شناسایی آب کارستی در مناطق مرزی و تامین آب شرب ضروری است

«راضیه لک» روز سه‌شنبه در نشست خبری گفت: ایران از نظر آبهای کارستی غنی است تاکنون مطالعات کلی درباره آب‌های کارستی در کشور انجام شده که می‌تواند تامین کننده آب شرب باشد و در همه کشورها سازمان های زمین شناسی متولی مطالعات این آب ها محسوب می شوند.

لک یادآور شد: روی آبخوان های مرزی از جمله کوه های هزار مسجد در حوضه آبریز قره قوم (خراسان شمالی) متمرکز شدیم که نتایج آن امیدبخش بود.

وی اضافه کرد: این آبها می‌تواند تامین‌کننده آب مورد نیاز استان‌های خراسان شمالی و رضوی باشد و تاکنون 18 هزار کیلومتر مربع مطالعات انجام شده و روند در حال پیشرفت دارد.

این مقام مسئول یادآور شد: آب به شکل زیرزمینی در این منطقه به سمت ترکمنستان جاری است و ترکمن ها در این منطقه با حفر چند حلقه چاه از آب بهره برداری می کنند.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: امسال استان کرمانشاه برای مطالعه انتخاب شده که حجم زیادی آب کارساز از آن در حال خروج به سمت جلگه عراق است.

وی گفت: اکنون در منطقه خلیج فارس و دریای عمان خروجی زیادی از آب‌های کارستی وجود دارد و در سه منطقه جنوب شرق بوشهر، هندورابی و میناب نیز از وجود آب‌های کارستی اطمینان داریم.

لک افزود: این آبها کیفیت بسیار خوبی دارند و نشان دهنده خروج آبهای کارستی زاگرس از این مناطق است و مطالعات برای ارتفاعات هزار مسجد رو به اتمام است، اما در کرمانشاه مطالعات به میزان 30 درصد انجام شد.

این مقام مسئول اظهار داشت: 15 سال گذشته برای آب‌های مرزی زیرزمینی پروتکل های مختلفی از سوی یونسکو نوشته شده و بر مبنای همین پروتکل‌ها اکنون در غرب کشور به دنبال مهار رودخانه ها هستیم.

وی افزود: ترکمنستان چند سالی است به استفاده از آب کاستی در مرز ایران پرداخته است، اما از آنجا که در چند سال آینده این معاهدات امضا می‌شود، آن زمان کشوری که کمتر از این منابع استفاده کرده باشد، سهم بیشتری خواهد داشت.

وی گفت: هزینه بهره برداری از این آب ها بسیار کمتر از هزینه های انتقال آب است که این روزها در برخی مناطق در حال انجام است.معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: اکنون در موضوع مصرف بی رویه آب در کشور شکی وجود ندارد، اما شناسایی آبهای کارستی نباید کوچکترین خللی در سیاست‌های کلان مدیریت مصرف آب کشور ایجاد کند، بلکه باید به سمت یک الگوی مصرف استاندارد حرکت کرد.

لک در پاسخ به پرسشی درباره مطالعات آب‌های ژرف در کشور نیز گفت: ابر حوزه‌هایی در کشور وجود دارد که برخلاف آبهای کارستی، در بسیاری از مناطق، این آبها در حال ورود به کشور هستند.

وی افزود: این منابع آبی به ویژه از سمت کوه های هندوکش افغانستان و آناتولی در شمال غرب ایران به سمت ایران جاری است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید کرد: آبهای ژرف مشکلی از بحران آب کشور حل نمی‌کنند، اما در شمار آب های راهبردی است که تجدید پذیری و کیفیت آنها مهم است.

این مقام مسئول تاکید کرد: تنها آب‌های ژرف که از طریق گسل ها وارد کشور یا خارج می شوند، برای مصرف قابل اتکا هستند.

منابع آب «کارستی» از جمله منابع حیات‌بخش کشور در زمینه کاهش بحران آب است؛ از این رو محققان سازمان زمین‌شناسی و اکتشاف معدنی مطالعاتی را در زمینه این منابع اجرایی کرده و به نتایج مهمی دست یافته اند.

«کارست» پدیده‌ای در پوسته زمین است که آثار آن به اشکال مختلف از قبیل حفره‌ها و غارها، در سطح و در زیر سطح وجود دارد. علت ایجاد آن به وجود شکستگی‌ها و قابلیت انحلال توده‌سنگ مربوط می‌شود که در نتیجه آن یک سیستم آب زیرزمینی می‌تواند شکل بگیرد.

بیش از 11 درصد از سطح کشور متشکل از واحدهای سنگی کربناته است که این سنگ‌ها بر اثر درز و شکاف و انحلال در طول زمان زمین‌شناسی دارای فضاهای خالی و حفره‌هایی می‌شوند که به این پدیده «کارست» و به آبی که درون این سنگ‌ها جمع می‌شود، آب کارستی می‌گویند.