گاز ایران، بهترین گزینه برای پاکستان
پاکستان برای رفع مشکلات خود در بخش انرژی، سه طرح گاز رسانی تاپی (TAPI)، خط لوله گاز ایران به پاکستان موسوم به «آی – پی» و خط ساحلی (انتقال از دریا) را در دستور کار خود قرار داده که به گفته کارشناسان پاکستانی گاز ایران بهترین گزینه برای این کشور است.
طرح تاپی به دلیل ناامنی و بی ثباتی در افغانستان و همچنین تنش سیاسی بین پاکستان و هند همچنان در هاله ای از ابهام باقی مانده است.
هر چند طرح گاز رسانی از ایران می تواند بهترین گزینه برای رفع نیازهای انرژی پاکستان از نظر امنیت انرژی و ارزان بودن باشد، اما اقدامات خصمانه واشنگتن و شخص ترامپ علیه ایران و بازگشت تحریم ها علیه جمهوری اسلامی ایران از سوی آمریکا اجرای این طرح را با مشکل روبرو کرده است.
آمریکا از پاکستان خواسته است تا نیازمندی های انرژی خود را از طریق گاز مایع از قطر جبران کند.
قطر همچنین مقدار زیادی گاز مایع به اروپا نیز صادر می کند و آمریکا به دلیل روابط حسنه و راهبردی با قطر از صادرات گاز مایع قطر به اروپا و پاکستان حمایت می کند.
در حال حاضر پاکستان روزانه چهار هزار و 170 میلیون فوت مکعب گاز مایع از قطر دریافت می کند ولی این میزان گاز دریافتی تا سال 2021 تا مقدار دو هزار و 260 میلیون فوت مکعب کاهش خواهد یافت.
با این حال پاکستان برای رفع مشکلات انرژی باید روزانه 5 هزار و 395 میلیون فوت مکعب گاز مایع وارد کند .
این میزان تا سال 2021 باید به 8 هزار میلیون فوت مکعب برسد.
صنایع مادر پاکستان از جمله صنعت نساجی به دلیل کمبود انرژی از سال 2008 میلادی تاکنون با بحران روبرو بوده است و طی این مدت میلیاردها دلار به اقتصاد پاکستان زیان وارد آمده است.
از سوی دیگر، طرح های زیربنایی طرح کریدور اقتصادی چین پاکستان موسوم به «سی پک» در حال تکمیل است و چندین طرح صنعتی در مناطق ویژه اقتصادی به بهره برداری رسیده است.
اما این طرح ها برای ادامه کار نیاز به انرژی دارد و دولت در نظر دارد با اجرای سه طرح گاز رسانی تاپی، آی پی و ساحلی نیازمندی های انرژی صنایع جدید پاکستان را تامین کند.
دولت پاکستان به رهبری عمران خان مانند اتحادیه اروپا باید در برابر فشارهای آمریکا مقاومت کند و در راستای منافع خود از طرح های پرفایده و با قیمت مناسب نظیر پروژه گاز رسانی از ایران موسوم به `IP` حمایت جدی کند.
روزنامه انگلیسی زبان «اکسپرس تریبیون» نیز اخیرا با انتشار مقاله ای به قلم «ظفر بوتا»، با حمایت از طرح صادرات گاز ایران به پاکستان، از دولت این کشور خواسته است، همانند اروپا در برابر فشارهای آمریکا مقاومت کند. در این مقاله آمده است:با گذشت زمان وابستگی جهان به نفت کمتر شده و به دلیل اهمیت ژئوپولیتیک و مزیت های فوق العاده، این انرژی جای خود را به گاز می دهد.
بسیاری از کشورهای جهان از نعمت گاز بی بهره اند ولی بسیاری دیگر از کشورها به دلیل نیاز به گاز به کشورهای دارنده گاز وابسته شده اند.
این مقاله می افزاید: بنابراین کشورهایی که تاکنون به نفت خام وابسته بودند به دلیل ظهور فنآوری های مدرن و مشکلات زیست محیطی اکنون به دنبال تامین گاز مورد نیاز خود هستند.
این مقاله می افزاید: به یقین، پاکستان به عنوان کشوری که ذخائر گاز و نفت آن در حال اتمام است برای رشد توسعه اقتصادی به شدت به انرژی های جایگزین و ارزان مانند گاز نیاز دارد و با توجه به نیاز مبرم به انرژی واردات گاز در دولت قبلی مسلم لیگ نواز کلید خورد.
مقاله نگار در ادامه می افزاید: برای چند دهه عربستان سعودی به دلیل وابستگی پاکستان به نفت دریافتی از این کشور نقش مهمی در تعیین سیاست خارجی اسلام آباد داشت.
عمران خان نخست وزیر پاکستان پس از پیروزی در انتخابات سراسری در راستای پیروی از سیاست دریافت انرژی در نخستین سفر خارجی خود به عربستان سعودی سفر کرد.
پس از این سفر یک هیات بلند پایه از عربستان به پاکستان سفر کرد تا زمینه برای سرمایه گذاری در بخش انرژی و معادن و همچنین دریافت نفت خام با پرداخت بلندمدت هموار شود.
در ادامه مقاله روزنامه انگلیسی زبان تریبیون آمده است: برای جلوگیری از نفوذ دخالت بیگانگان در امور داخلی، دولت پاکستان باید همانند اروپا دستیابی به منابع انرژی های جایگزین را در سیاست خارجی خود قرار دهد.
در بخش دیگری از این مقاله آمده است: روسیه به عنوان کشوری غنی در انرژی نفت و گاز سال هاست که با وجود مخالفت های آمریکا به اروپا گاز صادر می کند و اروپا با نادیده گرفتن فشارهای آمریکا برای توسعه اقتصادی همچنان از روسیه گاز طبیعی دریافت می کند.
آمریکا از آلمان به دلیل حمایت از طرح احداث گاز از روس به اروپا با عنوان ` خط گاز دریای بالتیک ` به شدت این کشور را مورد انتقاد قرار داده است و به گفته ترامپ آلمان به این اقدام میلیاردها دلار به روسیه سود می رساند.
در بخش دیگری از این مقاله آمده است: در طرح تاپی گاز طبیعی ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند منتقل می شود و طرح «آی پی» نیز گاز ایران را به پاکستان انتقال می دهد و در طرح گاز ساحلی ( در عمق دریا) نیز گاز طبیعی ایران از سوی روسیه به پاکستان و هند صادر می شود.
آمریکا هر چند موافق با طرح گاز تاپی است اما با دو طرح آی پی و ساحلی به شدت مخالفت کرده است .
از سوی دیگر با امضای قرار داد احداث خط لوله گاز ساحلی در اعماق دریا بین پاکستان و روسیه، اقدامات امکانسنجی این طرح آغاز شده است.
این مقاله می افزاید: دولت جدید پاکستان نباید همانند دولت های پیشین، تحت فشار آمریکا از دو طرح خط لوله آی پی و ساحلی عقب نشینی کند.
مقاله نگار در پایان بر این عقیده است که صادرات پاکستان در پنج سال گذشته در سطح 24 میلیارد دلار باقی مانده است و اگر منابع انرژی کارخانه ها و واحدهای تولید پاکستان تامین نشود، ممکن است صادرات این کشور به شدت کاهش یابد .
بنابراین دولت جدید پاکستان تحت فشارهای قدرت های خارجی نباید طرح های سودرسان دریافت گاز به این کشور را فدای مصلحت های خارجی کند و این فرصت ها را از دست بدهد.
