پرواز عملیاتی سوخو ۵۷ در آسمان سوریه
در ماه مارس سال گذشته شایع شد که چند فروند سوخو-57 در آسمان سوریه ظاهر شده و در عملیات نظامی شرکت کردند. هواپیمای جدید در مقایسه با پیشینیانش، سریعتر، بیشتر کشنده است و مهمتر از همه، شاید این است که تقریبا نامرئی است..
شرکت سوخو جنگنده سوخو-57 را `Sukhoi` تولید می کند. هزینه آن حدود 50 میلیون دلار است. این هواپیما در سال 2010 پرواز اول را با موفقیت انجام داد، اما تا همین اواخر، موتور هواپیما — یکی از مهمترین اجزای آن — یک مدل قدیمی به نام `محصول —117` بود. نصب موتور جدید، سوخو —57 را سریعتر از سرعت صدا ساخته و در عین حال نیازی به استفاده از به اصطلاح پس سوز از بین برده که به دنبال آن سوخت زیادی را مصرف نمی کند و خودش روی صفحه رادار کمتر قابل دید است.
هدف از تولید چنین هواپیمایی این است که موشک های خود را به هدف دشمن رها کند و بلافاصله به محل استقرار برگردد — حتی قبل از اینکه دشمن این هواپیما را روی صفحه رادار مشاهده کند. این اولین جنگنده روسی ساخته شده با استفاده از فناوری استلس است و رادار دشمن نمی تواند آنرا شناسایی کند.
این هواپیما از موادی ساخته شده است که سیگنال های رادار را جذب می کند به جای بازتاب دادن آنها. همزمان، این هواپیما با سنسورهایی مجهز است که به نوعی باید هواپیماها و همچنین رادارها و اهداف زمینی دشمن را در فواصل بزرگی شناسایی کند.
به نوشته سایت `میلیتاری فکتوری`، این هواپیما می تواند شش موشک نصب شده در داخل و خارج را حمل کند. تا کنون تایید شده است که آنها ممکن است شامل یک موشک ضد کشتی ای اس- 20 کایاک، موشک هوا به زمین ای ای —12 ادر، موشک ضد رادار ای اس —11 کیلتر، موشک هوا به زمین کی اچ- 38 ام ای و دو توپ 30 میلیمتری میباشد.
این هواپیما باید پاسخ مستقیم به اف- 22 آمریکایی باشد، که در طول 13 سال استفاده شده است و در سال 2009 هزینه آن 150 میلیون دلار یعنی سه برابر بیشتر از سوخو-57 بود.
تفاوت قیمت مربوط به سایز دید در صفحه های رادار است. به نوشته نشریه اخبار استرالیا، تنها چند میلی متر از اف- 22 می تواند بروی رادار منعکس شود ولی مساحت انعکاس سوخو-57 با سانتیمتر اندازهگیری می شود. این تفاوت قابل توجهی است.
این هواپیما باید به سرعت به مسافت های طولانی پرواز کند و سلاح های سنگینی حمل کند و باید خودش وزینتر باشد. با این حال، یک منبع اینترنتی نوشت که سوخو-57، طوری ساخته شده که نوک آن تقریبا نامرئی است و به این خاطر بدون اینکه رادار آنرا تشخیص دهد به هدف نزدیک میشود ولی هنگامی که هواپیما پس از حمله برمی گردد بیشتر قابل دید می شود. به نظر می رسد که مسئله دید است که می تواند چشم انداز هواپیما را در آینده محدود کند.
با توجه به هزینه بالای هواپیمای سوخو-57، روسیه تا به حال فقط 12 فروند این هواپیما را برای نیروی فضاهای خود سفارش کرده است. علاوه بر بلندپروازی های مرتبط با تقویت دفاع روسیه، در این کشور امید برای صادرات احتمالی این جنگنده وجود دارد.
در ابتدا، هند خریدار بالقوه مهمی بود. برنامه ای برای خرید 108 هواپیما وجود دارد، اما به نظر می رسد که مقامات هند در حال حاضر به طور قابل توجهی تعمق می کنند، شاید آنها از معامله بیرون بیایند. هند خواستار اطلاعات بیشتر در مورد اف- 35، جنگنده آمریکایی نسل پنجم شد که یک فروندش حدود 100 میلیون دلار هزینه دارد.
هدف این است که جنگنده سوخو-57 بتواند از فاصله دور به هدف به صورت نامرئی نزدیک شده و آنرا تخریب کند ولی مسئله مهم دیگر این است که چگونه بتواند در صورت بروز نبرد در هوا با هواپیمای دیگری وارد عمل شود.
جنگنده اف-35 آمریکا که قیمت آن دو برابر بیشتر از سوخو-57 است باید تحرک مخصوصی از خود نشان دهد تا پیروزی ایالات متحده را در هوا تضمین کند.
تام فاریر، خلبان نظامی سابق آمریکا، در نظرسنجی شرکت کوورا سهم گرفته و در این باره تعمق کرده است. او توضیح میدهد که چرا پیش بینی نتیجه نبرد هوایی بین دو نوع جنگنده غیرممکن است.
فاریر یک سناریو را به وجود می آورد که در آن یکی از جنگنده ها موفق به عبور از خطوط دشمن شده و بمب های خود را رها می کند و سپس نبردکنان سعی میکند به پایگاه خود بازگردد. جنگنده مهاجم در آن موقع موشک های سنگین خود را پرتاب کرده و از لحاظ نظری ممکن است پیش شرط های بهتری برای برنده شدن در نبرد هوایی نزدیک داشته باشد — که در نهایت بستگی به مهارت و زبردستی خلبانان در ارزیابی نقاط قوت و ضعف جنگنده دیگر دارد. به عقیده فاریر، با وجود اینکه سوخو-57 در کیفیت پایینتر است ولی میتواند از نظر کمیت برنده شود.
وی افزود: تعداد زیادی از جنگنده های تقریبا مناسب ممکن است برای نابودی دستهای از مخالفان بسیار.کارآمد، اما فوقالعاده پیچیده و گران قیمت کافی باشد
قرار است سوخو-57، جنگنده های میگ —29 و سوخو-27 مورد استفاده در نیروی هوافضای روسیه در حال حاضر را جایگزین کند. استقرار زود هنگام جنگنده های سوخو- 57 در سوریه یک ماجرای بسیار خطرناک محسوب می شود. از این حوزه جنگنده های آمریکایی اف —22 گاه و بیگاه رد میشوند و گروه های کم درآمد شورشیان پایگاه های روسیه را با توپ و بمب های پرتاب شده توسط پهپادها آتشباران می کنند.
همانطوری که مجله آمریکایی مکانیک عامه فهم می نویسد، برای مسکو، بسیار ناامید کننده خواهد بود اگر یکی از پیشرفتهترین هواپیماهای جهان را از دست بدهد که یک نارنجک توپخانه ای یک هزار دلاری میتواند آنرا نابود کند.