برای از سرگیری سوآپ همچنان منتظریم

رییس پایانه نفتی شمال درباره تاخیر ایجاد شده برای از سرگیری عملیات سوآپ گفت: برای آغاز عملیات سوآپ منتظر دریافت نامه از امور بین‌الملل شرکت ملی نفت هستیم.

حمیدرضا شاهدوست با بیان اینکه عملیات سوآپ نفت خام از تاریخ 25 تیر سال 91 متوقف شد، اظهار داشت: از سال گذشته مذاکرات جدی برای ازسرگیری عملیات سوآپ آغاز و جلسات متعددی با امور بین‌الملل شرکت ملی نفت داشتیم.

وی تصریح کرد: اگرچه خروجی جلسات حاکی از آن بود که به‌زودی عملیات سوآپ ازسرگیری می‌شود، اما تاکنون سوآپ نفت خام هنوز آغاز نشده است.

شاهدوست، ادامه داد: در گذشته دو شرکت نیکو و سهند عملیات سوآپ را انجام می‌دادند که بر اساس تصمیم مسئولان شرکت ملی نفت قرار شد شرکت دیگری جایگزین شرکت سهند شود.

وی از انعقاد قرارداد سوآپ با یک شرکت جدید خبر داد و گفت: اواخر سال گذشته این قرارداد امضا شد و قرار بود از ابتدای فروردین 96 عملیات سوآپ آغاز شود.

شاهدوست، درباره تاخیر ایجاد شده برای از سرگیری سوآپ گفت: تاکنون نامه‌ای از امور بین‌الملل شرکت ملی نفت برای از سرگیری سوآپ دریافت نکردیم.

وی با بیان اینکه برای از سرگیری سوآپ منتظر دریافت نامه از امور بین‌الملل شرکت ملی نفت هستیم، گفت: برای آغاز مجدد عملیات سوآپ امور بین‌الملل شرکت ملی نفت باید از طریق نامه تاریخ و زمان دقیق ورود کشتی‌های نفتکش را به پایانه نفتی شمال اعلام کند.

رییس پایانه نفتی شمال، با تاکید بر اینکه هم‌اکنون آماده از سرگیری سوآپ نفت خام از کشورهای حاشیه دریای خزر هستیم، اظهار داشت: همه زیرساخت‌ها در پایانه نفتی شمال برای آغاز عملیات سوآپ و صادرات نفت فراهم شده است.

وی ادامه داد: نوسازی و بهسازی زیرساخت‎های این پایانه نفتی آماده شده است، به‌طوریکه هم ترمینال آماده پذیرش کشتی‌های نفتکش است و هم قراردادها امضا شده است.

وی با بیان اینکه پایانه نفتی شمال، یکی از پیشرفته‌ترین پایانه‌های نفتی کشورهای دریای خزر است، گفت: این پایانه برای انجام عملیات سوآپ در نظر گرفته شده است، به‌طوریکه مخازن، پمپ‌ها‌ و ماشین‌آلات فرعی برای انجام عملیات سوآپ طوری طراحی شده‌اند که بتوانند نفت خام را دریافت و تحویل خط لوله دهند.

شاهدوست، با تاکید بر اینکه از یک ترمینال نفتی نمی‌توانیم استفاده دیگری داشته باشیم، گفت: پس از توقف سوآپ، پایانه نفتی شمال عملا بلااستفاده ماند و تاسیساتی که میلیون‌ها دلار برای آن هزینه شده بود حدود 5 سال است که بدون فعالیت باقی مانده است.

وی با اشاره به زیان حاصل از توقف سوآپ، گفت: در این سال‌ها اگر حداقل روزی 120 هزار بشکه سوآپ انجام می‌دادیم، و به ازای هر بشکه حداقل یک دلار هم دریافت می‌کردیم، درآمد قابل توجهی نصیب کشور می‌شد.

شاهدوست، با تاکید بر اینکه در سال‌های توقف سوآپ، تجهیزات سکو کاملا بازسازی شد، افزود: هم‌اکنون سه اسکله برای دریافت نفت وجود دارد که در طرح جامع به 17 اسکله افزایش خواهد یافت، به این ترتیب ظرفیت سوآپ از 120 هزار به 1.5 میلیون بشکه افزایش می‌یابد.

این مقام مسوول در پایانه نفتی شمال، با بیان اینکه ما به عنوان پایانه نفتی شمال، نفت خام را از کشتی‌ها دریافت و از طریق خط لوله از شمال به پالایشگاه‌های داخلی منتقل می‌کنیم، گفت: مذاکره با شرکت‌های سوآپ کننده از طریق شرکت نیکو در حال انجام است.

وی درباره مزیت‌های از سرگیری سوآپ، گفت: وقتی نفت خام از شمال وارد کشور و از آنجا به پالایشگاه‌های داخلی منتقل شود، علاوه بر درآمدزایی، یک برد سیاسی برای کشور محسوب می‌شود، زیرا اهمیت ایران را در انتقال نفت دریای خزر به آب‌های آزاد نشان می‌دهد.

شاهدوست، با اشاره به تاثیرات مثبت سوآپ در اقتصاد ایران گفت: اگرچه احیای سوآپ نمی‌تواند به اندازه عسلویه برای ایران درآمد نفتی داشته باشد، اما بدون شک استفاده از ظرفیت‌های سوآپ در درآمدزایی و اشتغال در کشور ضروری است.

وی تصریح کرد: موقعیت استراتژیک ایران این امکان را فراهم کرده است که با هزینه‌ای اندک و از طریق سوآپ، جایگاه خود را به عنوان مسیر امن ترانزیت انرژی تثبیت کند.

به گفته شاهدوست، با از سرگیری سوآپ اهمیت ایران برای کشورهای حاشیه خزر دوچندان می‌شود زیرا این کشورها نفت خود را از مسیر ایران به دریاهای آزاد منتقل می‌کنند.

وی عدم نیاز به انتقال نفت خام از جنوب به شمال کشور را از مزایای دیگر سوآپ دانست، و گفت: با آغاز مجدد عملیات سوآپ، ما نفت کمتری را از جنوب به سمت پالایشگاه‌های تهران، تبریز، اصفهان و اراک و غیره منتقل می‌کنیم.

رییس پایانه نفتی شمال، با بیان اینکه اغلب مناطق نفتخیز کشوردر جنوب قرار دارند، و برای استفاده از نفت خام تولیدی در پالایشگاه‌های شمال باید این نفت خام از طریق خط لوله به شمال کشور منتقل شود، گفت: معمولا این انتقال همراه با مخاطرات امنیتی و زیست محیطی صورت می‌گیرد.

وی خاطر نشان کرد: انجام عملیات سوآپ این امکان را فراهم می‌کند که نفت خام تحویلی در بنادر شمالی، در همان مناطق شمالی کشور مصرف و قسمتی از خوراک پالایشگاه‌های شمالی از جمله تهران و تبریز از این طریق تامین شود، به این ترتیب ازسرگیری سوآپ از هر نظر برای ما برد محسوب می‌شود.

یادآور می‌شود، سوآپ نفت خام کشورهای آسیای میانه از مسیر ایران پس از 13 سال به دستور وزیر نفت وقت دولت دهم در سال 1389 متوقف شد. وزیر نفت وقت دولت دهم در سال 1389 به بهانه با صرفه نبودن سوآپ، آن را قطع و گفته بود سوآپ کشور را به واردکننده نفت تبدیل کرده است؛ اما بعد از قطع سوآپ و نقض قرارداد با شرکت های سوآپ کننده که به دستور وی صورت گرفته بود، شرکت های سوآپ کننده به دلیل نقض قرارداد از دادگاه درخواست غرامت کردند.

توقف سوآپ نه تنها خسارت‌های سیاسی، اقتصادی و حقوقی بین‌المللی به کشور زد بلکه سبب شد خطوط لوله و تاسیسات احداث شده در پایانه نفتی شمال کشور به حال خود رها شوند.