برآورد اثرات بازگشتی ناشی از سیاست های صرفه جویی سوخت در بخش حمل و نقل

اثرات بازگشتی، اصطلاحاً به وضعیتی اطلاق می شود، که با یک تغییر در سیستم، مجدداً به دلایل گوناگون، اثر آن تغییرات از بین رفته و وضعیت قبلی برقرار شود. با ورود تکنولوژی جدید به بازار و بهبود راندمان خودروها، در ابتدا تقاضای سوخت کاهش می یابد. اما همین بهبود راندمان و صرفه جویی انرژی، خود می تواند عکس العمل های اقتصادی ایجاد کند که نهایتاً منجر به این واقعیت شود که بخشی از این صرفه جویی ها از بین رود. به بیان دیگر با بهبود راندمان، هر دارنده خودرو می تواند با هزینه کمتر برای سوخت، مسافت بیشتری را طی نماید. لذا چنانچه با افزایش پیمایش، تنها بخشی از صرفه جویی های ناشی از بهبود تکنولوژی باقی بماند، در این صورت آن مقداری از صرفه جویی که محو می شود را اصطلاحاً اثر بازگشتی می گویند.

در این تحقیق برای برآورد اثرات بازگشتی از کشش مسافت طی شده نسبت به هزینه سوخت در هر کیلومتر، استفاده شده است. بدین منظور تابعی به فرم تبعی لگاریتمی تعریف گردید. با فرم تعریف شده و بررسی آن در سال های 90-1360 ، نتایج نشان دهنده آن است که اثرات بازگشتی بلندمدت بهبود راندمان خودرو ها در ایران در بخش بنزینی حدود 22 درصد و در بخش گازوئیلی حدود 14 درصد است. به عبارت بهتر اثر بازگشتی 22درصد به این معناست که 22 از صرفه جویی بالقوه، دوباره مصرف شده است و 78 درصد ازمابقی که انتظار می رفت با بهبود کارایی ذخیره شود، ذخیره شده است .

استاد راهنما:مجید احمدیان

استاد مشاور:حمید ابریشمی

سال انتشار:مهر 1394