اثر کرونا بر تقاضای انرژی جهان: 7 برابر منفی تر از بحران 2008

آژانس بین المللی انرژی می گوید با عدم قطعیتی که با شیوع کووید 19 هنوز بر سر بهداشت جهانی وجود دارد، اقتصاد و درنتیجه انرژی در باقی مانده سال تجربه ای منحصر به فرد را در پیش رو خواهد داشت.

به گزارش «انرژی امروز» بحرانی که شیوع پاندمی کرونا برای دنیا ایجاد کرد از تمامی بحران های پیش از این دنیا متفاوت و شاید بتوان گفت شدید تر است. تا زمان تنظیم این گزارش بیش از 23 میلیون نفر در دنیا به کووید 19 مبتلا شده اند. و بیش از 200 هزار مورد مرگ در سراسر جهان ثبت شده است.

این بحران تاثیر عمیقی بر اقتصاد جهان، انرژی مصرفی  و CO2 تولیدی داشته است.

بر اساس آماری که آژانس بین المللی انرژی منتشر کرده است در نیمه آوریل انرژی مصرفی در کشورهایی که به طور کامل مقررات قرنطینه را اعمال کرده اند تا 25 درصد در هفته کاهش داشت. این رقم برای کشورهای با قرنطینه های نصفه و نیمه به طور متوسط به 18 درصد رسید.

داده های روزانه از 30 کشوری که دو سوم تقاضای جهانی انرژی را در دست دارند نشان داد که کاهش تقاضای انرژی بستگی کامل به مدت زمان و قوت این قرنطینه ها داشت.

با اعمال قرنطینه های سفت و سخت، در سه ماهه اول سال 2020 تقاضای جهانی انرژی تا 3.8 درصد کاهش یافت.

آژانس بین المللی انرژی اعلام کرده است که تقاضای جهانی برای زغال سنگ نسبت به سه ماهه اول سال 2019 تا 8 درصد کاهش یافت.

اما چرا تقاضا برای زغال سنگ چنین افتی را نشان داد؟

آژانس سه عامل را در این افت تقاضا دخیل می داند. اول، چین با اقتصادی بر پایه زغال سنگ، بدترین آسیب ها را از کووید 19 در ابتدای سال دید؛ دوم قیمت گاز کاهش یافت و تجدیدپذیرها قوت گرفتند؛ سوم وضعیت آب و هوا در ابتدای سال جاری میلادی به سمت معتدل بودن گرایش داشت.

اما تقاضا برای نفت هم به شدت با کاهش همراه بود، 5 درصد در سه ماهه اول سال. کاهش پروازها و کاهش مسافرت ها، به معنی کاهش تقاضا برای سوخت است. مسافرت های هوایی و خودرویی 60 درصد تقاضای جهانی سوخت را دربر میگیرند. در ماه مارس حمل و نقل جاده ای 50 درصد کمتر از میزان حمل و نقل جاده ای سال 2019 بود و مسافرت های هوایی 60 درصد کمتر از سال پیش.

اما تاثیر شیوع کرونا بر تقاضای جهانی گاز نسبت به بلایی که بر سر نفت و زغال سنگ آورد روش متعادل تری در پیش گرفت. تقاضا برای این سوخت فسیلی با شیوع کرونا فقط 2 درصد کاهش یافت و تاثیری که اقتصادهای بر پایه گاز در سه ماهه اول سال جاری از کرونا متحمل شدند چندان قوی نبود.

اما انرژی های تجدیدپذیر تنها منابع انرژی بودند که با شیوع کرونا به رشد خود ادامه داند و تقاضا برای آنها با افزایش هم همراه بود.

با این حال تقاضا برای برق در این دوران به شدت کاهش یافت که همین امر بر ترکیب برق تولیدی کشورها هم تاثیرگذار بود.

تقاضا برای برق در دوران قرنطینه در برخی کشورها حتی تا 20 درصد هم کاهش یافت. در عین حال با افزایش تقاضا برای برق مسکونی، تقاضای برق در بخش تجاری و صنعتی با افت همراه بود. همین امر باعث شد سهم تجدیدپذیرها در تولید برق بیشتر شود.

IEA می گوید در سال 2020 به طور کلی تقاضا برای برق تا 5 درصد کاهش خواهد یافت اما در برخی مناطق این کاهش تقاضا به 10 درصد هم می رسد.

سناریوهای آینده

آژانس بین المللی انرژی سناریوهایی برای ماه های باقی مانده سال تعریف کرده است. بر اساس سناریوی این سازمان، بازیابی اقتصادی از عمق بحرانی که شیوع کرونا و قرنطینه ها برای اقتصاد جهانی داشتند به آرامی خواهد بود.

نتیجه این سناریو، کاهش 6 درصدی تقاضای انرژی است که بالاترین میزان کاهش تقاضای انرژی در 70 سال گذشته است.

بر اساس داده های آژانس بین المللی انرژی اثرات منفی شیوع کووید 19 بر تقاضای جهانی انرژی «7 برابر بیشتر» از تاثیرات بحران مالی سال 2008 است بر این بخش.

شاید تنها مزیت شیوع کرونا در دنیا کاهش انتشار CO2 است. پیش بینی می شود که انتشارات CO2 در سال 2020 تا 8 درصد کاهش یابد یعنی تقریبا 2.6 گیگاتن. این میزان کاهش انتشارات CO2 از رکورد کاهش 0.4 گیگاتنی سال 2009 بسیار بیشتر است.

در سال 2009 اثرات بحران مالی به کاهش 0.4 گیگاتن انتشارات CO2 منجر شد.

اما بر اساس داده های آژانس بین المللی انرژی، کاهش انتشارات CO2 بحران کووید 19 دو برابر بیشتر از کل کاهش پیشین انتشارات جهانی از زمان جنگ جهانی دوم است.

آژانس بین المللی انرژی هشدار می دهد با افزایش سرمایه گذاری های در بخش انرژی برای بازیابی اقتصاد جهانی بعد از بحران کووید 19 احتمالا انتشارات جهانی به شدت رو به افزایش خواهد گذاشت. مگر این که این سرمایه گذاری ها به سوی انرژی های پاک تر هدایت شود.