شبیه‌سازی نگار ژئوشیمیایی با به‌کارگیری الگوریتم CACS مبتنی بر آنالیز خوشه‌بندی

یکی از نگارهای مهم ژئوشیمیایی در اکتشافات نفتی، مقدار کل کربن آلی (TOC) می‌باشد که جهت ارزیابی پتانسیل هیدروکربن‌زائی سنگ منشأ استفاده می‌شود. اندازه‌گیری TOC، مستلزم انجامِ آزمایشات ژئوشیمیاییِ پرهزینه و وقت‌گیر است، که بر روی نمونه‌های حاصل از حفاری چاهی شامل مغزه و کنده حفاری انجام می‌شود.

از این جهت، این پژوهش به برآورد پارامتر ژئوشیمیایی TOC با استفاده از نگارهای پتروفیزیکی که امروزه از تمامی چاه‌ها تهیه شده و کم هزینه‌تر هستند، پرداخته و از روش سیستم کلونی مورچه مبتنی بر آنالیز خوشه‌بندی سلسله مراتبی (hierarchical)، جهت تخمین آن بهره گرفته است. برای تخمین داده‌های TOC به این روش، کد عددی با رویکردی دو مرحله‌ای طراحی شد. مرحله اول شامل خوشه‌بندی سلسله مراتبی و مرحله دوم شامل سیستم کلونی مورچه بوده که به صورت پیوسته با یک تابع توزیع احتمال نرمال طراحی گردید.

سیستم کلونی مورچه پیوسته (CACS) ضرائب وزنی از تابع غیرخطی پیشنهادی را برای داده‌های پتروفیزیکی هر خوشه محاسبه کرد، نتایج نشان داد این الگوریتم در تلفیق با خوشه بندی جهت برآورد نگار TOC موفق عمل نموده است. این مطالعه بر روی داده‌های مربوط به سه چاه از میدان نفتی اهواز انجام گرفته و قابل تعمیم به سایر چاه‌های توسعه‌ای خواهد بود.