انتقال آب دریا به مناطق دوردست اقتصادی نیست

معاون آب و آبفای وزیر نیرو گفت: انتقال آب دریا به مناطق دوردست اقتصادی نیست و گران درمی‌آید، مگر این كه فقط برای صنعت بویژه صنایع پرآب بر استفاده شود كه پیشنهاد دادیم این صنایع در سواحل مستقر شوند.

قاسم تقی‌زاده خامسی روز یکشنبه در جمع خبرنگاران با اشاره به هفته صرفه‌جویی اظهار داشت: منابع آبی كشور منابع محدودی است و جمعیت كشور رو به افزایش است. منابع آبی و ذخایر زیرزمینی ما روز به روز در حال كاهش بوده و راهی جز بهره وری و خوش مصرفی نیست. خصوصا” در بخش كشاورزی كه 90 درصد آب كشور در این بخش مصرف می شود باید به سمت بهره وری و  الگوی كشت، آبیاری مدرن و كشاورزی گلخانه‌ای رفت.

وی خاطرنشان كرد: نمودار بارندگی تجمعی 52 ساله کل کشور از سال آبی 47-48 تا خردادماه جاری نشان می‌دهد که پس از 11 سال آبی مستمر که متوسط بارندگی کشور کمتر از متوسط بلندمدت (250 میلی‌متر) بود، میانگین این سال‌ها حدود 219 میلی‌متر ثبت شد.

تقی‌زاده خامسی ادامه داد: اما در دو سال گذشته خوشبختانه بارش‌های کشور بالاتر از میانگین شده، به طوریکه در سال آبی 98-97 به حدود 342 میلی‌متر رسید. با این وجود در همین سال‌های پرآب هم بزرگترین مشکل ما پراکنش نامتوازن بارش‌ها در استان‌های کشور بوده است، به طوری که برخی استان‌ها بارش ها بسیار خوب و برخی استان‌ها بارش‌های خیلی پایینی را تجربه کردند.

معاون آب و آبفا وزیر  نیرو نامتوازن بودن پراکنش بارندگی، نامتوازن بودن استقرار جمعیت و تغییر اقلیم را موانع مدیریت منابع آب برشمرد.

وی توضیح د اد: سدها یکی از منابع ماست که اکنون ۱۸۸ سد بزرگ در کشور داریم که در دوره‌های خشکسالی معمولا کمتر آب در مخازن خود دارند اما در دوره‌های پربارش، مانند سال گذشته به گونه‌ای بود که دو برابر ظرفیت مخازن سدها ورودی آب داشتیم و مجبور شدیم حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب را رهاسازی کنیم که بخشی از آن به تالاب‌ها و بخش عمده‌ای هم آب شیرین به دریا رفت. این امر نشان می‌دهد که ما از نظر مخازن سدها در کشور هنوز کسری داریم.

وی گفت: اگر در استان گلستان سد نرماب، در استان لرستان سد معشوره و در استان خوزستان سد بختیاری به اتمام رسیده بود می توانستیم بخش عمده‌ای از آب رهاسازی شده را ذخیره و برای تولید، شرب و كارهای صنعتی از آن استفاده كنیم.

تقی‌زاده خامسی همچنین با بیان این كه فرهنگ استفاده از پساب در كشور هنوز جا نیفتاده است افزود: درست است كه بخشی از صنایع از آن استفاده می‌كنند و در برخی صنایع بازچرخانی می‌شود اما برای جایگزینی پساب به جای آب هنوز مقاومت‌هایی وجود دارد كه امید است هماهنگی‌های لازم صورت گرفته و بتوانیم پساب را دست‌كم برای استفاده صنعت جا بیاندازیم.

وی به منبع آب دریا هم اشاره كرد و گفت: انتقال آب دریا برای شهرها و روستاهای ساحلی جزو واجبات است. برای شهرها و روستاهای ساحلی حداقل در فاصله 100 كیلومتر نباید آب را از جاهای دیگر منتقل كنیم و بهتر است از آب شیرین كن استفاده و آب دریا را شیرین كرده  و در اختیار این مناطق قرار دهیم. در این زمینه تخصیص‌هایی به عنوان نمونه به استان‌های خراسان‌ رضوی، شمالی و جنوبی، سیستان و بلوچستان،  كرمان و فارس داده شده و مشمول هستند، برخی فكر كنم به زودی به نتیجه برسد و برخی دیگر هم باید انجام شود.

برنج‌كاری در 17 استان كشور معنا ندارد

تقی‌زاده خامسی گفت: در كشوری كه گاهی سرانه متوسط مصرف آب به زیر 150 میلی‌متر می‌رسد معنی ندارد كه در 17 استان كشور برنج كاری شود كه  غالبا هم به صورت غرق‌آبی است. در برخی مناطق آب آشامیدنی كافی ندارند اما در آنها برنج‌كاری می‌شود.

وی تصریح كرد: مشكل اساسی آب كشور در بخش كشاورزی است كه بیشترین میزان مصرف را دارد. وقتی آبیاری را در سیستم‌های كشاورزی تغییر می‌دهیم نباید اجازه دهیم توسعه پیدا كند.

معاون وزیر نیرو در عین حال با اشاره به تشكیل كارگروه سازگاری با كم‌آبی گفت:  هر چند ابتدای كار بوده و به كارهای بیشتری در بخش ما و كشاورزی نیا زدارد اما شروع خیلی خوبی است. حدودا نیمی از استان‌ها برنامه‌های خود  را داده‌اند و در حال بررسی است و امید می‌رود برای بخش عمده‌ای از این‌ها تا پایان امسال مصوبه بگیریم.

وی با بیان این كه كشور راهی جز صرفه‌جویی و افزایش بهره‌وری ندارد، خواستار رعایت مصرف آب شد.

تقی‌زاده خامسی اظهار داشت: اكنون متاسفانه در شهر تهران در یكی دو هفته اخیر نسبت به دوره مشابه سال گذشته مصرف آب بین 15 تا 20 درصد افزایش داشته است. این میزان افزایش در شهری مانند تهران یعنی 500 هزار متر مكعب و به اندازه مصرف چند شهر است.

تقی‌زاده خامسی همچنین گفت: در زمان حاضر، 80 درصد از مخازن سدهای كشور به میزان حدود 40 میلیارد متر مكعب پر است و تقریبا تفاوت معناداری با سال گذشته در مخازن نداریم.  حدود سه چهار درصد كاهش یافته و این در حالی است كه بارندگی سال گذشته دو برابر امسال بود و پیش‌بینی می‌شود با این ذخایر امكان تامین آب كشاورزی را تا حدود 20 در صد بالاتر از سنوات گذشته داشته باشیم.

وی افزود: در زمان حاضر از 150 پهنه تالابی كشور، حدود 40 تا 100 درصد تالاب ها آبگیری شده است.

معاون وزیر نیرو همچنین اظهار داشت: ظرفیت نیروگاه‌های برق‌آبی ما امسال 15 درصد افزایش پیدا خواهد كرد و در تابستان امسال حداقل 9 هزار مگاوات – ساعت تولید خواهیم داشت كه ركوردی در این حوزه است.

وی با اشاره به ظرفیت 52 میلیارد متر مكعبی 188 سد بزرگ در كشور گفت: 119 سد دیگر در حال ساخت است، در این دولت تا امروز 42 سد ساخته شده و امید است تا پایان دولت این تعداد را به 50 سد افزایش دهیم.

تقی‌زاده خامسی، تعداد تصفیه‌خانه‌های آب در دست بهره‌برداری را 155 واحد اعلام كرد كه 15 موراد آنها در سال گذشته ساخته شده است.

وی افزود: تعداد تصفیه‌های فاضلاب هم 237 واحد است كه 18 واحد از این‌ها در سال 98 احداث شد.

معاون آب و آبفای وزیر نیرو ادامه داد: ما یك برنامه‌ای برای روستاها در سال 93 ارائه دادیم و هدف این بود كه 20 هزار و 774 روستا را با جمعیت 10 میلیون و 900 هزار نفر را به آب پایدار برسانیم كه  تاكنون 11 هزار و  514 روستا با جمعیت 7.7 میلیون نفر از این مزیت به صورت مجتمعی بهره‌مند شده اند.  امید است تا پایان دولت به هدف برسیم.

به گفته وی، 1650 روستا در سال گذشته از آب پایدار بهره‌مند شدند. امید است 12 تصفیه‌خانه آب دیگر و 15 تصفیه خانه فاضلاب امسال به نتیجه برسد.

معاون وزیر نیرو افزود: تعداد آب شیرین كن‌ها هم از 23 واحد در ابتدای دولت، امروز به 85 واحد رسیده است.

به گزارش «انرژی امروز» از وزارت نیرو، تقی زاده خامسی گفت: در بخش آب و فاضلاب حدود 10 هزار میلیارد تومان توسط بخش خصوصی به روش‌های مختلف اعم از B.O.T سرمایه گذاری شده كه بخشی به نتیجه رسیده و بخشی هم تا پایان دولت به نتیجه می‌رسد.