داستان آینده: تکنولوژی های هوشمند با بلاک چین برای گذار انرژی

بلاک چین می تواند شبکه های تولید برق غیرمتمرکز را مدیریت کرده، و با روشی کارآمدتر، و اتوماتیک تر و با هزینه کمتر، منابع بخش تقاضا را به صورت انعطاف پذیری تامین کند.

به گزارش خبرنگار بین الملل «انرژی امروز» شاید به جرات بتوان گفت بلاک چین از جمله نادر تکنولوژی هایی است که توانسته اقبال عمومی بسیاری را به خود جلب کند. بیشتر توجهاتی که بر ارز دیجیتال بیتکوین به وجود آمده بود، در بالاترین زمان خود رد ژانویه، به 800 میلیارد دلار ایالات متحده رسید و پس از آن به سرعت به یک چهارم ارزش خود سقوط کرد. 

اما ارز دیجیتال فقط یکی از کاربردهای بلاک چین ها هستند و برای بسیاری از جمله صنایع انرژی، این ارزها بسیار هم مفید هستند. 

در سپتامبر 2018، بلاک چین یکی از مهمترین مباحث در «هفته ابتکار IRENA» بود که بیش از 400 مدیر شرکت، مقامات دولتی و کارشناس دور هم جمع شدند تا در خصوص تکنولوژی های گذار انرژی با هم بحث کنند. 

بلاک چین به طور مداومی در حال رشد است. بلاک چین به عنوان پایگاه داده غیر متمرکز است که توسط اعضا و نه یک سرور مرکزی توزیع و هدایت می شود. 

این تکنولوژی جهان دیگری از ارتباطات غیر متمرکز را از طریق ایجاد زیرساخت هایی فراهم می آورد که به اعضای آن امکان می دهد تا با امنیت و سرعت بیشتر با هم ارتباط برقرار کنند، بدون آنکه یک رابط مرکزی آنها را کنترل کند. رمز نویسی ها یکپارچگی داده ها و امنیت را تامین می کند در حالی که حریم خصوصی دست نخورده باقی می ماند. 

پیچیدگی بیشتر نیازمند هوشمندی، شفافیت و قابلیت دید بیشتر شبکه است

برای فهم پتانسیل بلاک چین ها در بخش انرژی، تولید انرژی را در نظر بگیرید. بسیاری از کشورها به نیروگاه های برق متمرکز و بزرگی وابسته هستند که برق را تولید و از طریق شبکه برق به تمامی نقاط کشور ارسال می کنند. 

در کنار آن بازار این شبکه برق، ارتباطات پیچیده بسیاری با هم دارند که شامل بهره برداران شبکه، شرکت های انرژی و تولید کنندگان انرژی هستند که در سطح یک کشور برق تولید می کنند. 

امروزه شبکه ها بسیار پیچیده هستند و در آنها سهم تولید برق غیرمتمرکز چون صفحات خورشیدی پشت بامها در حال افزایش است، از سویی تعداد تجهیزات متصل به اینترنت مثل تجهیزات هوشمند نیز بیشتر شده و از طرفی بار وارد به شبکه از طریق خودروهای برقی نیز در حال افزایش است. 

بلاک چین می تواند شبکه های تولید برق غیرمتمرکز را مدیریت کرده و با روشی کارآمدتر، اتوماتیک تر و با هزینه کمتر، منابع بخش تقاضا را به صورت انعطاف پذیری تامین کند. 

بلاک چین می تواند تمامی تجهیزات متصل به شبکه را از طریق یک رابط هوشمند اتوماتیک کنترل و قیمت گذاری انعطاف پذیر و در زمان واقعی را فراهم سازند و در نتیجه به اوپراتورهای سیستم تولید برق توزیع شده امکان بهینه سازی عملیات شبکه را بدهند. 

آژانس بین المللی انرژی های تجدیدپذیر IRENA می گوید: بلاک چین به مصرف کننده امکان می دهد از طریق پلتفرومی که بر پایه اتوریوم تشکیل شده است، و از طریق ثبت اتوماتیک داده ها و ارسال و دریافت دستمزدها، برق اضافی تولیدی خود را به پول نزدیک کنند. 

افزایش دیجیتالیزه شدن و ارتباطات متقابل خطرات امنیتی را افزایش می دهد. بلاک چین به دلیل ماهیت توزیعی خود، می تواند امنیت شبکه ها را در صورت اجرای درست آن افزایش دهد. 

بلاک چین با همراهی تکنولوژی های رو به رشدی چون هوش مصنوعی، نقش مهمی را در تامین امنیت شبکه ها بازی می کند. 

انفجار استارت آپ ها و راه درازی که در پیش است

از سال 2017 تا کنون بیش از 50 استارت آپ جدید راه اندازی شده است که منحصرا در زمینه انرژی فعالیت دارند و دامنه فعالیت آنها به بیش از 320 میلیون دلار می رسد. 

امروزه بیش از 70 پروژه شناخته شده در حال اجرا یا طراحی شده در تمام دنیا دراین زمینه وجود دارد. یکی از نمونه های آن پروژه میکروشبکه بروکلین LO3 است که مصرف کنندگان در ین پروژه قادرند از میان گزینه های زیاد انرژی های تجدیدپذیر نوع برق مورد نیاز خانه های خود را تعیین کنند و کسانی که صفحات خورشیدی دارند قادرند برق تولیدی خود را به همسایگانشان بفروشند. 

غول برقی RWE آلمان نیز نمونه دیگری است که بلاک چین اتریوم برای رسمیت دادن به مصرف کنندگان و مدیریت صورت حساب در ایستگاه های شارژ خودروهای برقی استفاده می کند. 

اما هنوز هم موانع زیادی برای استفاده از بلاک چین در بخش انرژی وجود دارد. یکی از این موانع این است که بخش انرژی به شدت نظام مند است و برای استفاده وسیع از بلاک چین در آن نیاز به چهارچوبی مشخص، واضح و قوانین با ثبات داریم. 

هرچند نشانه هایی از پیشرفت وجود دارد، مثل آنچه که در Ofgem بریتانیا مشاهده می شود، یا در مراکز تحقیق و توسعه سنگاپور برای ابتکار انرژی دیده می شود و قوانین جدید ایالتی ایالات متحده همچون ورموت برای استفاده از بلاک چین، اما هنوز هم قانون گذاری در این زمینه نیازمند تعاریف بیشتری است.

سوال دیگر در زمینه مکانیزم رضایت و موافقت عمومی استفاده از بلاک چین است. بلاچین ها غیرمتمرکز هستند اما نیازمند تصمیم گیری جمعی هستند که هم سریع باشد هم ایمن و هم قابل اعتماد. 

در حال حاضر روش های متفاوتی برای پیاده سازی چنین چیزی وجود دارد، یکی از آن ها «محک کار» (proof of work) است که وابسته به حل پازل های محاسباتی هزینه بر و انرژی بر است و دیگری «محک شرط بندی» که بر بزرگ ترین شرط بندی برای اضافه کردن بلاک بعدی به بلاک چین وابسته است و سومی «محک کاربر» که به شناسایی اعتبارسنج ها برای عمل کردن به عنوان شرط بندشان وابسته هستند. 

در حال حاضر تمامی این مکانیزم ها در حال توسعه هستند و هیچ کدام از آنها هنوز به طور 100 درصد به اثبات نرسیده اند که آیا امنیت دارند، قابل اعتماد هستند یا از نظر بهره وری انرژی وضعیت خوبی دارند. و در کنار آن هنوز هم پتانسیل ریسک وجود دارد، پتانسیل هایی از میلیارد ها دلار تلفات هک شدن تا استخراج بیت کوین هایی با برق زغال سنگی.

به هر حال پروتکل رضایت عمومی در حال توسعه است. با پیشرفت این تکنولوژی، پلتفرم های برنامه نویسی بلاک چین روش های جذابی خواهند بود برای کار با تراکنش های پیچیده و غیرمتمرکز بین مصرف کنندگان انرژی، تولید کنندگان از هر نوعی، تجار و تاسیسات و خرده فروش ها. 

علاوه بر آن، توان بلاک چین برای تطابق اتوماتیک عرضه و تقاضا بین سنجنده و محاسبه کننده بر اساس ارتباط هوشمند یک بهبود انقلابی کارآمد است. 

این مسئله به بلاک چین امکان می دهد از سیستم های انرژی آینده که بر پایه تجدیدپذیرها هستند، غیرمتمرکز و توزیعی و نیز دموکراتیک هستند به خوبی حمایت کند.

تاثیر واقعی بلاک چین در بخش انرژی در آینده دیده خواهد شد. اینکه چطور تکنولوژی و کاربرد آن هوشمندتر می شود بخش جذاب داستان گذار جهانی انرژی خواهد بود.