بیش از ۱۹ درصد حوادث ناشی از گازگرفتگی در سال ۱۳۹۶ کاهش یافت

رییس HSE شرکت ملی گاز ایران صبح امروز سه شنبه 97.9.13 در نشست خبری که در سالن شهید رجایی ستاد این شرکت برگزار شد، با بیان این مطلب اظهار کرد: از این تعداد 277 حادثه مربوط به خفگی با مونو اکسیدکربن با 19.24 درصد کاهش و 1692 حادثه مربوط به آتش‌سوزی و انفجار با 5.82 درصد افزایش نسبت به سال95 بوده است.

محمدرضا یوسفی‌پور ،در ادامه افزود: بر اساس آمار موجود، میزان تعداد حوادث مشترکین به ازای هر خانوار در سال ۹۶ نسبت به سال ۹۵، در حوادث ناشی از گازگرفتگی، 23.03 درصد کاهش و در حوادث ناشی از آتش‌سوزی و انفجار، 0.86 درصد افزایش نشان داده است.

به گفته یوسفی‌پور، با توجه به اینکه سالیانه حدود 4 درصد به تعداد مشترکین گاز طبیعی در کشور افزوده می شود، حوادث مشترکین نیز با شیب ملایمی در حال افزایش است.

رئیس HSE شرکت ملی گاز ایران ادامه داد: متاسفانه، سال گذشته تعداد کل فوت‌شدگان مشترکین گاز طبیعی 311 مورد بوده که از این تعداد، 110 فوتی ناشی از  آتش سوزی و انفجار و  201 فوتی ناشی از گاز مونواکسید کربن زدگی بوده است.

استان‌های پرحادثه

یوسفی پور در ادامه، بیشترین میزان فوت ناشی از حوادث مشترکین در سال گذشته را به ترتیب در استان های آذربایجان شرقی 45 مورد، تهران 34 مورد، اصفهان 23 مورد و استان های خراسان جنوبی، ایلام و هرمزگان را بدون فوت اعلام کرد.

وی در ادامه و در بخش دیگری از سخنان خود درباره عوامل موثر در تولید انتشار گاز مونو اکسید کربن در سال گذشته گفت: دودکش ها با سهم 59.57 درصد، نواقص وسایل گازسوز به میزان 25.61 درصد، نبود تهویه مناسب به میزان  9.88 درصد و استفاده از وسایل پخت و پز جهت گرم کردن محیط به میزان 4.94 درصد، شایع‌ترین عوامل موثر در انتشار گاز سمی مونواکسید کربن به شمار می روند.

این مقام مسئول تصریح کرد: همچنین سال گذشته بیشترین حوادث مربوط به دودکش ها با 59.57 درصد بوده که از این میزان 14.51 درصد مربوط به عدم نصب اصولی دودکش است.

وی در ادامه با اشاره به عوامل منجر به حوادث آتش سوزی و انفجار در خصوص مشترکین گاز طبیعی اظهار کرد: بیشترین مورد مربوط به نواقص مربوط به وسایل گاز سوز با 318 مورد و کمترین مورد انفجار مربوط به نشت گاز  از شیر به علت عدم نصب درپوش به میزان 54 مورد است.

به گفته یوسفی پور، 6.45 درصد از مناطق کل کشور بسیار پرحادثه، 38.71 درصد پرحادثه، 25.81 درصد متوسط در حادثه،  25.81 درصد کم حادثه و 3.23 درصد بدون حادثه بوده است.

رتبه‌های بالا؛ نتیجه عدم توجه به فرهنگ‌سازی

وی ادامه داد: بطور معمول استان های سردسیر در شمال غربی کشور در جایگاه های بالاتر و سایر استان ها در رتبه های بعدی قرار گرفته اند؛ در برخی موارد، استان هایی نظیر بوشهر و خوزستان با وجودی که جزو مناطق گرمسیری محسوب می شوند، در رتبه های بالا قرار می گیرند که می توان نتیجه گرفت، عدم فرهنگ‌سازی درست استفاده از گاز طبیعی در این موارد، علت قالب بوده است.

یوسفی پور افزود: در همین حال استان های همدان و کردستان اگرچه جزو استان های سردسیر بوده، در سطوح پایین قرار گرفته اند و این موضوع نیز مبین ترویج فرهنگ ایمنی و روش استفاده بهینه از گاز طبیعی در استان ها است.

رئیس HSE شرکت ملی گاز ایران در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: این شرکت پس از پنجاه سال خدمات مستمر، افتخار دارد که مشتری مداری را حتی در بخش فرهنگ‌سازی و ایمنی سیستم های داخلی (به رغم اینکه از سال 1382، این مسئولیت به سازمان نظام مهندسی واگذار شده) در سرلوحه فعالیت های خود حفظ کند.

یوسفی پور افزود: در این راستا شرکت ملی گاز ایران هر ساله کتابچه هایی را هم از طرف وزیر نفت به وزارتخانه های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، راه و شهرسازی، معدن، صنعت و تجارت، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و هم از طرف مدیرعامل این شرکت به 31 استانداری کشور، سازمان نظام مهندسی تهران، اورژانس تهران، شرکت بیمه رازی، سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی استان تهران ارسال می کند تا این مراکز در جریان حوادث ناشی از گاز گرفتگی در کشور قرار بگیرند و بتوانند حوادث را با برنامه ریزی و آموزش عموم به رعایت نکات ایمنی وسایل گازسوز، کاهش دهند.

رئیس HSE شرکت ملی گاز ایران کاهش میزان آلاینده‌های هوا را یکی دیگر از کارهای مثبت انجام‌شده در این زمینه ذکر کرد و گفت: از ابتدای سال ۹۴ تا پایان سال ۹۶، حدود ۲۵۰۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی از سوی این شرکت منتقل و توزیع شده که از این بابت، از انتشار حدود ۱۸۰۰ میلیون تن آلاینده در هوا، جلوگیری به عمل آمده است.

توصیه‌های مهم ایمنی

وی سخنان خود را با چند توصیه مهم ایمنی از سوی شرکت ملی گاز ایران به مردم، پایان داد:

v     اجرایی کردن مبحث 22 مقررات ملی ساختمان

v     بازنگری و  به‌روز رسانی مبحث 17 مقررات ملی ساختمان خصوصا از طریق بازخوردگیری حوادث

v     نظارت مسئولانه نمایندگان سازمان نظام مهندسی در الزامات ایمنی خصوصا نصب، تعبیه و کنترل صحیح دودکش دریچه تهویه و جانمایی وسایل گاز سوز هنگام طراحی، ساخت و ساز و برخورد جدی با مسامحه کاری در این موضوع حیاتی

v     فرهنگسازی و آموزش مشترکین خانگی گاز طبیعی به عدم استفاده از نصابان و تعمیرکاران غیرمجاز وسایل گازسوز و اطلاع‌رسانی لازم به مشترکین گاز در مورد مراکز نصابان و تعمیرکاران مجاز وسایل گاز سوز

v     فرهنگ‌سازی و آموزش مشترکین خانگی گاز طبیعی در رعایت الزامات ایمنی حین بهره برداری از وسایل گازسوز

v     نظارت و ساماندهی بر تشکل نصابان و تعمیرکاران وسایل گاز سوز

v     نظارت و کنترل هر چه بیشتر بر تولید وسایل گاز سوز از حیث مصرف بهینه و موازین هرچه بیشتر ایمنی

v     عدم صدور مجوز جهت تولید لوازم گاز سوزی که راندمان آنها از 60 درصد کمتر باشد

v     ارائه راهکارو الزام قانونی جهت بازرسی سیستم ها و سامانه های گرمایشی قبل از استفاده تجهیزات یادشده

v     موثرترین روش فرهنگ سازی و آموزش مشترکین گاز از طریق رسانه های ملی صورت می پذیرد. لذا مشارکت کلیه دستگاه‌های صاحب مسئولیت بر تولید و پخش گسترده برنامه‌های آموزشی تحت عناوینی همچون  «آشنایی با گاز سمی مونوکسید کربن، هشدارها و توصیه های ایمنی برای پیشگیری از حوادث مرگ خاموش» امری حیاتی است.

v     از تولید تجهیزات پرمصرف و ناایمن گازسوز توزیع و فروش قطعات غیر استاندارد در زمان نصب بکارگیری لوله و اتصالات غیر استاندارد در دودکش  ممانعت بعمل آید. اطلاع رسانی و ارتقای سطح فرهنگی عموم مردم در این خصوص نقشی اساسی ایفا می کند.

v     ترویج و تشویق مشترکین به نصب و کاربرد حسگرهای هشدار دهنده گاز CO که در این خصوص، تخصیص یارانه از سمت دولت نیز شایسته بوده و می تواند با کاهش هزینه های سربار، حوادث احتمالی را جبران کرد.

v     حمایت از تولیدکنندگان تجهیزات گازسوز بویژه بخاری `هرماتیک (کوره بسته دودکش دو جداره)` و آبگرمکن پکیج نوع «Room Seal»

v     افزایش نظارت بر اتحادیه های فعال در حوزه نصب و تعمیر تجهیزات حرارتی و سرویس‌کاران مجاز

v     افزایش دقت و ایجاد حساسیت و مسئولیت پذیری بیشتر در ناظران تاسیسات گاز ساختمان و سازمان نظام مهندسی در خصوص اعمال نظارت ها و سخت گیری در رعایت الزامات ایمنی

v     ابلاغ و پیگیری مصوبات وزارت صنعت، معدن و تجارت توسط مسئولین ذیربط در ارسال مجدد به اتحادیه های سازنده و عرضه کننده پنجره های دوجداره مبنی بر رعایت الزامات مقررات ملی ساختمان (دریچه تامین هوا) و حصول اطمینان از وجود و مسدود نبودن دریچه مذکور در ساختمان‌ها و واحدهایی که نسبت به نصب و یا تعویض پنجره های معمولی اقدام می کنند.

v     مشارکت، توسعه و اجرای طرح های بازدید رایگان از واحدهای مسکونی ها در مناطق بسیار پرحادثه و پر حادثه در سراسر کشور

نتایج مثبت همکاری تمامی نهادها با سازمان مردم‌نهاد «جامعه ایمن»

بنا بر این گزارش، در پایان، نتیجه نشست هم‌اندیشی و تصمیم‌گیری در راستای مقابله و پیشگیری از نشت  COکه سال گذشته در همین بازه زمانی در شرکت ملی گاز ایران و با حضور بیش از ۱۵ سازمان مختلف در بالاترین سطح مانند؛ سازمان استاندارد، سازمان نظام‌مهندسی و ساختمان، وزارت کشور، وزارت بهداشت، وزارت آموزش و پرورش، صدا و سیما، پزشکی قانونی، قوه قضاییه، شهرداری و …. که می‌توانند با آموزش صحیح، در کاهش این حوادث نقشی جدی داشته باشند، برگزار شده بود، اعلام گردید:

وزارت  بهداشت و درمان:

Ø     مشارکت در تهیه برنامه‌ها و گزارش‌های خبری و آموزشی جهت پیشگیری همه‌جانبه از حوادث مشترکین خانگی گاز طبیعی

Ø     تاکید بر بازدید ادواری ایمنی از تاسیسات گرمایشی و رفع شرایط ناایمن در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها

Ø     تجهیز آمبولانس‌ها به دستگاه آشکارساز گاز سمی مونوکسید کربن برای اندازه‌گیری سطح انتشار CO به‌منظور امدادرسانی واقع‌بینانه و به‌موقع به حادثه‌دیدگان

وزارت  راه و شهرسازی:

Ø     تسریع در اجرایی کردن مبحث 22 مقررات ملی ساختمان

Ø     بازنگری و به‌روزرسانی مبحث 17 مقررات ملی ساختمان خصوصا از طریق بازخوردگیری حوادث

Ø     نظارت مسئولانه و هرچه بیشتر نمایندگان سازمان نظام مهندسی در الزامات ایمنی خصوصا  نصب، تعبیه و کنترل صحیح دودکش دریچه تهویه و جانمایی وسایل گازسوز هنگام طراحی و ساخت و ساز

Ø     مشارکت در فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی عموم مردم از طریق ساخت و انتشار برنامه‌های آموزشی به نحوی که از نظرات کارشناسی نمایندگان محترم سازمان نظام مهندسی که در ارتباط مستقیم با طراحی، اجرا، بهره‌برداری تجهیزات گازسوز سیستم لوله‌کشی و دودکش هستند، بهره‌گیری شود.

وزارت صنعت، معدن و تجارت:

Ø     تمهیدات لازم به منظور مقابله جدی با تولید، توزیع، فروش و استفاده از تجهیزات ناایمن و فاقد استاندارد از طرق مختلف من‌جمله ابلاغ به تمامی اصناف، اتحادیه‌ها و ادارات ذی‌‌ربط

Ø     نظارت و بازرسی میدانی از مراکز تولید و فروش وسایل گاز سوز

Ø     مشارکت در فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی عموم مردم بر عدم خدمات‌گیری از نصابان سرویس‌کاران غیرمجاز و فاقد صلاحیت حرفه‌ای

Ø     نظارت و بازرسی از مراکز تعمیر سرویس و خدمات‌رسانی وسایل گازسوز

Ø     عدم صدور مجوز جهت تولید لوازم گازسوزی که راندمان آنها از 60 درصد کمتر باشد

صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران:

Ø     تولید و پخش انیمیشن حوادث

Ø     آموزش‌های رسانه‌ای

Ø      برجسته‌سازی بحث حوادث از طریق پوشش خبری در بخش‌های مختلف

Ø      مستندسازی، گزارشات خبری

Ø     برنامه‌های کارشناسی

Ø     گفتمان مجریان در طول برنامه‌های مختلف و…