پیاده‌سازی کسب و کار مبتنی بر توسعه فناوری، فرایند اصلی گذار شرکت‌های ملی نفت به سوی بین‌المللی شدن

تحلیل محیط کسب و کار جهانی صنعت نفت و تحولات آن نشان می‌دهد که صنعت نفت یک بخش ضروری از انرژی و اقتصاد دنیا باقی می‌ماند، اما در محیطی متفاوت و ویژگی‌های تغییریافته؛ یعنی صنعتی با فناوری‌ها، چالش‌ها، الزامات، فرصت‌ها و بازیگرانی متفاوت که در نتیجه نیازمند بازآفرینی مدل کسب و کار بازیگران فعلی در راستای تطابق با تغییرات شرایط محیطی است. این تغییرات نشان از آن دارد که شرکت‌های ملی نفت ناکارآمد که در دهه‌های گذشته به وفور شکل گرفته‌اند، قادر به ادامه حیات به شکل گذشته نخواهند بود. بنابراین دست‌اندرکاران شرکت‌های ملی نفت باید اصلاحات بنیادین از جمله بین‌المللی شدن را به منظور تطابق با شرایط محیطی جدید، به‌عنوان مهم‌ترین اولویت کاری خود قرار دهند تا بقای پایدار خود در عرصه جهانی صنعت نفت را تضمین نمایند.لازمه حرکت شرکت‌های ملی نفت به سمت بین‌المللی شدن در گرو دانش بنیان شدن و حصول به شایستگی‌های فناورانه در حوزه‌های راهبردی است. اما برای بین‌المللی شدن علاوه‌بر آن باید قواعد کسب و کار از طریق فناوری در حوزه بالادستی صنعت نفت را نیز دانست و به‌کارگرفت.براین اساس به منظور بررسی نحوه و چگونگی بازآفرینی الگوی کسب و کار شرکت‌های ملی نفت در راستای الگوی کسب و کار بین‌المللی، در این مقاله با رویکردی توصیفی تحلیلی ضمن بررسی نقش فناوری در تحقق بین‌المللی شدن شرکت‌های ملی نفت، به تبیین فرایند گذار به مدل کسب و کار بین‌المللی در شرکت‌های ملی نفت دارای جهت‌گیری جهانی پرداخته شده و الزامات بین‌المللی شدن شرکت‌های ملی نفت منطقه خاورمیانه و ایران ارایه می‌شود.