انتخابات ریاست جمهوری آمریکا؛ رفراندوم شخصی ترامپ؟

نظرسنجی درمورد انتخابات‌های ریاست جمهوری آمریکا قدمتی طولانی دارد، اما نقطه عطف آن سال ٢٠١۶ بود. تقریباً در تمامی روزهای قبل از انتخابات، هیلاری کلینتون پیش بود اما طی دو هفته آخر فاصله کم شد. منحنی زیر نشان می‌دهد که فاصله هیلاری و ترامپ هفته آخر به دو تا سه درصد رسید. از همین جا بود که گمانه‌زنی‌ درمورد پیروزی احتمالی ترامپ در انتخابات شروع شد.

به گزارش «انرژی امروز» در کل نظرسنجی‌ها را، به ویژه در سطح ایالتی، باید با حداقل 3 درصد خطا بررسی کرد. به همین دلیل عملکرد آمارها در سال ٢٠١۶ را با چشم‌پوشی از برخی خطاها می‌توان پذیرفت. هیلاری کلینتون در برخی از ایالت‌هایی که باخت، اختلافی در حد چند ده هزار رای با ترامپ داشت، اما در شمارش آرای سراسر کشور با 2 درصد اختلاف برنده شد. با این حال نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همیشه با رای الکترال مشخص شده نه آرای مردمی. اینجا بود که ترامپ در سال 2016 کلینتون را پشت سر گذاشت.

امسال اما اما اگر اختلاف تا چند روز قبل از انتخابات به همین صورت باقی بماند و سپس ترامپ برنده شود، دیگر، حداقل تا مدتها، نمی‌توان اعتباری برای آمارها و پیش‌‌بینی‌های موسسات و مدل‌های نظرسنجی قائل شد.

گرم شدن تنور انتخابات از معرفی قاضی جدید دیوانعالی این کشور (ایمی کونی بارت) توسط ترامپ شروع شد که روزی تقریبا 12 ساعت در حال پاسخ دادن به کمیته‌های مختلف متشکل از نمایندگان مجلس سناست. او سخنوری تواناست اما با جواب‌های دوپهلو و  دیپلماتیکی که داده، هنوز تکلیف تایید انتخابش توسط مجلس سنا مشخص نیست. سپس نوبت هانتر بایدن و بازگشایی پرونده ارتباط او با شرکتی اوکراینی در زمان معاونت ریاست جمهوری اوباما توسط جو بایدن رسید. در گام بعدی ترامپ کرونا گرفت، سپس بقیه کارکنان ارشد کاخ سفید مبتلا به این ویروس گرفتند و اکثرشان سه روزه خوب شدند. در نهایت نوبت به بازگشایی پرونده ایمیل‌های هیلاری کلینتون رسید که در انتخابات قبلی داغ به دل دموکرات‌ها گذاشته بود.

بعد از ماه‌ها که اختلاف دو رقیب تقریباً ثابت بود، طی چند هفته گذشته متوسط نظرسنجی‌ها دو سه درصد به نفع بایدن تغییر کرده است. از جمله دلایل این مسئله می‌توان به مناظره نه چندان جدی ترامپ و بایدن و ابتلای ترامپ به بیماری اشاره کرد. در سطح ملی اختلاف به بیش از 10 درصد رسیده که طی ٨٠سال گذشته بی‌سابقه بوده. است. اولین مناظره کامالا هریس و مایک پنس را هم نباید چندان جدی گرفت. پس از نشستن یک مگس روی موهای پنس در این مناظره که حواس پنس به آن نبود،‌ این مناظره بیشتر شبیه یک شوخی به نظر می‌رسد. البته نباید از حرف‌های جدی پنس و زیر سوال بردن جدی مواضع هریس درمورد سلامت مردم آمریکا توسط او در این مناظره به راحتی عبور کرد.

موارد مهم در تصمیم رای‌دهندگان اینها هستند: همه‌گیری ویروس کرونا، شرایط اقتصادی و اوضاع اجتماعی. طی روزهای اخیر تیم انتخاباتی ترامپ بار دیگر به موضوع ایمیل‌های هیلاری کلینتون در زمان تصدی وزارت امور خارجه‌ در دولت اوباما روی آورده است. این موضوع ۴ سال پیش جواب اما این‌بار بعید است از طرح مجدد این موضوع چیزی عاید کمپین انتخاباتی ترامپ شود.

به دو دلیل 1- همه‌گیری ویروس کرونا و بیماری کووید 19 و 2- استقبال مردم از رای‌دادن به صورت پستی،‌ تاکنون 18 میلیون نفر به صورت پستی رای داده‌اند. این رقم، افزایش خیره‌کننده‌ای نسبت به دوره‌های قبل داشته است. براساس برآوردها رأی‌دهندگان اغلب رای‌دهندگان پستی دموکرات و غالب رای‌دهندگان حضوری جمهوری‌خواه هستند.

اما مهم‌ترین سوال هنوز باقی مانده: آیا نتایج انتخابات رقابت‌های ریاست جمهموری جمهوری 2020 همان شب انتخابات اعلام می‌شود یا نه؟

اگر تیم‌های شمارش آرا در شب انتخابات قادر به اتمام شمارش آرا نباشند، ممکن است شمارش کامل حجم عظیم آرای پستی روزها و شاید هفته‌ها طول بکشد. وقوع چنین اتفاقی به دلیل حساسیت و اهمیت زیاد آن و همچنین ارجاع شکایات‌ انتخاباتی به دادگاه می‌تواند فضای سیاسی آمریکا را به شدت ناآرام کند.

تاریخ ثابت کرده نظرسنجی‌های مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری فقط برای چند روز معتبر هستند. طی این روزها فاصله بین دو رقیب در ایالت‌‌های کلیدی بیشتر شده است. عکس زیر آمار ایالات کلیدی را به همراه عملکرد ۴سال قبل آنها نشان می‌دهد. با توجه به ماهیت اتفاقات یک سال اخیر و تمرکز رسانه‌ها، در حال حاضر می‌توان چنین فرض کرد که وضعیت موجود باعث تبدیل انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به رفراندوم شخصی ترامپ شده است.

اختلاف میان تیم انتخاباتی ال گور و جورج بوش پسر در حال تبدیل به معضلی ملی بود که ال گور با چشم‌پوشی از پیگیری شکایت، جلوی وقوع چنین اتفاقی را گرفت. 4 سال پیش، در سال 2016 هم اختلاف آرا در میشیگان ١١هزار رای به نفع ترامپ بود در حالی که ١٠هزار رای پستی باطل شده بود. رای دادن به صورت پستی این دوره می‌تواند چاقویی دولبه برای دموکراسی آمریکایی باشد. حال باید دید رای‌گیری امسال که مخلوطی است از رای پستی و حضوری، دومین دوره حضور رئیس‌جمهوری توییترباز آمریکا را در کاخ سفید تضمین می‌کند یا خیر.