چالش‌های بازیافت زباله در قطب جنوب
گستره بزرگی را تصور کنید که تا چشم کار می‌کند پوشیده از برف است، از یک طرف به کوه ختم می‌شود و از طرف دیگر به دریایی پر از کوه یخ.
این منظره‌‌ای است که از ایستگاه تحقیقات روترا در جزیره آدلاید در قطب جنوب می‌بینید.
این پایگاه از میان سه پایگاهی که مرکز تحقیقات قطب جنوب بریتانیا در قلمروی بریتانیا در قطب جنوب اداره می‌کند از همه بزرگ‌تر است.
روترا خود کفاست- آزمایشگاه، دفتر، آموزشگاه، اقامتگاه، غذاخوری، اتاق تلویزیون، درمانگاه، باند هواپیما و انبار هواپیما و اسکله برای پهلو گرفتن کشتی دارد.
در زمستان که دمای هوا تا منفی ۲۰ درجه نیز می‌رسد ، تنها ۲۰ نفر در پایگاه می‌مانند. اما در تابستان قطب جنوب، یعنی بین ماه اکتبر تا می، که دید و شرایط هوایی کم‌تر وخیم است تا ۱۲۰ نفر خدمه در پایگاه مستقر می‌شوند.
همه ۳۰ کشوری که در قطب جنوب حضور دارند قوانین سختگیرانه مختل نکردن سیستم‌های طبیعی زیست‌محیطی را دنبال می‌کنند، بنابراین جمع‌آوری و بازیافت زباله در روترا بسیار جدی گرفته می‌شود.
در طول پنج سال گذشته، مرکز تحقیقات قطب جنوب بریتانیا که یک سازمان دولتی است، بین ۸۱ تا ۸۸ درصد زباله‌های تولید شده در ایستگاه‌های تحقیقاتی‌اش را بازیافت کرده است.
در روترا، مدیریت زباله‌ها بخشی کلیدی از کار کریگ نلسون است که به عنوان مدیر پشتیبان پروژه و دستیار عمومی پایگاه مشغول به کار است.
او می‌گوید: `هر روز با روز دیگر فرق می‌کند، اما به طور معمول تا ساعت ۶ عصر کار می‌کنم، اما ممکن است بنا به پرواز‌ها مجبور شوم بیشتر از این هم کار کنم.`
`هواپیماها بین عصر تا نیمه‌شب باز می‌گردند و انتظار می‌رود در بارگیری هواپیما، مرتب کردن تجهیزات، بردن‌شان به جاهای لازم کمک کنم، و علاوه برآن زباله‌ها نیز هست.`
همه زباله‌های پایگاه به یک کلبه فلزی به نام محوطه معجزه فرستاده می‌شود. و در جاهای مسکونی ایستگاه سطل‌های بازیافت برای شیشه، کاغذ، پلاستیک و قوطی وجود دارد.
زباله‌هایی که از کارهای تحقیقاتی تولید می‌شوند هم باید دسته‌بندی شوند؛ مرکز تحقیقات قطب جنوب بریتانیا همه چیز از باتری، بسته‌های تترا، تجهیزات آی‌تی، بسته‌های جوهر تا چوب، قراضه فلز، طناب و پارچه را بازیافت می‌کند.
ریچل کلارک، رئیس دفتر محیط‌زیست مرکز تحقیقات قطب جنوب بریتانیا می‌گوید: `همکاران ما در قطب جنوب خیلی خوش‌فکرند به جای اینکه مواد را مستقیم برای بازیافت بفرستند به خوبی آن‌ها را تعمیر کرده و از آن‌ها استفاده مجدد می‌کنند.`
`به عنوان مثال، در روترا صندلی‌‌هایی هستند که از چوب اسکی‌های قدیمی ساخته شده‌اند، میزهایی که از قرقره‌ی کابل ساخته شده‌اند، و فکر کنم یک لباس عروس هم از یک چادر قدیمی ساخته شده.`
برای جلوگیری از انتقال ناخواسته حشرات و انگل‌ها، خدمه اجازه ندارند با خود غذا به ایستگاه ببرند. غذا باید بررسی شود و به صورت ویژه بسته‌بندی شود تا بسته‌بندی‌های نامناسب به حداقل برسد. گوشت هم بدون استخوان به ایستگاه فرستاده می‌شود.
برای کاهش اتلاف مواد غذایی، از باقیمانده‌های غذا سوپ درست می‌کنند یا آن‌ها را دوباره گرم می‌کنند. هر غذایی که بازیافت نشود به همراه زباله‌های پزشکی در محل سوزانده می‌شود. هر آن‌چه که قابل بازیافت باشد با یک دستگاه پرس فشرده می‌شود و در کیسه‌های خیلی مقاوم FIBC گذاشته می‌شود.
این کیسه‌ها را می‌توان برای مدت زیادی در اسکله و در هوای آزاد گذاشت، تا بین هر دو تا شش ماهی که کشتی‌ها می‌آیند آن‌ها را بردارند و به بریتانیا برگردانند.
هر زباله دیگری که قابل بازیافت نباشد به مراکز دفن زباله در جزایر فالکلند فرستاده می‌شود، لباس‌های استفاده شده نیز به خیریه‌های این جزایر فرستاده می‌شوند.
سایر اقلام به بریتانیا باز گردانده می‌شوند تا شرکت فرانسوی مدیریت منابع، وئولیا، آن‌ها را تحویل بگیرد.
همین که زباله‌ها در یک بندر تخلیه می‌شوند، نیروهای مربوطه زباله‌ها را بررسی و بسته‌بندی می‌کنند و در وسایل نقلیه می‌گذارند.
مواد بازیافتی به تسهیلات بازیابی وئولیا فرستاده می‌شوند، در عین حال زباله‌های خطرناک پیش از آن‌که در پایگاهی مخصوص به آن‌ها رسیدگی شود، درایستگاه انتقال استوارتبای، در ۵۰ مایلی شمال لندن تفکیک می‌شوند.
وئولیا تخمین می‌زند که در سال ۲۰۱۷ حدود ۶۱ تن زباله از مرکز تحقیقات قطب جنوب بریتانیا جمع‌آوری کرده و ۹۳ درصد آن را بازیافت کرده است.
مرکز تحقیقات قطب جنوب بریتانیا در مجموع شش پایگاه تحقیقاتی دارد. علاوه بر سه پایگاهی که در قطب جنوب دارد، دو ایستگاه در جزایر جورجیای جنوبی و ساندویچ جنوبی و یک ایستگاه در جزایر سوالبار نروژ، در دایره قطب شمال دارد.
در قطب جنوب، حداقل ۱۶۳ مرکز تسهیلاتی وجود دارد که از این تعداد ۱۵ تای آن متعلق به آمریکا است. بزرگترین آن‌ها، مک‌موردو، در تابستان ۸۵۰ نفر را در خود جا می‌دهد.
به گفته‌ی سازمان برنامه جنوبگان ایالات متحده آمریکا (US Antarctic Program)، در سال ۲۰۱۴ بخش بازیافت زباله‌شان ۶۵ درصد زباله‌هایی که از مک‌موردو وسایر پایگاه‌هایشان در قطب جنوب آمده را بازیافت کرده است.
در روترا، چه دانشمند باشید، چه مهندس، معمار، مکانیک، لوله‌کش، دستیار سایت، برق‌کار یا عضو تیم مدیریت پایگاه، باید در کارها سهیم شوید و مسئولیت‌های مختلفی را به عهده بگیرید.
کارکنان پایگاه هفته‌ای شش روز کار می‌کنند، اما عصرهای تابستان پس از کار اسکی یا اسنوبورد می‌کنند، به کوهنوردی می‌روند یا طبیعت‌گردی می‌کنند. با این وجود، به همه این افراد گفته شده که باید از محیطی که در آن کار می‌کنند محافظت کنند.
آقای نلسون که قطب جنوب را یکی از محبوب‌ترین جاهای دنیا می‌داند می‌گوید: `از پنج متر بیشتر نمی‌توانیم به حیوانات نزدیک شویم.`
`خیلی خنده‌دار است، اگر یک پنگوئن آدلی به شما نزدیک شود، در اکثر مواقع این شمایید که از یک پنگوئن کوچک فرار می‌کنید.`
