تقاضا برای گاز طبیعی در بخش خانگی در منطقه 7 ایران (با ملاحظه قانون هدفمندی یارانهها)
افزایش قابل توجه سهم گاز طبیعی در سبد انرژی و روند رو به رشد آن در بخش خانگی از یک سو و پایان پذیر بودن ذخایر گاز طبیعی به عنوان یک منبع تجدید ناپذیر از سوی دیگر، ضرورت مصرف بهینه گاز طبیعی را بیش از پیش محسوس مینماید.
در همین راستا قانون هدفمند کردن یارانهها از 28 آذر سال 1389 به اجرا گذاشته شد. بر این اساس، دولت تلاش نمود تا قیمت حاملهای انرژی (از جمله گاز طبیعی) را به تدریج به قیمت واقعی آن ارتقا دهد و برای جبران هزینه ایجاد شده بر اقشار آسیب پذیر جامعه، یارانهای را به صورت ماهانه به آنها اعطا نماید. پرسش اساسی این پژوهش آن است که آیا هدفمند کردن یارانهها باعث صرفه جویی در مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی شده است یا خیر؟.
برای این منظور، ابتدا تابع تقاضای مصرف گاز طبیعی خانوارها در منطقه 7 کشور (شامل استان کردستان، همدان، کرمانشاه، لرستان، مرکزی و ایلام) در بازه زمانی 1392-1385، با استفاده از دادههای فصلی و با استفاده از روش FMOLS تخمین و کشش قیمتی، درآمدی و متقاطع تقاضای گاز طبیعی آن محاسبه گردید. سپس عملکرد دولت در اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها بر مصرف گاز طبیعی بخش خانگی در منطقه 7 کشور مورد مطالعه قرار گرفت.
نتایج تحقیق نشان میدهد که عکسالعمل مصرفکنندگان در نتیجه افزایش قیمت گاز طبیعی چندان محسوس نیست و هدفمند کردن یارانهها به تدریج تأثیر خود را در کاهش مصرف گاز طبیعی خانگی در استانهای منطقه 7 کشور از دست داده است.
