رشد سوددهی غول‌های نفتی به قیمت تحمیل تورم و تخریب محیط زیست
افزایش قیمت نفت سودهای کلانی را نصیب شرکت‌های بزرگ نفتی کرده و آنها را بیش از پیش زیر بار انتقاد فعالان محیط زیست و نیز سیاستمدارانی که به دلیل افزایش تورم تحت فشار افکار عمومی هستند، قرار داده است.
به گزارش «انرژی امروز» از یورو نیوز، شرکت‌های اکسون موبیل، توتال انرژ‌یز، شل و بریتیش پترولیوم هفته گذشته اعلام کردند که در سال ۲۰۲۱ میلادی در مجموع سودی معادل ۶۶.۷ میلیارد دلار شناسایی کرده‌اند؛ سودی بی‌سابقه از زمان آغاز همه‌گیری ویروس کرونا که با دامن زدن به رکود اقتصادی و سقوط قیمت نفت موجب زیان‌دهی شرکت‌های نفتی شده بود.
در حالی که قیمت جهانی هر بشکه نفت پایه برنت طی دو سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ میلادی در محدوده ۷۳ تا ۲۴ دلار نوسان داشت، بهای آن که در ابتدای سال ۲۰۲۱ به ۵۲ دلار رسید و تا اواخر سال گذشته میلادی تا ۸۵ دلار صعود کرد. قیمت جهانی نفت از اوایل فوریه گذشته نیز از مرز ۹۰ دلار به ازای هر بشکه فراتر رفته است.
در چنین شرایطی، اکسان‌موبیل که در سال ۲۰۲۰ زیان ۲۲.۴ میلیارد دلاری را متحمل شده بود، در سال ۲۰۲۱ به سود ۲۳ میلیارد دلاری رسید و در همین مدت، زیان ۲۱.۷ میلیارد دلاری شرکت شل نیز به سود ۲۰.۱ میلیارد دلاری بدل شد.
شرکت توتال‌انرژی نیز رکورد سوددهی سالانه خود را شکست و در سال ۲۰۲۱ سودی ۱۶ میلیار دلاری را ثبت کرد، در حالی که در سال ۲۰۲۰ زیان ۷.۲ میلیارد دلاری را متحمل شده بود. زیان ۲۰.۳ میلیارد دلاری شرکت بریتیش پترولیوم در سال ۲۰۲۰ نیز به سود ۷.۶ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۱ بدل شد.
همزمان با رشد سوددهی شرکت‌های نفتی، قیمت قبض‌های برق مصرف کنندگان اروپایی و آمریکایی صعودی شده و سهم اصلی را در افزایش نرخ تورم در آمریکا به ۷.۵ درصد و در منطقه اروپا به ۵.۱ درصد داشته است که بالاترین سطح در دهه‌های اخیر به شمار می‌رود.
در همین حال، کیت بلاگویویچ، رئیس صلح سبز در بریتانیا که یک سازمان غیردولتی مدافع محیط زیست است، گفت: ««این سودها سیلی بر صورت میلیون‌ها نفری است که نگران افزایش مستمر نرخ قبض انرژی هستند چون که این شرکت‌ها نه تنها مسئول اصلی تغییرات فاجعه‌بار آب و هوایی هستند بلکه از مشوق‌های مالیاتی دولت‌ها نیز بهره‌مند هستند.»
یانیک ژادو، نامزد سبزها در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نیز گفت که شرکت توتال انرژی «به پشتوانه مردان و زنان فرانسوی» سود کرده ولی نفع اصلی از این سود را که با گران کردن قبض‌های برق و نرخ بنزین به دست آمده تنها نصیب سهامداران این شرکت می‌شود.
البته پاتریک پویان، مدیر عامل توتال‌انرژی وعده داده که این شرکت برای حمایت از روستائیان و نیز اقشار کم‌درآمد نسبت به ارائه تخفیف نرخ بنزین و توزیع چک‌های انرژی ۱۰۰ یورویی اقدام می‌کند.
با این حال، کارشناسان معتقدند که شرکت‌های بزرگ نفتی با توجه به بازگشت رونق به اقتصاد ایالات متحده، چین و اروپا و کمبود عرضه نفت این شانس را دارند که بهای جهانی نفت را یکسال دیگر در آستانه ۱۰۰ دلار حفظ و رشد سوددهی خود را تضمین کنند.
