تنش خاورمیانه بازار نفت را تکان نداد

تنش بین قطر و دیگر قدرتهای نفتی خاورمیانه وارد سومین هفته خود شد و هنوز نشانهای از بهبود روابط دیده نمیشود. در ایالات متحده هم دونالد ترامپ، رییس جمهور این کشور، گفت «متاسفانه کشور قطر، مدتهاست که از گروههای تروریستی حمایت میکند و برای همین همسایگان قطر با من در خصوص مقابله با این کشور مذاکره کردند. من با مشورت با وزیر امور خارجه، رکس تیلرسون، و بزرگان نظامی خودمان به این نتیجه رسیدیم که زمان آن رسیده به قطر اعلام کنیم دست از این حمایتهایش بردارد».
به گزارش «انرژی امروز» البته که آنچه که باعث این اختلاف شده است چیزی بیشتر از فقط حمایت قطر از تروریسم است، اختلاف بین قطر و عربستان روز به روز عمیقتر میشود.
قطر از بهار عربی سال 2011 حمایت کرد، جرقهای که خشم شدید رژیمهای سلطنتی منطقه را برانگیخت. از طرفی قطر در حال برقراری رابطهای دوستانه با ایران، بزرگترین رقیب منطقهای عربستان است. پیش از این هم در این منطقه یک رقابت قدیمی کسب قدرت وجود داشته است. رقابتی بسیار پیچیده.
تنشها به قدری افزایش یافته است که حالا قطر یک مانور نظامی هم با ترکیه برگزار میکند.
بر همین اساس، نیک کانینگام، متخصص مسائل انرژی و محیط زیست در وبسایت اویلپرایس با اشاره به سردرگمیهای ترامپ در موضع قطر، مینویسد: همانطور که پیش از این هم در مورد کابیه ترامپ اتفاق افتاده است، در این موضوع هم علائم درهم و برهمی از این کابینه منتشر میشود.
ترامپ در خصوص اتهام حمایت از تروریسم که به قطر نسبت داده شده به شدت از تحریمهای قطر حمایت میکند. اما این واقعیت را فراموش کرده که هرچند این روابط بسیار پیچده هستند، قطر در بسیاری از موارد متحد ایالات متحده است.
نه فقط ایالات متحده پایگاههای نظامی بزرگی در قطر دارد، بلکه قطر مرکز فرماندهی منطقهای آمریکاست. قطر محل فوقالعاده مهم مبارزه ایالت متحده با داعش است.
از همه اینها گذشته هفته پیش پنتاگن یک معامله بزرگ 12 میلیارد دلاری فروش اسلحه به قطر را امضا کرده است. بعد از اینکه ترامپ در مورد قطر اظهار نظرهایی کرده بود، پنتاگن به این نتیجه رسید که باید از این کشور برای میزبانی 10 هزار سرباز ایالات متحده قدردانی کند!
نویسنده اویلپرایس در تشریح پادرهوایی ایالات متحده در تنش بین قطر و همسایگانش ادامه میدهد: ایالات متحده پایگاههای نظامی و دوستان زیادی در هر دو طرف مناقشه دارد که همین امر میتواند به این معنی باشد که این کشور میخواهد چرخ این تنش را خود بچرخاند. و برای اینکه نشان دهد این تنش چقدر مهم است برنامه از پیش تعیین شده تیلرسون به مکزیک را هم لغو میکند.
پس از آن نویسنده به تاثیر بحران خاورمیانه بر قیمت نفت میپردازد و مینویسد: تا این زمان این بحران چندان تاثیری بر جریان نفت و گاز نداشته است. قطر پترولیوم در روزهای اخیر گفته است که قصد ندارد جریان گاز به امارات متحده را قطع کند هرچند گزینههای قانونی بسیاری برای انجام این کار دارد.
18 ژوئن مدیر اجرایی قطر پترولیوم به شبکه الجزیره گفته است «با محاصرهای که امروزه با آن طرف هستیم میتوانیم به راحتی خط لوله گاز امارات را قطع کنیم. اما اگر ما اینکار را انجام دهیم، ضربه سختی به امارات و مردم این کشور که ما به چشم برادر به آنها نگاه میکنیم، وارد خواهد شد… و ما تصمیم گرفتیم گاز را قطع نکنیم».
اما کارشناسان منطقه معتقدند این تنش به زودی به اتمام نخواهد رسید. برهمین اساس نویسنده اویلپرایس معتقد است یک جنگ طولانی مدت شانس افزایش تدریجی تلافیکردنهای بر پایه «این به آن در» را افزایش میدهد و در نهایت باعث خواهد شد عرضه انرژی در منطقه با اختلال مواجه شود.
قطر بزرگترین صادر کننده LNG در دنیاست و یکی از اعضا کلیدی اوپک. این کشور اخیرا مسیر بعضی از الانجیبرهای خود را از کانال سوئز عوض کرده است.
تنش طولانی مدت تاثیر بزرگی بر قیمت نفت خواهد داشت، هرچند مثبت و منفی بودن آن هنوز معلوم نیست.
این کارشناس انرژی معتقد است هر نوع به هم ریختگی در عرضه انرژی، ضربه به قیمت نفت خواهد بود و تاثیر آن بر بازار LNG نیز احتمالا بیشتر خواهد شد.
هر نوع جنگ احتمالی بین کشورهای خاورمیانه فاجعهآمیز خواهد بود. جین فرانسیکو از مرکز جهانی انرژی انجمن آتلانتیک ایالات متحده به شبکه الجزیره میگوید «اگر این تنش به جنگی نظامی کشیده شود، پیشبینی من افزایش شدید قیمت نفت تا حدود 150 دلار در هر بشکه است».
اما اویلپرایس در ادامه خاطر نشان میکند که یک کشمکش منطقهای، بخصوص اگر تنش بین ایران و عربستان بالا رود، میتواند همکاریهای اوپک را از هم بپاشد.
به این معنی که هر کس هر چقدر دلش خواست نفت تولید خواهد کرد و در نتیجه تاثیر آن بر قیمت نفت کاملا منفی خواهد بود.
هنوز هم سخت بتوان تصور یک تاخت و تاز سعودی به قطر را بدون موافقت واشینگتن در نظر گرفت. اخباری هم که وزارت امور خارجه تیلرسون به گوش میرسد فعلا علاقه تنشزدایی این وزارتخانه را نشان میدهد که نشان مثبتی است از اینکه تنش از کنترل خارج نخواهد شد.
احتمالا به همین دلیل است که چرا بازار نفت تا حالا به جوشش یک تنش در خاورمیانه چندان واکنشی نشان نداده است.



