COP24: از انزوای آمریکا تا بودجه دو برابری بانک جهانی برای اقلیم
نگاه‌ها متوجه همایش سازمان ملل درباره تحولات اقلیمی در شهر کاتوویتس لهستان است. آیا کشورهای شرکت کننده به اهداف پیش بینی شده در توافق اقلیمی پاریس پایبند می‌مانند یا برخی از کشورها هم‌چنان مانع از اجرای آن توافق می‌شوند؟
سخنرانی افتتاحیه کنفرانس جهانی مقابله با تغییرات اقلیمی بر عهده آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد بود. در کنفرانس جهانی مقابله با تغییرات اقلیمی نمایندگان حدود ۲۰۰ کشور جهان شرکت دارند.
روز دوشنبه ۱۲ آذر (سوم دسامبر) آنتونیو گوترش در سخنرانی خود به نمایندگان کشورهای شرکت کننده در مورد آلودگی محیط زیست و همچنین تغییرات آب‌وهوایی هشدار داد. دبیرکل سازمان ملل از همه کشورهای شرکت کننده در این کنفرانس خواست تا با اراده‌ای قاطع علیه پدیده گرمایش زمین مقابله کنند.
دبیرکل سازمان ملل گفت که گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی به چالشی بزرگ برای بسیاری از مردم و مناطق جهان تبدیل شده است. بنا بر اظهارات گوترش، موضوع تغییرات اقلیمی برای بسیاری از نقاط جهان حکم پرسش مرگ یا زندگی را پیدا کرده است.
موضوع محوری ۲۴مین کنفرانس جهانی مقابله با تغییرات اقلیمی پایبندی به اهداف تعیین شده در توافق اقلیمی پاریس است. در کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی در پاریس که در سال ۲۰۱۵ برگزار شد، کشورهای شرکت کننده متعهد شدند که گرمایش زمین را تا حد دو درجه و حتی یک و نیم درجه محدود کنند.
هزینه‌های کلان بی‌توجهی به تحولات اقلیمی
آنتونیو گوترش در سخنرانی خود گفت: «اگر ما موفق به اجرای توافق پاریس نشویم، یخ‌های قطب شمال و قطب جنوب بیشتر ذوب می‌شوند، مرجان‌های دریایی می‌میرند، سطح آب دریاها افزایش می‌یابد و مردم بیشتری در اثر آلودگی هوا و کمبود آب جان خود را دست می‌دهند و هزینه‌های برخاسته از این فجایع سر به فلک می‌کشد.»
گفته می‌شود تلاش‌های صورت گرفته در پهنه گیتی برای محدود کردن پیامدهای ناشی از تغییرات اقلیمی کفایت نمی‌کند. به‌ویژه استفاده گسترده از انرژی‌های فسیلی همچون زغال سنگ، نفت و گاز هم‌چنان باعث تولید گاز کربنیک زیادی می‌شود.
دبیرکل سازمان ملل با اشاره به وخامت اوضاع گفت که فرصت زیادی برای گفت‌وگو و بحث وجود ندارد و باید هر چه سریع‌تر اقدام شود.
نقش بانک جهانی
گوترش گفت تمرکز گاز کربینک در جو به حدی رسیده که در سه میلیون سال گذشته بی‌سابقه بوده است. دبیرکل سازمان ملل در سخنرانی خود تاکید کرد که به‌رغم افزایش میزان گاز کربنیک در جو، تلاش لازم برای محدود کردن تولید این گاز صورت نگرفته است.
حال آنکه کشورهای شرکت کننده در کنفرانس اقلیمی پاریس در سال ۲۰۱۵ متعهد شده بودند میزان تولید گاز کربنیک را تا سال ۲۰۳۰ به میزان ۴۵ درصد کاهش دهند. یکی دیگر از اهداف تعیین شده ناظر بر کاهش تولید گاز کربنیک به حد صفر تا سال ۲۰۵۰ است.
گوترش گفت، تنها در صورت انجام این اقدامات است که می‌توان نسبت به رسیدن به اهداف تعیین شده در پیمان اقلیمی پاریس خوش‌بین بود. حال آنکه واقعیت حکایت دیگری را تعریف می‌کند.
گوترش تاکید کرد که گرم‌ترین ۲۰ سال تاریخ بشر از زمان محاسبه گرمایش زمین تا کنون در ۲۲ سال گذشته بوده است.
در همین رابطه، بانک جهانی اعلام کرده است تغییرات اقلیمی که میزان بودجه پیش بینی شده برای مقابله با تغییرات اقلیم را دو برابر خواهد کرد.
به این ترتیب، کشورهای در حال توسعه برای بازه زمانی بین سال ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۵ به جای ۱۰۰ میلیارد دلار، ۲۰۰ میلیارد دلار کمک برای مهار تغییرات اقلیمی دریافت خواهند کرد.
انتقاد از آلمان
مجیب لطیف، یکی از پژوهشگران تغییرات اقلیمی، در گفت‌وگو با شبکه رادیو و تلویزیونی «زود-وست» آلمان از سیاست‌ها و عملکرد دولت آلمان در زمینه مقابله با تغییرات اقلیمی انتقاد کرده و فعالیت‌های دولت آلمان در این زمینه را ناکافی دانسته است.
این پژوهشگر تغییرات اقلیمی از دولت آلمان خواسته است در زمینه پایان دادن به بهره‌برداری از زغال سنگ برای کشورهای دیگر، همچون برای لهستان یک الگو باشد.
باید یادآور شد که وزیر عمران و توسعه آلمان، گرد مولر، اعلام کرده است که این کشور بودجه پیش بینی شده برای مسائل زیست محیطی و تغییرات اقلیمی سازمان ملل را از سال ۲۰۱۹ دو برابر خواهد کرد. به این ترتیب، بودجه پیش بینی شده آلمان برای صندوق تغییرات اقلیمی سازمان ملل بالغ بر یک و نیم میلیارد یورو خواهد بود.
مجیب لطیف در ارزیابی خود نسبت به موفقیت آلمان برای تحقق اهداف تعیین شده برای سال ۲۰۲۰ در زمینه کنترل گازهای گلخانه‌ای و تولید دی‌اکسید کربن (گاز کربنیک) ابراز تردید کرده است.
آلمان بر آن است تا سال ۲۰۲۰ تولید گازهای گلخانه‌ای خود را در قیاس با سال ۱۹۹۰، به میزان ۴۰ درصد کاهش دهد.
ترامپ و پیمان اقلیمی پاریس
آمریکا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گازهای گلخانه‌ای در جهان است و تنها کشور بزرگی است که رسما از اجرای تعهدات پیش بینی شده در پیمان اقلیمی پا پس کشیده است.
در همایش رهبران و سران کشورهای وابسته به گروه ۲۰، آمریکا از این منظر در انزوا قرار داشت. همه دیگر کشورهای شرکت کننده در این همایش، از پایبندی خود به پیمان اقلیمی پاریس سخن گفته و بر ضرورت مبارزه با تغییرات اقلیمی اصرار داشتند.
این در حالی است که اکنون در برزیل نیز سخن از فاصله گرفتن از تعهدات پیش‌بینی شده در پیمان اقلیمی پاریس به میان آمده است.
پس از پیروزی ژایر بولسونارو در انتخابات ریاست جمهوری برزیل، او در نخستین اظهارات خود علیه اهداف تعیین شده در پیمان اقلیمی پاریس سخن گفته بود.
