ارزش گذاری اقتصادی مناطق حفاظتشده؛ گامی برای تحقق اقتصاد سبز
به اعتقاد کتایون حجتی، زیست بومهای طبیعی علاوه بر ارزش ذاتی و تاریخی، ارزش اقتصادی داشته و منبع ارائه طیف وسیعی از خدمات است.
سرپرست دفتر توسعه پایدار، آمار و اقتصاد محیط زیست سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این خدمات که می تواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم به رفاه انسان کمک کند شامل خدمات تولیدی (غذا، سوخت، گیاهان دارویی، الوار و …)، خدمات تنظیمی (تولید خاک، فتوسنتز، کنترل سیلاب، پالایش پسماند، گردهافشانی و …)، خدمات فرهنگی (تفرج و …) و خدمات پشتیبان حیات (تولید اولیه منابع حیاتی، چرخه آب و مواد مغذی و …) است، اما متاسفانه مشکل نبود بازار برای ارزشگذاری این خدمات و رایگان پنداشتن آنها باعث رو به زوال رفتن کالاها و خدمات در بسیاری از اکوسیستمها در سال های اخیر شده است؛ بنابراین آگاهی از این ارزش ها در اتخاذ تصمیم های توسعه ای اقتصادی و عمرانی بسیار ضروری و اثرگذار به نظر میرسد.
وی همچنین منابع طبیعی و زیست بومها ازجمله جنگلها، مراتع، رودخانهها، دریاها، گونه های گیاهی و جانوری و زمین های زراعی حاصلخیز را سرمایه طبیعی دانست و ادامه داد: ارزش اقتصادی واقعی این منابع ارزشمند را باید در محاسبات اقتصادی ملی وارد کنیم تا بتوانیم بر اساس استفاده و مدیریت اصولی آنها، موجب افزایش رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و رفاه اجتماعی شویم.
سرپرست دفتر توسعه پایدار، آمار و اقتصاد محیط زیست، هدف از ارزشگذاری اقتصادی مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست را تعیین ارزش اقتصادی خدمات و کارکردهای اکوسیستم های طبیعی کشور و در نهایت ورود این ارزش ها به حساب های ملی عنوان کرد و افزود: امیدوارم با این روش بتوانیم قدم مثبتی در جهت سبز کردن تولید ناخالص داخلی برداریم.
وی بابیان اینکه از سال 1386 تاکنون 20 پروژه ارزشگذاری اقتصادی در مناطق حفاظت شده انجام و ارزش های برآورد شده بر اساس سال پایه به روز رسانی شدهاند گفت: این گونه برآوردها می تواند منجر به شناسایی ظرفیت های اکوسیستمی کشور برای سرمایه گذاری اقتصادی و ایجاد اشتغال در چارچوب تفکر اقتصاد سبز و همگام با تحولات مرتبط در جامعه بین المللی شد.
حجتی مقایسه ارزش اقتصادی برآورد شده برای خدمات اکوسیستمی با تولید ناخالص داخلی (GDP) در هر دو مقیاس ملی و استانی را شاخصی برای تعیین سهم بخش محیط زیست در رفاه جامعه دانست و گفت: مجموع ارقام برآورد شده به عنوان ارزش اقتصادی خدمات زیست بومی برای 20 منطقه بررسی شده نشان میدهد اگرچه در حال حاضر ارزش خدمات اکوسیستمی برآورد شده، در حساب های ملی ایران لحاظ نمیشود اما در صورت تخریب محیط زیست و اکوسیستمهای طبیعی، میتواند اثر سو فراوانی بر کیفیت زندگی و رفاه جامعه داشته باشد.
