با وجود فرسودگی ۸۰ درصدی ناوگان حمل‌ونقل، مراکز اسقاط تعطیل شدند
گزارش‌ها می‌گویند 5.4 میلیون خودروی فرسوده شخصی، 9 میلیون موتورسیکلت فرسوده و چهار میلیون از کامیون‌ها و اتوبوس‌های حمل‌ونقل عمومی، معادل ۸۰درصد ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده هستند اما مراکز اسقاط خودرو یا از بیکاری تعطیل شده‌اند یا نهایتا با 10درصد از ظرفیت خود کار می‌کنند.
به گزارش «انرژی امروز» از روزنامه هم‌میهن، تهران شهری برای همه، حتی شهری برای زباله‌های آهنی متحرک که علاوه بر مسئولیت خطیر حمل‌ونقل، آلودگی هوا، تصادفات و هدررفت سوخت را هم گردن می‌گیرند.
البته تهران تنها نیست و حالا همه جای ایران سرای خودروهای فرسوده است. بیش از 17 میلیون خودروی فرسوده در کشور داریم، اما مراکز اسقاط خودرو یا از بیکاری تعطیل شده‌اند یا نهایتا با 10درصد از ظرفیت خود کار می‌کنند. آسمان هر جایی که خودروهای فرسوده زیادی در آن تردد می‌کنند، یک‌رنگ است. هوا طعم خاک می‌دهد. دوده ساختمان‌ها را چرک کرده و گاهی روزها حتی جز پیش پا را نمی‌توان دید. به گفته شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری بیش از 38درصد آلودگی تهران را خودروهای فرسوده ایجاد می‌کنند.
از همان زمان که واردات خودرو ممنوع شد، روزگار اسقاط خودرو هم رو به سیاهی رفت. روند نزولی اسقاط خودرو به جایی رسید که بیش از 80درصد مراکز اسقاط تعطیل شدند. آمار اسقاط خودرو از 320 هزار دستگاه در سال به شش هزار دستگاه در سال رسید. این درحالی است که یک میلیون خودروی فرسوده در کشور تردد می‌کند و هر روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود در مقاطعی فقط روزانه 16 خودرو اسقاط می‌کردیم و حالا هم وضع اسقاط خودرو تعریفی ندارد.
آمارهایی که بهتر است ندانید!
براساس گزارش‌ها سالانه 17هزار نفر جان خود را در تصادفات جاده‌ای از دست می‌دهند. این یعنی ماهانه حدود 1416 و روزانه 47 انسان جان خود را به علت تصادف از دست می‌دهند. سالانه حدود 35 هزار نفر به همین علت نقص عضو می‌شوند. مرگ این تعداد از انسان‌ها در حالی‌ست که به گفته تیمور حسینی، جانشین پلیس راهور، 50 درصد تصادفات اگر شرایط ایمنی خودرو مطلوب بود، اصلا اتفاق نمی‌افتاد.
5.4 میلیون خودروی فرسوده شخصی، 9 میلیون موتورسیکلت فرسوده و چهار میلیون از کامیون‌ها و اتوبوس‌های حمل‌ونقل عمومی، معادل ۸۰درصد ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده هستند. تردد این خودروها درحالی‌ست که براساس گزارش‌های سالانه 27هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا در کشور ثبت می‌شود و 38 درصد این آلودگی مربوط به همین خودروهای فرسوده است.
خودروی فرسوده سالانه دو هزار لیتر سوخت بیشتر از خودروی غیرفرسوده مصرف می‌کند. پس اسقاط هر خودروی فرسوده باعث می‌شود سالانه ۲هزار لیتر در مصرف سوخت صرفه‌جویی شود. ارزش صادراتی ۲ هزار لیتر سوخت صرفه‌جویی‌شده حدود 1800 دلار است و اگر سالانه 300هزار خودرو اسقاط شود، حدود 540میلیون دلار یا 2/16هزار میلیارد تومان درآمد حاصل از صرفه‌جویی سوخت ایجاد می‌شود. در مردادماه امسال مصرف بنزین به 110میلیون لیتر در روز رسید که این مقدار از متوسط تولید روزانه بیشتر است. با توجه به رشد پنج تا 10درصدی مصرف بنزین در سال و عدم توانایی در تولید بیشتر سوخت، اگر الگوی مصرف تغییر نکند و خودروهای فرسوده اسقاط نشوند در سال‌های آینده به واردکننده بنزین هم تبدیل می‌شویم.
فیروز قیاسی، مدیرکل دفتر نگهداری راه‌های فرعی و روستایی وزارت راه‌وشهرسازی اعلام کرده است برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل فرسوده به 30هزار میلیارد تومان بودجه نیاز است. مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی اعلام کرده است، مشکل اصلی وزارت نداشتن منابع برای تکمیل پروژه‌های ریلی، جاده‌ای، آزادراهی و هواپیمایی است. اما علی ضیایی، کارشناس صنعت حمل‌ونقل عقیده دارد که عدم وجود منابع بهانه است و با یک سال صرفه‌جویی سوخت که از راه اسقاط خودروهای فرسوده تامین می‌شود، می‌توان کل ناوگان حمل‌ونقل را نوسازی کرد. این کارشناس در ادامه به هم‌میهن گفت: «متاسفانه دوستان نمی‌توانند این موضوع را درک کنند و همیشه دوست دارند از سر گشاد شیپور بدمند. به همین دلیل است که وضعیت درست نمی‌شود و اینگونه می‌ماند.»
ضیایی در رابطه با کلید اساسی نوسازی ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای اظهار کرد: «اینکه بخواهیم به امید تولید داخل منتظر بمانیم، اشتباه است، چون تولید داخلی در حوزه کامیون به‌شدت کم است و ظرفیت چندانی ندارد. از طرفی ما در کشور خودروهای چینی را مونتاژ می‌کنیم و خودروهای تولید داخل کیفیت لازم را ندارند. تا زمانی که واردات ممنوع است راه به جایی نمی‌بریم.»
