تحلیل بلومبرگ از تاثیر نفت 100 دلاری بر اقتصاد جهان
بلومبرگ در گزارشی نوشت: انتظار می رود که افزایش قیمت نفت برای اولین بار از سال 2014 تاکنون به 100 دلار در هر بشکه برسد؛ اگر چه این موضوع می تواند باعث آسیب به اقتصاد برخی کشورها شود، اما از طرفی برای برخی دیگر می تواند بسیار سودمند باشد.
به نقل از بلومبرگ، برخی صادر کنندگان نفت از این افزایش قیمت ها به دلیل افزایش سود شرکت ها و دولت خوشحال خواهد شد؛ در عوض کشورهای مصرف کننده باید هزینه این افزایش قیمت را بپردازند و این خود باعث دامن زدن به تورم و کاهش تقاضای نفت خواهد شد.
به گفته اقتصاددانان بلومبرگ خبر خوب این است که نفت با قیمت 100 دلار در سال 2018 تاثیر کمتری نسبت به جهش قیمت نفت در سال 2011 خواهد داشت؛ این موضوع بیشتر به دلیل کاهش وابستگی انرژی و استفاده بیشتر از سوخت های ` شیل` در آمریکاست.
شیل نفتی یک سنگ رسوبی دانه ریز و غنی از مواد آلی حاوی کروژن است و از آن می توان هیدروکربن مایعی به نام نفت شیل یا نفت ماسه استخراج کرد. نفت شیل یک جایگزین برای نفت خام معمولی است. با این حال، استخراج نفت سنگ از سنگ نفت پرهزینه تر از تولید نفت خام متعارف هم از نظر مالی و هم از لحاظ اثرات زیست محیطی آن است.
قیمت بالای نفت می تواند به درآمد شهروندان و هزینه های مصرف کنندگان آسیب برساند، اما تاثیر آن می تواند در هر کشور متفاوت باشد؛ برای مثال اروپا بیشتر متحمل این آسیب خواهد بود زیرا بسیاری از کشورهای اروپایی وارد کننده نفت هستند. چین نیز یکی از بزرگترین وارد کنندگان نفت است و با افزایش قیمت نفت می توان افزایش نرخ تورم را برای این کشور پیش بینی کرد.
تاثیرات فصلی را نیز باید بر کشورهای نیم کره شمالی در نظر گرفت. مصرف کنندگان می توانند منابع انرژی خود را در جهت کاهش هزینه ها تغییر دهند؛ برای مثال می توانند از سوخت های زیستی یا گاز طبیعی استفاده کنند. اندونزی در حال حاضر اقدامات لازم در جهت استفاده بیشتر از سوخت های زیستی و کاهش وابستگی های اقتصادی به واردات سوخت را در دستور کار خود قرار داده است.
به گفته اقتصاددانان، برای وارد آوردن ضربه پایدار به رشد جهانی، قیمت نفت باید بیش از 100 دلار باشد؛ حتی با وجود اینکه نفت با دلار قیمت گذاری می شود باز هم این افزایش نرخ دلار کمکی به این ضربه پایدار نمی کند.
اقتصاددانان بلومبرگ بر این باورند که نفت 100 دلاری بیش از اینکه برای رشد جهانی مفید باشد، زیان بار خواهد بود؛ اما در شرایط اقتصادی امروز دنیا، در مقایسه با سال 2011 تفاوت های مهمی وجود دارد. `جیمی موری` اقتصاددان در گزارش اخیر خود نوشت : `انقلاب سوخت های شیل، کاهش مصرف انرژی و قیمت های بالاتر در سطوح عمومی حاکی از این است که تاثیرات افزایش قیمت نفت، کمتر از سال 2011 خواهد بود. برای ایجاد لغزش در اقتصاد جهانی، قیمت نفت باید از 100 دلار نیز بالاتر برود.
تجدید تحریم های آمریکا علیه ایران، صادرات نفت کشورهای خاورمیانه را تحت فشار قرار داده است. اگرچه `دونالد ترامپ` رئیس جمهور آمریکا به سازمان کشورهای صادرکننده نفت برای استخراج هرچه بیشتر نفت فشار وارد می کند، اما ظرفیت تولید نهایی محدود است. با این حال به پیش بینی تحلیگران نرخ نفت با 100 دلار تصویب نخواهد شد.
چه کسی با افزایش قیمت نفت سود می برد؟
بزرگترین کشورهای تولید کننده نفت و پیروز شوندگان این نبرد، اقتصادهای نوظهور هستند؛ عربستان سعودی با تولید ناخالص نفتی که تقریبا 21 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور در سال 2016 را تشکیل می دهد، پیشتاز است. این آمار تقریبا 2 برابر روسیه است که در رتبه بندی اقتصادی بلومبرگ بین 15 کشور نوظهور دنیا قرار دارد. نیجریه و کلمبیا نیز در رتبه های بعدی قرار دارند.
چه کسی بااقتصاد دنیا آسیب می بیند؟
بلومبرگ بازارهای نوظهور را بر اساس آسیب پذیری این کشورها نسبت به تغییر نرخ نفت رتبه بندی کرده است که هند، چین، تایوان، شیلی، ترکیه، مصر و اوکراین از جمله کشورهایی هستند که اقتصادشان با افزایش بهای نفت و نرخ سود ایالات متحده دچار آسیب خواهد شد.
هرقدر کاهش وابستگی آمریکا به نفت وارداتی به دلیل افزایش تولیدات نفتی `شیل` پیامدهای اقتصادی مثبت در سطح صنعت داشته باشد، اما سنگینی قیمت بالای این تولیدات بر دوش مردم آمریکا خواهد بود. آنها 8 درصد از پیش درآمد مالیاتی خود را برای خرید بنزین صرف می کنند.
اگر قیمت بالای نفت باعث افزایش تورم شود، بانک مرکزی یک دلیل کمتر برای حفظ سیاست پولی خواهد داشت. در میان تمام اقتصادهای نوظهور دنیا، بانک داران مرکزی در هند که بزرگترین وارد کننده نفت است، درباره تاثیرات افزایش قیمت هشدار داده است. فشار افزایش قیمت نفت همچنین می تواند سیاست های پولی برخی کشورها نظیر تایلند، اندونزی، فیلیپین و آفریقای جنوبی را نیز سریعا تحت فشار قرار دهد.
