افت فشار در مخزن پارس جنوبی محسوس نیست
برنامه‌ریزی برای توسعه میدان‌های گازی خلیج فارس
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس ضمن تشریح آخرین وضعیت توسعه فاز ۱۱، با ارائه توضیحاتی اخبار منتشر شده درباره آغاز افت فشار از میدان گازی پارس جنوبی را رد کرد و گفت: به جز دو سكوی فاز ۱۲، فشار سایر سكوهای میدان در نقطه‌ای بالاتر از محدودیت فشاری جهت انتقال گاز به خشكی قرار دارند.
محمد مشکین‌فام درباره آخرین وضعیت توسعه فاز ۱۱ به عنوان آخرین طرح توسعه باقیمانده از میدان گازی پارس جنوبی گفت: در حال حاضر توسعه فاز ۱۱ با تمركز بر سكوی جنوبی كه در موقعیت مرزی بین ایران و قطر واقع شده، در دست اجرا قرار دارد و به منظور تسریع در توسعه این موقعیت، برنامه اجرایی طرح توسعه فاز ۱۱ بر مبنای استفاده حداكثری از تاسیسات موجود طراحی شده است.
وی با یادآوری اینکه در گام نخست، پایه سكو (جكت) كه قبلا به منظور بهره‌برداری از همین موقعیت طراحی و در یارد قشم ساخته شده بود، دو هفته گذشته بارگیری و ظرف یك‌ماه آینده در موقعیت نصب خواهد شد، افزود: بلافاصله پس از اتمام نصب و با قرارگیری دكل حفاری بر روی پایه سكو، حفر چاه‌های این موقعیت آغاز خواهد شد و انتظار می‌رود حفاری پنج حلقه چاه مورد نیاز برای تحقق تولید اولیه از این سكو (۵۰۰ میلیون فوت مكعب در روز) تا ابتدای سال آینده به اتمام برسد.
انتقال سکوی C فاز ۱۲ در ابتدای سال آینده
به گفته مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس، با توجه به رو به اتمام بودن تولید گاز از سكوی C فاز ۱۲، این سكو در ابتدای سال آینده از موقعیت مذكور جدا و جهت شروع تولید گاز از سكوی جنوبی فاز ۱۱ در این موقعیت نصب می‌شود، همچنین برنامه‌ریزی شده تا گاز تولیدی از طریق اتصال این سكو به خط‌لوله دریایی موجود سكوی C فاز ۱۲ به پالایشگاه خشكی همین فاز منتقل شود.
مشکین‌فام تأکید کرد: حفاری ۷ حلقه چاه باقیمانده این موقعیت نیز، پس از راه‌اندازی سكوی تولیدی انجام خواهد شد تا تولید با ظرفیت كامل از این موقعیت با نرخ تولید روزانه یك میلیارد فوت مكعب محقق شود.
کاهش فشار میدان از ۵ سال آینده آغاز می‌شود
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در پاسخ به این پرسش که «آیا اتمام تولید از سکوی C فاز ۱۲ تا ابتدای سال آینده، نشان‌دهنده شروع افت تولید از میدان گازی پارس جنوبی ۴ سال زودتر از پیش‌بینی‌های پیشین است؟» گفت: برداشت گاز از مخزن پارس جنوبی بر اساس مكانیزم انبساط گاز انجام می‌شود، بدین معنا كه تولید گاز از این مخزن با كاهش تدریجی فشار مخزن مترادف است كه امری طبیعی در تمامی مخازن گازی به‌شمار می‌آید، اما این كاهش طبیعی و پیوسته فشار گاز تنها تا زمان رسیدن فشار چاه به حداقل فشار مورد نیاز جهت انتقال گاز از دریا به پالایشگاه خشكی امكان‌پذیر است و پس از رسیدن به این محدودیت فشاری، به‌دلیل عدم امكان كاهش بیشتر فشار، به ناچار نرخ تولید گاز به تدریج كاهش پیدا كرده و پس از گذشت چند سال تولید از آن چاه به اتمام می‌رسد.
وی با ذکر این توضیحات تأکید کرد: بنابراین می‌توان گفت، در تمامی سكوهای تولیدی میدان گازی پارس جنوبی، از همان روز نخست تولید افت فشار آغاز شده است، اما به جز دو سكوی A و C فاز ۱۲ كه نرخ تولید روزانه گاز از آنها در حال حاضر به ترتیب، ۸۲۰ و ۲۳۰ میلیون فوت مكعب است، فشار سایر سكوهای میدان در نقطه‌ای بالاتر از محدودیت فشاری جهت انتقال گاز به خشكی قرار دارند، بنابراین این سكوها می‌توانند با تمام ظرفیت خود گاز برداشت کنند، اما با ادامه كاهش فشار ناشی از تولید در میدان، به تدریج در آینده نزدیك از نرخ تولید تعداد دیگری از این سكوها نیز كاسته خواهد شد.
مشکین‌فام با اشاره به میزان كم این كاهش در سال‌های ابتدایی و نیز ورود سكوهای جدید فازهای ۱۱، ۱۳، ۱۴ و ۲۲-۲۴ به مدار تولید، تأکید کرد: این كاهش در ابتدا خیلی محسوس نخواهد بود، اما ظرف ۵ سال آینده به نقطه‌ای خواهیم رسید كه این كاهش قابل توجه خواهد شد.
موقعیت فاز ۱۲ دلیل افت سریع‌تر برداشت گاز
مدیرعامل شرکت توسعه‌دهنده میدان گازی پارس جنوبی درباره چرایی افت سریع‌تر تولید از دو سکوی فاز ۱۲ و تفاوت این فاز با سایر فازهای میدان نیز توضیح داد: میدان گازی پارس جنوبی مانند بسیاری از میادین نفت و گاز یك میدان ناهمگن محسوب می‌شود و ضخامت مخزن و خواص آن در بخش‌های مختلف میدان، متفاوت است، به گونه‌ای كه در بخش‌های مركزی میدان ضخامت لایه‌های گازی بیشتر و سنگ مخزن هم از خواص مناسب‌تری برای ذخیره و انتقال گاز به سمت چاه برخوردار است، اما با حركت به سمت فازهای كناری مخزن، هم از ضخامت ستون گازی كاسته شده و هم خواص مخزنی ضعیفتر می‌شوند، بر اساس این قاعده و با اطلاعات به‌دست آمده از چاه‌های توصیفی فاز ۱۲ (اولین چاه حفر شده در هر سكو)، از ابتدا كوتاه‌تر بودن مدت زمان تولید از سكوهای این فاز پیش‌بینی شده بود.
وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه «آیا توسعه موقعیت D این طرح نیز به دلایل ذکر شده از دستور کار شرکت نفت و گاز پارس خارج شد؟»، گفت: پس از حفر چاه توصیفی موقعیت D مشخص شد كه خواص آن ناحیه از سایر بخش‌های فاز ۱۲ بسیار ضعیفتر بوده و توسعه آن صرفه اقتصادی ندارد، لذا توسعه سكوی چهارم فاز ۱۲ از دستور كار خارج شد.
مشکین‌فام با اشاره به پیش‌بینی افت قابل توجه تولید از میدان گازی پارس جنوبی در آینده نزدیك، استمرار تولید از این میدان مشترک و تحقق وعده تأمین ۷۵ درصدی گاز کشور تا ۲۵ سال آینده را نیازمند توسعه میدان‌های دیگر خلیج فارس عنوان کرد و گفت: شركت نفت و گاز پارس، علاوه بر میدان گازی پارس جنوبی، مسئولیت توسعه و تولید میدان‌های گازی دیگری در خلیج فارس را نیز بر عهده دارد كه از جمله این میدان‌ها می‌توان به پارس شمالی، فرزاد الف، فرزاد ب، گلشن، فردوسی، كیش و بلال اشاره کرد.
برنامه‌ریزی برای توسعه تمامی میدان‌های گازی خلیج فارس
وی تأکید کرد: هدف تعیین‌شده برای تامین ۷۵ درصد گاز كشور تا ۲۵ سال آتی، مربوط به توسعه و تولید از تمامی میدان‌های گازی تحت مدیریت شركت نفت و گاز پارس است، بر این اساس و مطابق با برنامهریزیهای انجام شده، با توسعه میدان بلال و تكمیل توسعه فاز ۱ میدان كیش، گاز تولیدی این میدان‌ها جهت جبران كاهش تولید سكوهای فاز ۱۲ به پالایشگاه این فاز انتقال خواهد یافت.
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس با بیان اینکه علاوه بر مطالعات و برنامهریزیهای انجام شده جهت توسعه این میدان‌ها، این شركت برنامه‌ریزی جامعی برای استمرار تولید از میدان گازی پارس جنوبی در دستور كار خود دارد، گفت: این برنامه حفر چاه‌های جدید (Infill) از سكوهای تولیدی موجود، نصب ایستگاه‌های تقویت فشار (كمپرسور)، افزودن خطوط لوله دریایی و تعریف سكوهای جدید تولیدی در نواحی خارج از بلوك‌بندی فعلی میدان (از جمله موقعیت یلدا كه حفاری نخستین چاه آن در دست انجام است) را شامل می‌شود که مراحل نهایی مطالعاتی خود را طی می‌کند.
به گزارش «انرژی امروز» از شرکت نفت و گاز پارس، وی در پایان خاطرنشان کرد: تمام تلاش همكاران مجموعه نفت و گاز پارس بر این است تا با برنامه‌ریزی و اجرای طر‌ح‌های استمرار تولید از میدان گازی پارس جنوبی و همچنین توسعه و تولید از سایر میادین گازی تحت مدیریت، شركت نفت و گاز پارس تا ۲۵ سال آینده به عنوان قطب اصلی تامین گاز مورد نیاز كشور فعالیت کند.
