همیشه پای روسیه در میان است!
هرچند در بسیاری از کشورهای صنعتی، پس از فاجعه اتمی فوکوشیما، انرژی هسته ای در حال از دست دادن جایگاه خود به عنوان قدرت انرژی است؛ اما هنوز هم هستند کشورهایی که برنامه های جدیدی برای بهره مندی از این نوع انرژی دارند. عربستان یکی از این کشورهاست آن هم در نقطه حساس خاورمیانه.
به گزارش خبرنگار بین الملل «انرژی امروز» چین هم اکنون با برنامه ریزی برای ساخت 44 راکتور هسته ای تا سال 2030، خواهد توانست 150 گیگاوات برق هسته ای تولید کند.
اما در این میان عربستان سعودی هم در حال تبدیل شدن به دومین بازار بزرگ در حال رشد انرژی هسته ای است و از طرفی فرصتی بزرگ برای شرکت های فعال در زمینه ساخت راکتورهای هسته ای سراسر دنیا تا بتوانند در این کشور هنرنمایی کنند.
ریاض قصد دارد ساخت 2 راکتور هسته ای را در سال 2019 و 19 راکتور هسته ای دیگر را تا سال 2030 به انجام برساند.
البته این کشور هیچ شرکت متخصص در زمینه ساخت نیروگاه های هسته ای ندارد، بنابراین دست به دامن شرکت های خارجی خواهد شد.
اگر قرار باشد عربستان تجربیات شرکت های آمریکایی را وارد کشور خود کند نیازمند تصویب قراردادهای این شرکت ها در کنگره است.
شاید در گذشته روابط نزدیک عربستان با ایالات متحده و نیز منافع مشترک این دو کشور در مقابل ایران می توانست به عنوان ابزاری برای تسهیل تصویب قراردادهای انرژی هسته ای بین دو کشور عمل کند، اما در حال حاضر روابط این دو کشور، تصویری تیره و تار برای انرژی هسته ای عربستان رقم زده است.
واشینگتن بعد از پایان جنگ جهانی دوم، به دلیل اهمیت استراتژیک کشورهای عرب، روابط نزدیکی با عربستان سعودی را آغاز کرده است. هر کدام از رییس جمهوران آمریکا بخشی از زمان گرانبهای خود را صرف عربستان می کردند.
دونالد ترامپ هم از این قاعده مستثنی نیست. مقصد اولین سفر خارجی ترامپ با یک قرارداد نظامی 110 میلیارد دلاری نمونه بارز استراتژی ترامپ در مقابل عربستان است.
هرچند ریاض اشتباهات بزرگی هم مرتکب شده، مثل قطع رابطه با قطر یا ربودن و زندانی کردن نخست وزیر لبنان، سعد حریری، و یا قتل روزنامه نگار منتقد عربستانی، جمال خاشقچی و جنگ یمن و کشته شدن زنان و کودکان؛ اما حمایت واشینگتن از عربستان همچنان ادامه دارد.
با این حال بخش 123 قانون انرژی هسته ای سال 1954 ایالات متحده پیش نیازهای چندی برای تضمین استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای برای شرکت های فعال در زمینه انرژی هسته ای ایالات متحده برقرار کرده است.
در این میان 5 سناتور کلیدی جمهوری خواه هم از ترامپ خواسته اند عربستان را به دلیل قتل خاشقچی تنبیه کند.
ماجرا به همین جا ختم نمی شود. چون سناتور دموکرات، ادوارد مارکی نیز از ترامپ خواسته است که «مذاکرات بر سر همکاری های هسته ای صلح آمیز با عربستان سعودی به حالت تعلیق درآید و هر نوع مجوز انتقال تکنولوژی، دانش و خدمات هسته ای به این کشور لغو شود».
بنابراین اویل پرایس در گزارشی نوشته است که فشار هر دو حزب به ترامپ احتمالا باعث خواهد شد که مذاکرات بر سر انرژی هسته ای با ریاض متوقف شود.
البته این موضوع برای زمانی بود که هنوز انتخابات میان دوره ای کنگره آمریکا انجام نشده بود.
حالا دموکرات ها بعد از 8 سال توانستند کنترل مجلس نمایندگان را به دست گیرند، دموکرات هایی که در خصوص قتل خاشقچی بیشتر از سایرین به انتقاد از عربستان برخواستند.
این می تواند چالش جدید برای دولت ترامپ و شرکت های هسته ای آمریکایی باشد که می خواهند با عربستان سعودی تجارت داشته باشند.
و باز هم پای روسیه در میان است
در میان کشورهایی که به دنبال ربودن گوی سبقت برای ساخت راکتورهای هسته ای در عربستان هستند، بیشترین منفعت شاید از آن شرکت دولتی روس اتم روسیه شود.
این شرکت اخیرا 34 راکتور در 12 کشور دنیا ساخته و در کنار آن علاقمندان بسیاری از کشورهای دیگر برای همکاری با این شرکت برای ساخت راکتور وجود دارد.
دفتر سفارشات روس اتم حالا به 300 میلیارد دلار افزایش یافته یعنی 60 درصد کل نیروگاه های هسته ای در حال ساخت.
روس اتم برای اینکه بتواند توافقات جدیدی با دنیای عرب برای ساخت نیروگاه هسته ای امضا کند، دفتر جدید در دبی افتتاح کرده است.
تا همین چند وقت پیش عربستان و روسیه رقبای بازار انرژی بودند و بین این دو ابرقدرت انرژی دنیا، هیچ همکاری در زمینه انرژی وجود نداشت.
اما کاهش شدید قیمت نفت با افزایش تولید نفت شیل ایالات متحده باعث شد عربستان و روسیه به همکاری با هم آن هم در سازمان اوپک بپردازند و با تشکیل اوپک پلاس بتوانند قیمت نفت را افزایش دهند.
براساس اعلام خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی، عربستان در نظر دارد در پروژه LNG آرکتیک2 روسیه که شرکت های نواتک و توتال آن را می گردانند 5 میلیارد دلار سرمایه گذاری کند.
پس بی دلیل نیست که روس اتم می تواند در این گیر و دار منفعتی بزرگ به دست آورد. واشینگتن با محدود کردن شرکت های هسته ای خود برای سرمایه گذاری در انرژی هسته ای عربستان، به واقع میدان بازی را به نفع روسیه ترک کرد.
ریاض جایگزین های بسیاری برای شرکت های آمریکایی دارد.
خبرها از این حکایت دارد که روسیه توانسته است شرایط لازم برای کامیابی در بخش انرژی هسته ای عربستان سعودی را به دست آورد و در این کامیابی، غیبت شرکت های آمریکایی نقش مهمی بازی کرده اند.