افغانستان: روحانی نگران سدسازی ما نباشد
معاون وزارت انرژی و آب افغانستان در واکنش به اظهارات حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران گفته است که مدیریت و کنترل آب در افغانستان براساس منافع ملی و احترام به کنواسیون‌های بین‌المللی صورت می‌گیرد و این کار تهدیدی برای ایران نیست بلکه فرصتی برای همکاری مشترک با کشورهای همسایه است.
به گزارش «انرژی امروز» حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در همایش سراسری مقابله با گرد و غبار که در تهران برگزار شد، گفت که ۸۰ درصد منشا گردوغبار در این کشور منشا خارجی دارد و از جمله به تلاش‌های سدسازی در افغانستان و ترکیه اشاره کرد.
او گفت: نمی‌توانیم در برابر آنچه محیط زیست ما را تخریب می‌کند، بی‌تفاوت باشیم، احداث سدهای متعدد در افغانستان و بندها از کجکی، کمال‌خان، سلما و دیگر سدها و بندها در شمال و جنوب افغانستان در استان خراسان‌ما و سیستان و بلوچستان ما تأثیرگذاراست.
آقای روحانی افزود: اگر دریاچه هامون به طور کامل خشک شود، نه تنها از گرد وغبار این منطقه، سیستان و بلوچستان ایران در رنج خواهد بود که افغانستان هم از آن رنج خواهد برد و اگر جلوی توفان‌های شنی گرفته نشود، همه مردم این منطقه ما و مناطق نزدیک در کشورهای همسایه ما ناچار به مهاجرت خواهند شد.
این سخنان روحانی در روزهای گذشته واکنش‌های گسترده را در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی افغانستان در پی داشته و مقام‌های افغانستان نیز مجبور شدند که به آن واکنش نشان دهند.
عبد البصیر عظیمی، معاون وزارت انرژی افغانستان گفت که افغانستان کشور زراعتی است و کنترل و مدیریت آب باعث رونق اقتصادی در افغانستان می‌شود و باعث می‌شود که جوانان افغانستان به کشورهای همسایه مهاجرت نکنند. و کشت خشخاش در این کشور کاهش یابد.
عظیمی افزود که اگر کشورهای همسایه خواهان افغانستان آباد هستند، نباید سدسازی در افغانستان را به عنوان یک تهدید ببینند، بلکه آن را به عنوان یک فرصت برای همکاری مشترک تلقی کنند.
او گفت که مقدار قابل توجه از آب‌های افغانستان به طرف ایران جاری است و شمار اندک سدهای که در افغانستان ساخته شده، نباید دولت ایران را نگران کند.
معاون وزارت انرژی و آب افغانستان گفت که دولت ایران خود تمام آب‌های را که قبلا از این کشور وارد افغانستان می‌شد، مدیریت کرده و بیشتر از دها سد بر روی آب‌های احداث کرده که قبلا به سمت افغانستان و در مناطق مرزی جاری بود.
او گفت که تاثیرات این سدسازی ایران را می‌توان بر نمک‌زارهای که در ولسوالی غوریان ولایت هرات ایجاد شده، مشاهده کرد.
به گفته عظیمی از نظر مسایل علمی نیز نگرانی دولت قابل پذیرش نیست و افغانستان متعهد به اجرا مفاد«معاهده هیرمند» است که میان موسی شفیق و عباس هویدا، نخست وزیران وقت افغانستان و ایران در سال ۱۳۵۱ امضا شده بود و حق‌آبه ایران را براساس آن پرداخته است.
در آن معاهده تصریح شده است که سالانه ۸۵۰ میلیون متر مکعب از آب هیرمند به ایران تعلق دارد.
عظیمی گفت که افغانستان به مراتب نگرانی‌های بیشتری درباره روند مدیریت آب‌ها در مرزهای افغانستان از سوی ایران دارد.
به گفته معاون وزارت انرژی افغانستان، کابل به دلیل مشکلات داخلی در چهار دهه گذشته، در موضع ضعیف‌تری نسبت به ایران قرار داشته و این حق را دارد که از آب‌های خود استفاده درست کند.
