سوابق نفتی محمد بن سلمان چیست؟
فاطمه لطفی، خبرنگار بین‌الملل «انرژی امروز»
محمد بن سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، جوان‌ترین وزیر دفاع در دنیا، حالا به سمت ولیعهدی عربستان سعودی هم رسیده است. او رییس شورای امور اقتصادی و توسعه عربستان نیز بود. می‌گویند یکی از کسانی بوده که در رسیدن پدرش به قدرت نقش داشته است.
به گزارش خبرنگار بین‌الملل «انرژی امروز»، محمد سلمان زاده1985 در جده است. فرزند ملک سلمان از همسر سومش است و بزرگترین فرزند در بین خواهرها و برادرهایش است.
محمد بن سلمان زمانی به‌عنوان مشاور در کمسیون متخصصین برای کابینه عربستان کار می‌کرد.
در سال 2009، به‌عنوان مشاور ویژه پدرش وارد کارهای سیاسی شد. او فعالیت دولتی خود را از سال ۲۰۰۹ و هنگامی که پدرش امیر منطقه ریاض بود در تشکیلات محلی آغاز کرد. در سال ۲۰۱۱، با درگذشت سلطان بن عبدالعزیز ولیعهد وقت و تعیین نائف بن عبدالعزیز به عنوان ولیعهد جدید، سلمان بن عبدالعزیز به سمت نایب ولیعهد و نایب دوم نخست وزیر و وزیر دفاع منصوب شد و فرزند محمد را به عنوان مشاور وارد امور دولت مرکزی کرد.
در سال ۲۰۱۲، نائف بن عبدالعزیز هم درگذشت و کوتاه مدتی پس از ارتقا امیرسلمان به مقام ولیعهدی و نیابت اول نخست وزیر، محمد بن سلمان به کابینه عربستان سعودی راه یافت.
در ژانویه سال ۲۰۱۵، با درگذشت ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه سعودی، سلمان بن عبدالعزیز به سلطنت رسید و فرزندش محمد سمت وزیر دفاع را به دست آورد. از زمان انتصاب نائف بن محمد به ولیعهدی، محمد بن سلمان عنوان نایب ولیعهد و نایب دوم نخست وزیر را داشته است.
یکی از مهمترین اتفاقات دوران وزارت محمد بن سلمان لشکر کشی عربستان به یمن بوده است.
این جنگ هنوز هم برای پادشاهی عربستان سعودی میلیاردها دلار هزینه بارمی‌آورد و بسیاری از زیرساخت های یمن را از بین می برد اما نتوانسته کاری برای شکست حوثی‌ها انجام دهد.
محمد بن سلمان و آرامکو
در سال 2015 شورایعالی اقتصادی عربستان با اعلام انحلال «شورایعالی امور نفت و معادن» و تاسیس «شورای هیات امنای آرامکو»، محمد بن سلمان، را به‌عنوان رییس هیات امنای آن انتخاب کرده است. پیش از آن نیز اعلام شده بود که شورایعالی اقتصادی عربستان با بازنگری در ترکیب شرکت آرامکو، با جدا شدن آن از وزارت نفت موافقت کرده است.
در همین سال محمد بن سلمان در شورای اقتصاد عربستان، بر بازنگری در تشکیل و ترکیب شرکت آرامکو تاکید داشت و این نظر وی مورد تصویب قرار گرفته بود. بر همین اساس و با تصمیم این شورا، این شورا با جداسازی آرامکو از وزارت نفت عربستان موافقت کرد.
در مارس سال 2016 هم محمد بن سلمان از پذیره‌نویسی سهام شرکت نفت آرامکو خبر داد.
در پی کاهش قیمت نفت و از طرف دیگر کسری بودجه 100 میلیارد دلاری عربستان، دولت این کشور تصمیم به فروش سهام آرامکو گرفت.
محمد بن سلمان در آن سال اعلام کرد عربستان سعودی قصد دارد با فروش تاسیسات نفتی خود 52 میلیارد دلار درآمد کسب کند.
این شاهزاده عربی نقشه‌هایی برای درآمدهای نفتی عربستان در سر می‌پرواند به طوری که در مصاحبه با بلومبرگ گفته بود: «عرضه اولیه سهام و انتقال آن به صندوق سرمایه‌گذاری عمومی آن را تبدیل به محل درآمد دولت عربستان خواهد کرد و نفت دیگر محل درآمد آن نخواهد بود».
محمد بن سلمان به دوران پس از نفت عربستان هم می‌اندیشد و به همین منظور از طرح کشورش برای تاسیس صندوق دو هزار میلیارد دلاری برای دوره پس از اتمام نفت خبر داد. بر اساس آن چه که این مقام سعودی در نظر دارد آرامکو تا سال 2018 به بخش خصوصی واگذار می‌شود.
وی ارزش شرکت نفتی آرامکو را بیش از دوهزار میلیارد دلار اعلام کرد و گفت این کشور قرار است کمتر از 5 درصد از سهام آن را در عرضه اولیه واگذار کند.
بر اساس نظر محمد بن سلمان، سهام شرکت‌های تابعه آرامکو نیز به منظور خصوصی‌سازی فروخته می‌شوند.
این شاهزاده نفتی مدعی شده بود اگر یکدرصد از سهام شرکت نفتی آرامکو عربستان فروخته شود، تنها 1 درصد از آن بزرگترین عرضه اولیه سهام روی زمین خواهد بود.
محمد بن سلمان انتظار نداشت قیمت نفت تا این حد کاهش یابد و به زیر 30 دلار هم برسد اما از نظر این ولیهد عربستانی، کشورش به اصلاحات اقتصادی ادامه خواهد داد.
اصلاحات بزرگ اقتصادی محمد بن سلمان
محمد بن سلمان در مصاحبه ای که با واشنگتن پست داشت گفته بود «آسمان؛ سقف آرمان‌های ماست». او در این مصاحبه از برنامه‌های کشورش برای اصلاحات اقتصادی و اجتماعی پرده برداشت.
او به دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده هم خوشبین است. و گفته است: «دونالد ترامپ آمریکا را در مسیر صحیح قرار داده و همه پیمان‌های واشنگتن را بازیابی کرده است».
اینولی ولیعهد سعودی در مورد روسیه هم گفته بود «هدف اساسی این است که روسیه همه کارت‌هایش در منطقه را خرج ایران نکند.» شاهزاده سعودی برای آنکه نشان دهد، ریاض می‌تواند برای روسیه، هم‌پیمان مهم‌تری از تهران باشد، مدعی شده بود «ما سیاست‌های نفتی‌مان را با موسکو هماهنگ کردیم و این می‌تواند بزرگترین قرارداد در دوران جدید برای روسیه باشد.»
محمد بن سلمان در همین گفتگو اعلام کرده بود: «کسری بودجه کاهش یافته و درآمدهای نفتی از 2014 تا 2016، حدود 46 درصد افزایش پیدا کرده و پیش‌بینی می‌شود امسال نیز 12 درصد افزایش پیدا کند. بیکاری و مسکن کماکان دو مشکل پیش‌رو هستند و پیش‌بینی می‌شود در دوره 2019 تا 2021 این دو مشکل کاهش پیدا کنند.»
او بزرگترین تغییر اقتصادی، سهامی‌سازی 5 درصد از شرکت آرامکو دانسته که در 2018 محقق خواهد شد. از طرفی این ولیعهد برنامه هایی هم برای بخش معدن به ارزش 1.3 تریلیون دلار دارد.
مطابق معمول بخشی از اصلاحات اقتصادی سعودی ها به تسلیحات نظامی هم می‌رسد و بر همین اساس طبق این «سقف آرزوهای» محمد بن سلمان، ساخت تسلیحات داخلی، می‌تواند 60 تا 80 میلیارد دلار صرفه‌جویی در بودجه نظامی آنها به همراه داشته باشد. ساخت خودروهای زرهی نیز باعث صرفه‌جویی سالانه 14 میلیارد دلار خواهد شد.
اما بنا بر ادعای این ولیعهد، یکی از مامویت‌هایش «مراقبت از رابطه کشورش با ایالات متحده آمریکاست» به نحوی که عروسک شدن در دست آمریکا را نمی‌پذیرد.
