پیک تابستان به بهار رسید
شب گذشته به دلیل بالا رفتن پیک مصرف برق ظرفیت بار ترانسهای شرق اهواز کامل پرشده و موجب آتش گرفتن و قطع برق در برخی نواحی اهواز شد. اما قطع برق در خوزستان اتفاقی نادر نیست. قطع شدن مکرر برق در خوزستان نه تنها مخل آسایش مردم است که موجب خسارتهایی به مردم این استان نیز شده است بهطوریکه به دنبال مشکلات به وجود آمده در این استان حسن روحانی رئیسجمهوری با رایگان شدن قبض برق مردم خوزستان در بهمن پارسال موافقت کرد.
علی ساری، نماینده اهواز، در گفتوگو با خبرنگار پارلمانی «انرژی امروز» با اشاره به قطع برق دیشب اهواز گفت: «گرمای شدید و افزایش دمای هوا در اهواز و بهتبع آن افزایش چشمگیر مصرف برق توسط مشترکین پیک بهاره را به بیش از پیک تابستان سال گذشته رسانده است. عبور جریان مورد نیاز مشترکین از تجهیزات باعث افزایش دوچندان دمای تجهیزات میشود که باعث اتصال برق در سرکابل فازC ترانسفورماتور قدرت شماره ٣ پست برق سپیدار (اهواز٣) و انفجار آن براثر اتصالی برق شد که باعث عملکرد سریع و آنی رلههای حفاظتی پست جهت ایزوله کردن ترانس قدرت مذکور میشود.»
وی ادامه داد: «ایزوله شدن ترانس امری لازم و بدیهی نست که حتما باید رلههای حفاظتی در راستای جلوگیری از انتقال صدمات به سایر تجهیزات علیالخصوص تجهیزات مهمی مانند ترانسفورماتورهای قدرت در اسرع وقت به وظیفه خود عمل کند، که خوشبختانه در پست سپیدار تجهیزات حفاظتی بهموقع عملکرد داشتهاند اما براثر ترکیدن سرکابل ترانس و اتصالی، در محل اتصال باعث آتشسوزی شده و از طرفی چون در کلید خانه های پستهای فشارقوی برق، کابلهای فشارقوی از رویهم عبور میکنند، آتشسوزی سرکابل ترانسفورمر شماره ٣ به سایر کابلهای قدرت سرایت کرده است.»
اقدام سریع مانع آتشسوزی گسترده شد
ساری با تکید بر اینکه «اگر سرایت آتش به کابلها در حالت برقدار اتفاق بیافتد باعث گستردگی خیلی شدید میشود»، گفت: «انتقال آتش به علت شعلههای بعدی انفجار اتصالی برق در ولتاژهای فشارقوی شده و سلسلهوار باعث سوختن سایر کابلها و سرایت بهکل کلید خانه و از بین رفتن میلیاردها دلار تجهیزات میشود. اما خوشبختانه در همان آغاز آتشسوزی اپراتورهای پست برق سپیدار در اقدامی سریع اقدام به خاموشی کلیه ترانسها و فیدرهایی که کابلهای آنها به کلید خانه مذکور متصل است، کردند (مصرفکنندههای ترانسفورمرهای ۴و۵ نیز بیبرق شدند) و از گستردگی سریع آتشسوزی براثر اتصالیهای زنجیروار و بههمپیوسته بعدی جلوگیری شد؛ اما کماکان کابلی که آتشگرفته بوده به کابلهای بیبرق شده مجاور در حال صدمه زدن است که بهموجب دود غلیظ و سمی، براثر سوختن عایق روی کابلها میشود و با توجه به بیبرق بودن کابلها پس از رسیدن خودروهای آتشنشانی اقدام به اتفاق حریق شد.»
وی ادامه داد: «براثر سوختن کابلهای خروجی ترانسفورمر شماره ٣ این ترانسفورماتور قادر به تامین انرژی تا رفع مشکل کابل و سلولهای بریکرها و کابلهای بریکرهای صدمهدیده مجاور آن نیست، از طرفی با حذف شدن این ترانس امکان تامین بار مصرفی مشترکینی که قبل از صدمه دیدن کابل، ترانسفورمر شماره ٣ آن را تامین میکرد توسط همان ترانس وجود ندارد و از طرفی کابلهای فیدرهای مجاور را هم سوزانده و سلول آنها را غیرقابل استفاده کرده است. تنها راه باقیمانده ابتدا برقدار کردن ترانسهای شماره ۴ و ۵ بعد از چک کردن تک تک کابلهای هر سه فاز ترانسها و فیدرهای خروجی آنها و شستشوی آنها بهوسیله الکل و پارچه تنظیف و عاری کردن آنها از هرگونه آلودگی است، هماکنون فقط ترانسفورمر شماره٣ و ۵فیدر خروجی ترانس شماره ٣خاموش هستند که باید توسط پستهای برق مجاور یا پس از تعمیر و اصلاح ترانسفورمر شماره ٣ مجددا برقدار شوند.»
نماینده مردم اهواز با بیان اینکه «متاسفانه براثر مصرف بیرویه و افزایش چشمگیر مصرف مشترکین پستهای مجاور همظرفیت تامین همه انرژی ترانس پست سپیدار را نداشته است»، گفت: «این یعنی خاموشی مطلق بعضی از مصرفکنندگان تا تعمیر نهایی کابلها و ترانس مذکور و سلولهای کلیدخانه. خوشبختانه تا این لحظه ٢فیدر از ۵فیدر ترانس مذکور بر روی ترانسهای پستهای مجاور در نزدیکی پست سپیدار منتقل شده است و ٢فیدر دیگر هم اختصاصی شرکت نفت است که شرکت نفت از طریق کلیدخانه خود اقدام به انتقال بار نموده و یکی از فیدرها از همان ابتدای حادثه تاکنون بیبرق است.»
وی ادامه داد: «از طرفی به علت افزایش بار مصرفی مشترکین هماکنون ٢فیدر از فیدرهای ترانسفورمر شماره ۵ نیز بیبرق است. زیرا این ترانسفورمر با ترانسفورمر شماره ٣ پارالل (کوپل) بوده و هماکنون امکان بارگیری از یکی از ترانسها وجود ندارد.»
حوادث رخداده قابل پیشبینی و پیشگیری نبود
ساری بابیان اینکه «هیچکدام از حوادث رخداده قابل پیشبینی و پیشگیری نبوده است»، گفت: «اما برای جلوگیری از خاموشیهای گسترده بعد از چنین حوادثی مسئولین امر باید تدابیری بیندیشند که حتی در زمان پیک بار و از دست دادن قسمتی از شبکه فشارقوی برق، امکان انتقال بار و تامین آن توسط همان پست برق یا پستهای برق مجاور امکانپذیر باشد (این امکان در زمستان وجود دارد)، به نظر میرسد در اولین فرصت بهعنوان هدف کوتاه مدت مدیران ارشد شرکت برق منطقهای خوزستان باید اقدام به توسعه پستها و نصب تجهیزات و ترانسهای قدرت دیگر در همان ایستگاههایی که دارای پیکبار بیش از٧٠ درصد بار نامی تجهیزات هستند به جهت افزایش ظرفیت نامی پستها کنند».
وی ادامه داد: «بهعنوان هدف بلندمدت به کمک شرکت توانیر و در راس آن وزارت نیرو و منابع مالی استانی و کشوری اقدام به احداث پستهای برق در نزدیکی سایر پستها با توجه به افزایش روزافزون مصرف برق بهعنوان نیاز زیربنایی تمام زیرساختها کنند.»
وی در پایان گفت: «لازم به ذکر است که احداث نیروگاهها و تولید برق نیز نباید فراموش شود؛ زیرا پستهای فشارقوی برق بهعنوان بخش حاکمیتی وظیفه خطیر ترانزیت برق از بخش تولید به بخش توزیع رادار است و توسعه پستهای برق و افزایش ظرفیت انتقال برق بدون پیشبینی تولید برق موردنیاز مشترکین در تابستانها و در زمانهای پیک کارساز نیست.»