را بر اساس یک عدد دودویی ۱۲۸۰۰ رقمی، که به عنوان کد عنبیه نیز شناخته میشود، تأیید میکند و به یک برنامه در تلفن شما ارسال میشود. البته این خبر جدیدی نیست. پیشتر از الگوریتمهای مختلف هوش مصنوعی برای تفسیر تصویربرداری پزشکی برای تشخیص و طبقهبندی بیماریهایی مانند سرطان و بیماریهای قلبی استفاده شده بود. بعدتر این الگوریتمها بر اساس بررسی تصاویر شبکه چشم میتوانستند تشخیص دهند که فردی که تصویر شبکهاش نمایش داده میشود مذکر است یا مونث. اما حالا موضوع اندکی فرق خواهد داشت.
در کاری اوپنآیای انجام میدهد قرار نیست تنها یک فرآیند ثبت نام ساده طی شود؛ کاربر برای این فرایند حقوق هم میگیرد.
افرادی که ثبت نام میکنند، یک بسته ارز دیجیتال به نام Worldcoin دریافت میکنند. هر کاربری که ثبت نام کند، ۴۲ دلار در کیف پول دیجیتال خود جایزه برای تبدیل شدن به یک انسان تأیید شده دریافت خواهد کرد.
اما این هوش مصنوعی چطور کار خواهد کرد و چرا آلتمن به دنبال چنین فناوری پیشرفتهای بوده است.
یک گوی که تماشایتان میکند
در همین خصوص نشریه تایم مصاحبهای داشته است با سم آلتمن. این نشریه درباره مراسم رونمایی از گوی مینویسد: یک بار دیگر، سم آلتمن میخواهد آینده را به شما نشان دهد. مدیرعامل OpenAI تنها روی صحنهای در سانفرانسیسکو ایستاده و آماده میشود تا حرکت بعدی خود را برای جمعیتی مشتاق رونمایی کند. آلتمن با اشاره به هوش مصنوعی عمومی توضیح میدهد: «ما به راهی برای شناسایی و احراز هویت انسانها در عصر هوش مصنوعی عمومی نیاز داشتیم. ما راهی میخواستیم تا مطمئن شویم که انسانها خاص و عامل مرکزی باقی میمانند.»
راه حلی که آلتمن ارائه داده بر روی این صحنه و پشت سر او در حال نمایان شدن است. این راهحل یک کره سفید به اندازه یک توپ بازی ساحلی است که یک دوربین در مرکز آن قرار دارد. شرکتی که آن را میسازد، و با نام Tools for Humanity شناخته شده است، این دستگاه مرموز را Orb (گوی) مینامد. شما به قلب این گوی پلاستیکی و سیلیکونی خیره میشوید و این گوی شیارها و مناطق مژگانی منحصر به فرد عنبیه شما را نقشهبرداری میکند. چند ثانیه بعد، مدرکی غیرقابل انکار از انسانیت خود دریافت خواهید کرد: یک عدد دودویی ۱۲۸۰۰ رقمی، معروف به کد عنبیه، که به یک برنامه در تلفن شما ارسال میشود. همزمان، یک بسته ارز دیجیتال به نام Worldcoin، به ارزش تقریبی ۴۲ دلار، به کیف پول دیجیتال شما منتقل میشود، پاداش شما برای تبدیل شدن به یک «انسان تأیید شده».
به نوشته تایم آلتمن در سال ۲۰۱۹، شرکت «ابزارهایی برای بشریت» (Tools for Humanity ) را به عنوان بخشی از مجموعهای از شرکتهایی تأسیس کرد که معتقد بود جهان را تغییر خواهند داد. به باور آلتمن وقتی فناوریای که او در OpenAI توسعه میداد، از سطح خاصی از هوش عبور کند، پایان یک دوره در اینترنت و آغاز دورهای دیگر خواهد بود که در آن هوش مصنوعی آنقدر پیشرفته و شبیه انسان میشود که دیگر نمیتوانید تشخیص دهید آنچه را که به صورت آنلاین میخوانید، میبینید یا میشنوید تولید شده توسط یک شخص واقعی است یا خیر. آلتمن تصور میکرد وقتی این اتفاق بیفتد، به نوع جدیدی از زیرساخت آنلاین نیاز خواهیم داشت: یک لایه تأیید انسانی برای اینترنت، تا افراد واقعی را از تعداد فزاینده رباتها و «عوامل» هوش مصنوعی متمایز کند.
و بنابراین «ابزارهایی برای بشریت» برای ساخت یک شبکه جهانی «اثبات بشریت» اقدام کرد. هدف آن تأیید ۵۰ انسان بودن میلیون نفر تا پایان سال ۲۰۲۵ است؛ در نهایت هدف آن ثبت نام تک تک انسانهای روی کره زمین است. این ارز دیجیتال رایگان هم به عنوان انگیزهای برای کاربران جهت ثبتنام عمل میکند و هم نقطه ورود به چیزی است که شرکت امیدوار است به بزرگترین شبکه مالی جهان تبدیل شود، شبکهای که به اعتقاد این شرکت در نهایت «درصدهای دو رقمی از اقتصاد جهانی» از طریق آن جریان خواهد یافت. حتی برای آلتمن، این ماموریتها جسورانه هستند. آلتمن چند روز قبل از سخنرانی اصلی خود در 30 آوریل، در مصاحبهای ویدیویی به تایم میگوید: «اگر این موضوع واقعاً به نتیجه برسد، مانند یک قطعه اساسی از زیرساخت لازم برای جهان است.»
هدف این پروژه حل مشکلی است که تا حدودی خود آلتمن آن را ایجاد کرده است. او و دیگر رهبران فناوری میگویند در آینده نزدیک، هوش مصنوعی پیشرفته سرشار از عاملیت خواهد شد:به دست آوردن توانایی نه تنها پاسخ به دستورات انسانی، بلکه انجام اقدامات مستقل در جهان. این امر امکان ایجاد همکاران هوش مصنوعی را فراهم میکند که میتوانند وارد شرکت شما شوند و شروع به حل مشکلات کنند؛ معلمان هوش مصنوعی که میتوانند سبک تدریس خود را با ترجیحات دانشآموزان تطبیق دهند؛ حتی پزشکان هوش مصنوعی که میتوانند موارد معمول را تشخیص دهند و برنامهریزی یا تدارکات لازم را انجام دهند. حامیان سرمایهگذار خطرپذیر آنها پیشبینی میکنند که ورود این عوامل مجازی، بهرهوری ما را به شدت افزایش داده و عصری از فراوانی مادی را آغاز خواهد کرد.
اما عوامل هوش مصنوعی پیامدهای سلسلهواری هم برای تجربه آنلاین انسان خواهند داشت. مقاله اخیر محققانی از ۲۵ دانشگاه، سازمان غیرانتفاعی و شرکت فناوری مختلف، از جمله OpenAI، میگوید: «با سختتر شدن تمایز سیستمهای هوش مصنوعی از افراد، احتمال دارد وبسایتها با بدهبستانهای دشواری روبرو شوند. خطر قابل توجهی وجود دارد که موسسات دیجیتال برای زمانی آماده نباشند که عوامل مبتنی بر هوش مصنوعی، از جمله آنهایی که توسط بازیگران مخرب به کار گرفته میشوند، بر سایر فعالیتهای آنلاین غلبه میکنند.» در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی مانند X و فیسبوک، حسابهای کاربری که توسط رباتها هدایت میشوند، میلیاردها بازدید از محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی را به خود اختصاص میدهند. در ماه آوریل، بنیادی که ویکیپدیا را اداره میکند، فاش کرد که رباتهای هوش مصنوعی که سایت آنها را بررسی میکنند، باعث میشوند که این دانشنامه برای مدیریت پایدار بسیار پرهزینه شده باشد. در اواخر همان ماه، محققان دانشگاه زوریخ دریافتند که نظرات تولید شده توسط هوش مصنوعی در subreddit /r/ChangeMyView در ترغیب کاربران ناآگاه به تغییر نظرشان تا شش برابر موفقتر از نظرات نوشته شده توسط انسان هستند.
ورود عاملیتها نه تنها توانایی ما در تشخیص محتوای آنلاین معتبر و هوش مصنوعی را تهدید میکند، بلکه مدل اصلی کسب و کار اینترنت، یعنی تبلیغات آنلاین را نیز به چالش میکشد که بر این فرض استوار است که تبلیغات توسط انسانها مشاهده میشوند،. الکس بلانیا، مدیرعامل «ابزارهایی برای بشریت» میگوید: «اینترنت در ۱۲ تا ۲۴ ماه آینده به طرز چشمگیری تغییر خواهد کرد. بنابراین ما باید موفق شویم، وگرنه مطمئن نیستم چه اتفاق دیگری خواهد افتاد.»
تیم بلانیا به مدت چهار سال سختافزار Orb را آزمایش کرده است. اکنون عرضه آن در ایالات متحده آغاز شده است. طی ۱۲ ماه آینده، ۷۵۰۰ گوی به دهها شهر آمریکا، در مکانهایی مانند پمپ بنزینها، فروشگاههای زنجیرهای و فروشگاههای اصلی در لسآنجلس، آستین و میامی ارسال خواهد شد. بنیانگذاران و طرفداران این پروژه امیدوارند که اولین حضور گوی در ایالات متحده، مرحله جدیدی از رشد خود را آغاز کند. عنوان سخنرانی اصلی سانفرانسیسکو «پس از کلی تأخیر» بود.
مشخص نیست که آیا اشتهای عمومی با این برندسازی پرشور مطابقت دارد یا خیر. شرکت «ابزارهایی برای بشریت» از اواسط سال ۲۰۲۳ تاکنون تنها ۱۲ میلیون نفر را «تأیید هویت» کرده است، سرعتی که بلانیا اذعان میکند بسیار عقبتر از برنامه است. در حال حاضر تعداد کمی از پلتفرمهای آنلاین از چیزی که به آن «شناسه جهانی» میگویند و چیزی شبیه گوی به بازدیدکنندگان خود میدهد، پشتیبانی میکنند و چیز زیادی برای ترغیب کاربران به کنار گذاشتن اطلاعات بیومتریک خود، فراتر از جذابیت ارزهای دیجیتال رایگان، باقی نمیماند. حتی آلتمن هم مطمئن نیست که آیا کل این ماجرا میتواند به نتیجه برسد یا خیر. او میگوید: «میتوانم ببینم که [چگونه] این موضوع در عرض چند سال به یک جریان نسبتاً اصلی تبدیل میشود. یا میتوانم ببینم که هنوز فقط توسط زیرمجموعه کوچکی از افرادی که به جهان به شیوهای خاص فکر میکنند، استفاده میشود.»
با این حال، با فراگیر شدن هوش مصنوعی در اینترنت، سازندگان این قطعه سختافزاری جدید و عجیب بر این باورند که به زودی همه در جهان خواهند خواست- یا نیاز خواهند داشت- که یک گوی داشته باشند. آنها پیشبینی میکنند که کد بیومتریکی که ایجاد میکند، به نوع جدیدی از گذرنامه دیجیتال تبدیل خواهد شد که بدون آن ممکن است از ورود به اینترنت آینده، از برنامههای دوستیابی گرفته تا خدمات دولتی، محروم شوید. در بهترین حالت، World ID میتواند راهی برای حفظ حریم خصوصی برای تقویت اینترنت در برابر سیل محتوای جعلی یا فریبنده مبتنی بر هوش مصنوعی باشد. همچنین میتواند توزیع درآمد پایه جهانی (UBI)، سیاستی که آلتمن قبلاً از آن حمایت کرده بود، را امکانپذیر کند، زیرا اتوماسیون هوش مصنوعی اقتصاد جهانی را متحول میکند. لازم به ذکر است درآمد پایه جهانی (UBI) به معنای توزیع مستقیم و منظم یک مبلغ مشخص پول توسط دولت به تمام شهروندان یا مقیمان یک کشور است، بدون توجه به وضعیت درآمد، شغل یا هر معیار دیگری. این درآمد پایه در مقایسه با سایر طرحهای تأمین اجتماعی، مستقل از هر درآمد دیگری پرداخت میشود و هدف آن تأمین حداقل هزینههای زندگی برای همه است. به عبارتی دیگر، UBI یک ایده برای تأمین حداقل هزینههای مردم است، به طوری که دولت برنامههایی را طراحی و اجرا میکند تا تضمین کند که همه افراد جامعه از یک حداقل درآمد مشخص برخوردارند.
دیویا سیدارت، بنیانگذار پروژه غیرانتفاعی هوش جمعی، میگوید: اینترنت در آینده نزدیک به ناچار به نوعی سیستم اثبات انسانیت نیاز خواهد داشت. او استدلال میکند که سوال واقعی این است که آیا چنین سیستمی متمرکز خواهد بود- «یک کابوس امنیتی بزرگ که امکان نظارت زیادی را فراهم میکند»- یا همانطور که Orb ادعا میکند، حافظ حریم خصوصی خواهد بود. سوالاتی در مورد ساختار سازمانی شرکت «ابزارهایی برای بشریت»، وابستگی آن به یک ارز دیجیتال ناپایدار و اینکه در صورت موفقیت چه قدرتی را در دست صاحبانش متمرکز خواهد کرد، همچنان باقی است. با این حال، این همچنین یکی از معدود تلاشها برای حل چیزی است که بسیاری آن را یک مشکل فزاینده و فوری میدانند. سیدارت در مورد World ID میگوید: «برخی مشکلات در آن وجود دارد. اما شما نمیتوانید اینترنت را در کهربا حفظ کنید. چیزی در این راستا وجود دارد که ضروری است.»
الکس بلانیا، مدیرعامل «ابزارهایی برای بشریت» پیشتر در یک شام یک میلیون دلاری در مار-ئه-لاگو با دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده شرکت کرده بود، ترامپ کسیست که او را به خاطر هموار کردن راه برای راهاندازی این شرکت در ایالات متحده با تسهیل مقررات رمزنگاری، تحسین میکند. بلانیا میگوید: «با توجه به اینکه سم یک هدف بسیار مهم است، ما فقط تصمیم گرفتیم که اجازه دهیم شرکتهای دیگر در این مبارزه بجنگند و پس از روشن شدن هوا وارد ایالات متحده شویم.»
الکس بلانیا در نقل از خاطرات خود از دوران کودکی که در آلمان بزرگ شده، میگوید کمی با همسالانش متفاوت بود. او در مصاحبهای گفته است: «بچههای دیگر مثلا زیاد مشروب میخوردند یا مهمانیهای زیادی میگرفتند و من فقط چیزهای زیادی میساختم که میتوانستند منفجر شوند.» در موسسه فناوری کالیفرنیا، جایی که او در حال تحقیق برای مدرک کارشناسی ارشد بود، شبهای زیادی را صرف خواندن وبلاگهای بزرگان استارتاپ مانند پل گراهام و آلتمن میکرد. سپس، در سال ۲۰۱۹، بلانیا ایمیلی از مکس نووندسترن، کارآفرینی که با آلتمن در حال بررسی ایدهای برای ساخت یک شبکه جهانی ارز دیجیتال بود، دریافت کرد. آنها به دنبال افراد متخصص فنی برای کمک به این پروژه بودند.
در حین صرف کاپوچینو، آلتمن به بلانیا گفت که از سه چیز مطمئن است. اول، هوش مصنوعی هوشمندتر از انسان نه تنها ممکن، بلکه اجتنابناپذیر است- و به زودی به این معنی خواهد بود که دیگر نمیتوانید فرض کنید هر چیزی که در اینترنت میخوانید، میبینید یا میشنوید، ساخته دست بشر است. دوم، ارز دیجیتال و سایر فناوریهای غیرمتمرکز نیروی عظیمی برای تغییر در جهان خواهند بود. و سوم، مقیاسپذیری برای ارزش هر شبکه ارز دیجیتال ضروری است.
هدف پروژه Worldcoin، که از ابتدا هم همین بوده ترکیب این سه بینش بود. آلتمن از PayPal، شرکتی که توسط استادش پیتر تیل تأسیس شده بود، درس گرفت. از بودجه اولیه خود، PayPal کمتر از 10 میلیون دلار در واقع برای ساخت برنامه خود هزینه کرد- اما 70 میلیون دلار اضافی را به یک برنامه ارجاع اختصاص داد، که به موجب آن کاربران جدید و شخصی که آنها را دعوت کرده بود، هر کدام 10 دلار اعتبار دریافت میکردند. برنامه ارجاع به PayPal کمک کرد تا به یک پلتفرم پرداخت پیشرو تبدیل شود. آلتمن بر این باور بود که نسخهای از آن استراتژی، Worldcoin را به مقام مشابهی سوق میدهد. او میخواست یک ارز دیجیتال جدید ایجاد کند و آن را به عنوان پاداش ثبت نام به کاربران بدهد. هر چه افراد بیشتری به سیستم بپیوندند، ارزش توکن از نظر تئوری بالاتر میرود.
این پروژه از سال ۲۰۱۹، ۲۴۴ میلیون دلار از سرمایهگذارانی مانند کوینبیس و شرکت سرمایهگذاری خطرپذیر آندرسن هوروویتز جمعآوری کرده است. این پول، هزینه ۵۰ میلیون دلاری طراحی گوی، به علاوه نگهداری نرمافزاری که روی آن اجرا میشود را پوشش داده است. با این حال، ارزش کل بازار تمام سکههای جهانی موجود بسیار بیشتر است- حدود ۱۲ میلیارد دلار. این عدد کمی گمراهکننده است: بیشتر این سکهها در گردش نیستند و قیمت سکه جهانی به شدت نوسان داشته است. با این حال، این به شرکت اجازه میدهد تا بدون هیچ هزینهای برای خود، به کاربران برای ثبتنام پاداش دهد. جذابیت اصلی برای سرمایهگذاران، جنبه مثبت ارزهای دیجیتال است. حدود ۷۵ درصد از کل سکههای جهانی برای دریافت توسط انسانها هنگام ثبتنام یا به عنوان پاداش معرفی، کنار گذاشته شدهاند. ۲۵ درصد باقیمانده بین حامیان و کارکنان شرکت «ابزارهایی برای بشریت»، از جمله بلانیا و آلتمن، تقسیم میشود. بلانیا میگوید: «من واقعاً از اینکه پول زیادی به دست میآورم هیجانزدهام.»
آلتمن از همان ابتدا به عواقب انقلاب هوش مصنوعی که قصد داشت آن را به راه بیندازد، فکر کرده بود. در ۲۱ مه، او اعلام کرد که قصد دارد با جانی آیو، طراح سابق و مشهور اپل، برای ساخت یک دستگاه شخصی هوش مصنوعی جدید همکاری کند. او استدلال کرد که آیندهای که در آن هوش مصنوعی پیشرفته بتواند بیشتر وظایف را موثرتر از انسانها انجام دهد، موجی از بیکاری و آشفتگی اقتصادی را به همراه خواهد داشت. نوعی توزیع مجدد ثروت ممکن است ضروری باشد. در سال ۲۰۱۶، او بخشی از بودجه مطالعهای در مورد درآمد پایه را تأمین کرد که ماهانه ۱۰۰۰ دلار به افراد کمدرآمد در ایلینوی و تگزاس پرداخت میکرد. اما هیچ سیستم مالی واحدی وجود نداشت که امکان ارسال پول به همه افراد در جهان را فراهم کند. از سویی راهی برای جلوگیری از اینکه یک فرد دو بار شناسایی شود یا یک هوش مصنوعی پیچیده که وانمود میکند انسان است و مقداری پول نقد از خود به جیب میزند، وجود نداشت. در سال ۲۰۲۳، «ابزارهایی برای بشریت» امکان استفاده از شبکه برای توزیع مجدد سود آزمایشگاههای هوش مصنوعی که قادر به خودکارسازی نیروی کار انسانی بودند را مطرح کرد. بر اساس گزارش این شرکت: «با پیشرفت هوش مصنوعی، توزیع عادلانه دسترسی و بخشی از ارزش ایجاد شده از طریق درآمد پایه همگانی، نقش حیاتی فزایندهای در مقابله با تمرکز قدرت اقتصادی ایفا خواهد کرد.»
بلانیا مجذوب این پیشنهاد شد و موافقت کرد که به عنوان یکی از بنیانگذاران به این پروژه بپیوندد. بلانیا میگوید: «بیشتر مردم به ما میگفتند که ما خیلی احمق یا دیوانه هستیم، از جمله سرمایهگذارانی در سیلیکون ولی چنین چیزی به ما گفتند». حداقل تا زمانی که ChatGPT در سال ۲۰۲۲ منتشر شد و OpenAI را به یکی از مشهورترین شرکتهای فناوری جهان تبدیل کرد و بازار را به شدت رونق بخشید. بلانیا در مورد چشمانداز توسعه یک شبکه جهانی «اثبات انسانیت» میگوید: «ناگهان همه چیز برای دنیای بیرون منطقیتر شد. باید جهانی را تصور کنید که در آن سیستمهای بسیار هوشمند و شایستهای خواهید داشت که به نحوی با اهداف و ایدههای مختلف از آنچه میخواهند انجام دهند، ایدههایی که در اینترنت پخش میشوند و ما دیگر نمیدانیم با چه چیزی سر و کار داریم.»
در دفتر شرکت «ابزارهایی برای بشریت» یک سازه چوبی دایرهای شکل وجود دارد که در آن هشت گوی روبروی یکدیگر قرار دارند. این صحنه چیزی بین یک فروشگاه اپل و یک محراب تشریفاتی است. انسانیت گزارشگر تایم چنین تایید میشود. گزارشگر تایم مینویسد: در حالی که به گوی خیره شده بودم، چندین فرآیند پیچیده به طور همزمان انجام شده بود. یک شبکه عصبی ورودیها را از چندین حسگر- یک دوربین مادون قرمز، یک دماسنج- دریافت کرد تا تأیید کند که من یک انسان زنده هستم. همزمان، یک لنز تلهفوتو روی عنبیه من زوم کرد و ویژگیهای فیزیکی درون آن را که مرا از هر انسان دیگری روی زمین متمایز میکند، ثبت کرد. بعد آن تصویر را به یک کد عنبیه تبدیل کرد: یک انتزاع عددی از دادههای بیومتریک منحصر به فرد من. بعد گوی بررسی کرد که آیا کد عنبیه من با هر کدی که قبلاً دیده بود مطابقت دارد یا خیر، و این کار با استفاده از تکنیکی انجام شد که امکان مقایسه دادههای رمزگذاری شده را بدون فاش کردن اطلاعات اساسی فراهم میکرد. قبل از اینکه گوی دادههای من را حذف کند، کد عنبیه من را به چندین کد مشتق تبدیل کرد- که هیچ یک از آنها به خودی خود قابل پیوند به کد اصلی نبودند- آنها را رمزگذاری کرد، تنها کپیهای کلیدهای رمزگشایی را حذف کرد و هر یک را به یک سرور امن دیگر ارسال کرد، به طوری که کدهای عنبیه کاربران آینده بتوانند از نظر منحصر به فرد بودن در مقایسه با من بررسی شوند. اگر قرار بود از شناسه جهانی خود برای دسترسی به یک وبسایت استفاده کنم، آن سایت چیزی در مورد من نمیفهمید جز اینکه من انسان هستم. Orb متنباز است، بنابراین متخصصان خارجی میتوانند کد آن را بررسی کرده و ادعاهای حریم خصوصی شرکت را تأیید کنند. تِرُوُر ترینا، یکی از حامیان مالی ترامپ و سفیر سابق ایالات متحده در اتریش که اکنون به عنوان مدیر ارشد تجاری شرکت «ابزارهایی برای بشریت» فعالیت میکند، میگوید: «من قبل از اینکه با پیوستن به این شرکت موافقت کنم، کولونوسکوپی روی این شرکت و این فناوریها انجام دادم. این فناوری، بهترین فناوری برای رعایت حریم خصوصی در روی کره زمین است.»
گزارشگر تایم در ادامه توضیح میدهد که تنها چند هفته بعد، وقتی داشتم تحقیق میکردم که اگر بخواهم دادههایم را حذف کنم چه اتفاقی میافتد، متوجه شدم که ادعاهای حریم خصوصی شرکت «ابزارهایی برای بشریت» بر چیزی شبیه به یک ترفند دستی استوار است. این شرکت استدلال میکند که با تغییر کد عنبیه شما، دادههای بیومتریکتان را «عملاً ناشناس» کرده است. اگر از شرکت «ابزارهایی برای بشریت» بخواهید کدهای عنبیه شما را حذف کند، کدهای ذخیره شده در تلفن شما را حذف میکنند، اما مشتقات آنها را نه. آنها استدلال میکنند که این کدها دیگر اصلاً دادههای شخصی شما نیستند. اما اگر بعد از حذف دادههایم به یک Orb برگردم، همچنان آن کدها را به عنوان کدهای منحصر به فرد من تشخیص میدهد. وقتی به Orb نگاه میکنید، بخشی از هویت شما برای همیشه در سیستم باقی میماند.
اگر کاربران واقعا میتوانستند آن دادهها را حذف کنند، فرضیه یک شناسه برای هر انسان از بین میرفت، این را دامین کیهران، مدیر ارشد حریم خصوصی شرکت «ابزارهایی برای بشریت» به من گفت. افراد میتوانند پس از تعلیق از یک پلتفرم، شناسههای World خود را حذف و برای آنها ثبتنام کنند. یا توکنهای Worldcoin خود را مطالبه کنند، آنها را بفروشند، دادههای خود را حذف کنند و دوباره پول نقد دریافت کنند.
این استدلال با مخالفت نهادهای نظارتی اتحادیه اروپا در آلمان مواجه شد، که اخیراً اعلام کردند «گوی مشکلات اساسی در حفاظت از دادهها» ایجاد میکند و به این شرکت دستور دادند که به کاربران اروپایی اجازه دهد حتی دادههای ناشناس خود را به طور کامل حذف کنند. شرکت «ابزارهایی برای بشریت» درخواست تجدیدنظر داده است؛ نهاد نظارتی اکنون در حال ارزیابی مجدد این تصمیم است. کیهران در بیانیهای گفت: «درست مانند هر سرویس فناوری دیگری، کاربران نمیتوانند دادههایی را که دادههای شخصی نیستند حذف کنند. اگر شخصی بتواند دادههای ناشناسی را که World ID یا هیچ شخص ثالثی نمیتواند به آنها مرتبط کند، حذف کند، به بازیگران بد اجازه میدهد تا امنیت و ایمنی را که World ID برای هر انسانی فراهم میکند، دور بزنند.»
یکی از متصدیان تایید انسانیت میگوید: «ما واقعاً نمیدانیم چگونه دیگر بین هوش مصنوعی و انسان تمایز قائل شویم. ما به راهی نیاز داریم تا تأیید کنیم که انسان هستیم و هوش مصنوعی نیستیم. پس چگونه این کار را انجام دهیم؟ خب، انسانها عنبیه دارند، اما هوش مصنوعی ندارد.»
این متصدی، زن مسنی را به سمت یک گوی هدایت میکند. گوی بوق میزند. صدایی مبهم به انگلیسی میگوید: «چشمانت را باز کن». زن به دوربین خیره میشود. چند ثانیه بعد، تلفن همراهش را چک میکند و میبیند که یک بسته Worldcoin به ارزش ۷۵۰۰۰ وون کره (حدود ۵۴ دلار) در کیف پول دیجیتالش افتاده است. برنامه به او میگوید تبریک میگوید. شما اکنون یک انسان تأیید شده هستید.
از سال ۲۰۲۳، دوازده گوی در کره جنوبی در دسترس بودهاند و تقریباً ۵۵۰۰۰ نفر را تأیید کردهاند. اکنون شرکت «ابزارهایی برای بشریت» تلاشهای خود را در آنجا دو برابر میکند. در رویدادی در یک خانه چوبی سنتی هانوک در مرکز سئول، یکی از مدیران اعلام میکند که به زودی ۲۵۰ گوی در سراسر کشور توزیع خواهد شد؛ هدف آن تأیید انسانیت یک میلیون کرهایست در ۱۲ ماه آینده. در کره جنوبی استفاده از تلفنهای هوشمند، پذیرش ارزهای دیجیتال و هوش مصنوعی و دسترسی به اینترنت به سطح بسیار بالایی رسیده است، در حالی که میانگین دستمزدها به اندازه کافی کم است که Worldcoin رایگان ارائه شده همچنان جذاب باشد؛ همه اینها این کشور را به یک زمینه آزمایشی متنوع برای گسترش جهانی جاهطلبانه این شرکت تبدیل میکند. با این حال، به نظر میرسد که همه چیز شروع کندی دارد. گزارشگر تایم میگوید در یک فضای خردهفروشی که در مرکز سئول از آن بازدید کردم، شرکت «ابزارهایی برای بشریت» یک سازه چوبی با هشت گوی روبروی یکدیگر ساخته بود. مردم محلی و گردشگران با تعجب از کنار آن عبور میکنند؛ تعداد کمی داوطلب میشوند امتحان کنند. اکثر کسانی که این کار را انجام میدهند به من میگویند که علاقهمندان به ارزهای دیجیتال هستند که عمداً آمدهاند و بیشتر از روحیه پذیرش اولیه تا سکههای رایگان، انگیزه آنها بوده است.
این گزارشگر در ادامه مینویسد: روز بعد، به کافیشاپ مرکزی سئول میروم که یک دستگاه مشابه در گوشهای قرار دارد. وو رویجون، دانشجوی ۲۰ ساله چینی، با متصدی دستگاه که اپراتور دستگاه هم هست، سر صحبت را باز میکند. وو توسط یکی از دوستانش به اینجا دعوت شده بود که گفته بود اگر ثبت نام کند، هر دو میتوانند ارز دیجیتال رایگان دریافت کنند. متصدی دستگاه روند کار را برایش سرعت میبخشد. وو بدون خواندن اطلاعات مربوط به حریم خصوصی، آن را میپذیرد و چشمانش را به سمت دستگاه اوریب باز میکند. خیلی زود هویتش تایید میشود. او در راه خروج میگوید: «به من چیزی در مورد سیاست حفظ حریم خصوصی نگفتند. من فقط برای پول آمدم.»
در حالی که ماشین آلتمن در سانفرانسیسکو در حال تکمیل است، گزارشگر تایم از او در مورد چشماندازی که در سال ۲۰۱۹ مطرح کرده، میپرسد: اینکه هوش مصنوعی اعتماد ما به یکدیگر را در فضای آنلاین دشوارتر میکند. در کمال تعجب، او این چارچوببندی را رد میکند. او میگوید: «من بیشتر درباره این موضوع میاندیشم که: چه چیزهای خوبی میتوانیم ایجاد کنیم، نه اینکه چه چیزهای بدی میتوانیم جلوی آنها را بگیریم؟ اینطور نیست که بگوییم، «اوه، ما باید از هجوم رباتها جلوگیری کنیم» یا از این قبیل. فقط میتوانیم کارهای ویژه زیادی برای انسانها انجام دهیم.»
این پاسخی است که احتمالا نشان میدهد نقش او در طول سالها چگونه تغییر کرده است. آلتمن اکنون مشوق اصلی عمومی یک شرکت ۳۰۰ میلیارد دلاری است که از کاربرد متحولکننده عاملیت هوش مصنوعی تعریف میکند. او و دیگران میگویند ظهور این عاملیتها، موهبتی برای کیفیت زندگی ما خواهد بود درست مانند داشتن دستیاری همیشه در دسترس که میتواند به مبرمترین سوالات شما پاسخ دهد، کارهای روزمره را انجام دهد و به شما در توسعه مهارتهای جدید کمک کند. این یک دیدگاه خوشبینانه است که ممکن است به خوبی محقق شود. اما کاملا با پیشگوییهای آخرالزمان اطلاعاتی مبتنی بر هوش مصنوعی که شرکت ابزارهایی برای بشریت بر اساس آن تأسیس شده است، مطابقت ندارد.
آلتمن از پاسخ به سوالی در مورد نفوذی که او و سایر سرمایهگذاران در صورت تحقق چشماندازشان به دست خواهند آورد، طفره میرود. او فرض میکند که اکثر دارندگان، فروش توکنهای خود را آغاز کردهاند، او اضافه میکند که خیلی زود است. آلتمن میگوید: «چیزی که به نظر من بد خواهد بود این است که چه میشود که یک تیم اولیه کنترل زیادی بر پروتکل دارد و اینجاست که فکر میکنم تعهد به تمرکززدایی بسیار جالب است.» آلتمن به پروتکل جهانی اشاره میکند، فناوری زیربنایی که Orb، Worldcoin و World ID همگی به آن متکی هستند. شرکت «ابزارهایی برای بشریت» در حال توسعه آن است، اما متعهد شده است که به مرور زمان کنترل را به کاربران خود واگذار کند، فرآیندی که به گفته آنها از تمرکز قدرت در دست چند مدیر یا سرمایهگذار جلوگیری میکند. شرکت «ابزارهایی برای بشریت» یک شرکت انتفاعی باقی خواهد ماند و میتواند از پلتفرمهایی که از World ID استفاده میکنند، هزینه دریافت کند، اما سایر شرکتها میتوانند با ساخت برنامههای جایگزین- یا حتی Orbs جایگزین- برای جذب مشتری رقابت کنند.
این طرحها از ایدههایی الهام گرفته شده است که در اواخر دهه ۲۰۱۰ و اوایل دهه ۲۰۲۰، اکوسیستم کریپتو را به حرکت درآوردند. در آن زمان، مبلغان فناوریهای نوظهور بلاکچین استدلال میکردند که تمرکز قدرت- بهویژه در شرکتهای بزرگ فناوری موسوم به «وب ۲.۰»- مسئول بسیاری از مشکلاتی است که اینترنت مدرن را گرفتار کرده است. همانطور که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز میتوانند یک سیستم مالی تحت کنترل نخبگان اقتصادی را اصلاح کنند، ایجاد سازمانهای غیرمتمرکز که توسط اعضای آنها به جای مدیران عامل اداره میشوند نیز امکانپذیر است. چگونگی عملکرد چنین سیستمی در عمل هنوز مشخص نیست. شرکت «ابزارهایی برای بشریت» در یک گزارش رسمی ۲۰۲۳ میگوید: «ساخت یک سیستم حاکمیتی مبتنی بر جامعه، احتمالا بزرگترین چالش کل پروژه باشد.»
آلتمن الگویی از وعدههای آرمانگرایانه دارد که با گذشت زمان تغییر میکنند. او OpenAI را به عنوان یک سازمان غیرانتفاعی در سال ۲۰۱۵ تأسیس کرد، با ماموریتی برای توسعه ایمن و به نفع همه بشریت. OpenAI در سال ۲۰۱۹ برای جمعآوری پول، خود را به عنوان یک شرکت انتفاعی بازسازی کرد، اما کنترل کلی همچنان در دست هیات مدیره آن بود. سال گذشته، آلتمن بازسازی دیگری را پیشنهاد داد- بازسازیای که کنترل هیات مدیره را کاهش میداد و اجازه میداد سود بیشتری به سهامداران برسد. گزارشگر تایم میپرسد: چرا مردم باید به تعهد شرکت «ابزارهایی برای بشریت» برای واگذاری آزادانه نفوذ و قدرت اعتماد کنند؟ او میگوید: «فکر میکنم شما فقط شاهد ادامه تمرکززدایی از طریق پروتکل خواهید بود. ارزش اینجا در شبکه وجود خواهد داشت و شبکه متعلق به افراد زیادی خواهد بود و توسط آنها اداره خواهد شد.»




