قدرت بازاری اوپک: آزمون وجود رفتار همکارانه اعضای اوپک با رویکرد ARDL

قدرت بازاری به توانایی تاثیرگذاری بر بازار اطلاق می‌شود. بنگاه در بازار انحصاری دارای قدرت قیمت‌گذاری است. یکی از انواع انحصار‌ها، کارتل است. دو ویژگی مهم رفتار کارتلی، تاثیر بر میزان تولید و تاثیر بر قیمت است. در زمینه مقدار تولید، کارتل با هماهنگی میان اعضا، میزان تولید را کنترل می‌کند و در زمینه اثر بر قیمت بدین صورت است که با کنترل میزان تولید، بر قیمت‌ بازار تاثیر می‌گذارد.

در این پژوهش برای بررسی قدرت بازاری سازمان اوپک، به این مساله پرداخته می‌شود که آیا سازمان اوپک همانند یک کارتل رفتار کرده است؟ ازاین‌رو برای سنجش قدرت بازاری اوپک، رفتار و هماهنگی تصمیمات تولیدی اعضای اوپک مطالعه می‌شود. فرضیه‌های پژوهش بدین صورت است که میان تولید کل اوپک و تولید اعضای اوپک هماهنگی در رفتار و تصمیمات تولیدی وجود دارد و نیز تولید کل اوپک تعیین‌کننده قیمت‌های نفت در بازارهای جهانی نفت است.

برای اثبات فرضیه‌ اول از تکنیک‌ هم‌انباشتگی در قالب مدل ARDL و آزمون کرانه‌ها و برای فرضیه دوم از آزمون‌ علیت تودا-یاماموتو استفاده شده. داده‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل تولید اعضای اوپک، قیمت‌های جهانی نفت برنت و دبی و وست تگزاس اینترمدیت در بازه زمانی 1994-2016 به صورت فصلی و ماهانه و 1980-2016 به‌ صورت سالانه می‌باشد. نتایج بیانگر عدم وجود رابطه بلندمدت میان تولید اعضای اوپک و تولید کل اوپک بوده و نیز جهت علیت از قیمت‌های نفت به تولید اوپک است.