آینده تاریک غولهای نفتی؟
غولهای نفتی در دفتر بیضی رئیسجمهوری دارند که از نفت حمایت میکند. دولتهای سراسر جهان در تعهد خود برای حذف تدریجی سوختهای کثیف مردد هستند. تقاضا برای انرژی به لطف سرمایهگذاریهای دیوانهوار در مراکز داده، در حال افزایش است.
به گزارش «انرژی امروز» از هفته نامه اکونومیست، در ۲۲ اکتبر، با اعلام تحریمهای جدید آمریکا علیه شرکتهای انرژی روسیه، اخبار خوب بیشتری منتشر شد که قیمت جهانی نفت را افزایش داد.
با این حال، روزگار این صنعت به طرز شگفتآوری سخت میگذرد.
از آغاز سال گذشته، شاخص S&P 500 شرکتهای آمریکایی، بازده کل ۴۸ درصدی را به همراه داشته است.
اما شرکتهای آمریکایی نفت و گاز، از جمله شورون و اکسون موبیل تنها ۱۴ درصد بازده داشتهاند.
همتایان اروپایی آنها نیز عملکرد ضعیفی داشتهاند.
چندی پیش، به دلیل افزایش قیمتها پس از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، تجارت نفت و گاز رونق زیادی داشت.
از آن زمان، قیمتها کاهش یافته و این صنعت را در وضعیت بدی قرار داده است. سرمایهگذاران باید برای مرحلهای از رشد کند آماده باشند.
تقاضای نفت به دلیل رشد اقتصادی متوسط جهانی و گسترش سریع خودروهای برقی چینی، کم بوده است.
در همین حال عرضه همچنان به شدت در حال افزایش است.
طبق پیشبینی رسمی آژانس بینالمللی انرژی، جهان از ژانویه تا سپتامبر به طور متوسط ۱.۹ میلیون بشکه در روز مازاد تولید داشته است. آژانس بینالمللی انرژی تخمین میزند که این رقم ممکن است سال آینده به ۴ میلیون بشکه در روز افزایش یابد.
بعید است که تحریمهای جدید علیه نفت روسیه افزایش زیادی در سود شرکتهای نفتی ایجاد کند. اگرچه قیمتهای لحظهای در واکنش به این اخبار به شدت افزایش یافت، اما قیمتهای قراردادهای آتی افزایش نیافت.
روسیه در حال حاضر یک «ناوگان سایه» عظیم از نفتکشها را دارد برای دور زدن تحریمها و احتمالا همچنان موفق خواهد شد برای نفت خود خریدار پیدا کند، البته با تخفیف.
علاوه بر این، سایر تامینکنندگان آمادهاند تا هرگونه خلا بازار را پر کنند. یک روز پس از اعلام اقدامات جدید، وزیر نفت کویت اعلام کرد که سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) آماده است تا برای جلوگیری از اختلال در بازارهای جهانی تولید نفت را افزایش دهد.
افزایش تقاضا برای گاز طبیعی نیز کمک چندانی نمیکند. درست است که غولهای فناوری غربی، علیرغم حمایت لفظیشان از کربنزدایی، برای تامین انرژی مراکز داده خود به این سوخت روی آوردهاند.
اما در آمریکا، جایی که بیشتر مراکز داده در حال ساخت در این کشور مستقر هستند، قیمت گاز هنوز به طور قابل توجهی افزایش نیافته است، زیرا عرضه داخلی برای پاسخگویی به تقاضای رو به رشد گسترش یافته است.
اشتیاق غولهای فناوری برای انرژی به شرکتهای تامین کننده برق سود رسانده و سهام آنها بسیار بیشتر از فروشندگان گاز طبیعی افزایش یافته است.
بدتر از همه اینکه با افزایش عرضه جهانی گاز طبیعی مایع به لطف سرمایهگذاریهای بزرگ در تاسیسات مایعسازی در آمریکا و قطر، احتمالا قیمت گاز در اروپا و سایر نقاط در سالهای آینده کاهش خواهد یافت.
نشانهای قطعی از اینکه شرکتهای نفتی نسبت به چشمانداز رشد صنعت خود ناامید هستند این است که به جای سرمایهگذاری در گسترش تولید، پول نقد را از طریق سود سهام و بازخرید به سهامداران باز میگردانند.
طبق گزارش شرکت مشاورهای ریستاد، شورون، اکسونموبیل و چهار همتای بزرگ اروپایی آنها (بیپی، انی، شل و توتال انرژیز) سال گذشته ۱۲۰ میلیارد دلار به سهامداران پرداخت کردند؛ رکوردی بیسابقه که ۵۶ درصد از جریان نقدی عملیاتی ترکیبی آنها را تشکیل میدهد: بسیار بالاتر از ۳۰ تا ۴۰ درصد مشاهده شده در دهه قبل.
در ۳۰ اکتبر، شل اعلام کرد که ۳.۵ میلیارد دلار از سهام خود را در طول سه ماه آینده بازخرید خواهد کرد.
این غولهای نفتی برای آزادسازی پول نقد، هزینهها را کاهش دادهاند. اکسون موبیل اعلام کرد که نیروی کار خود را ۳ تا ۴ درصد کاهش خواهد داد.
شورون در حال انجام یک تجدید ساختار است که میتواند تعداد کارکنان آن را به یک پنجم کاهش دهد. کونوکو، یکی دیگر از غولهای نفتی آمریکایی، نیز مانند بیپی و شل در حال تعدیل نیرو است.
شرکتهای بزرگ نفتی در مواجهه با آیندهای تاریک، در حال کوچک شدن هستند.
