میزان و مقصد صادرات نفت ایران قابل مذاکره نیست
بیژن زنگنه پس از دیدار با همتای عراقی خود هر گونه مذاکره درباره میزان و مقصد صادرات نفت ایران را رد کرد. وزیر نفت تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی را غیرقانونی خواند و تاکید کرد تهران از این تحریم‌ها تبعیت نمی‌کند.
وزیر نفت دولت دوازدهم صبح پنج‌شنبه ۲۰ دی‌ماه (۱۰ ژانویه) وارد بغداد شد و پس از رایزنی با همتای عراقی خود، ثامر الغضبان، با شمار دیگری از مقام‌های ارشد این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد.
بیژن نامدار زنگنه در کنفرانس مشترک خبری با وزیر نفت عراق تاکید کرد که جمهوری اسلامی تحت شرایط تحریم به هیچ وجه درباره مقصد و میزان صادرات نفت خود مذاکره نخواهد کرد.
ایرنا در گزارشی که همزمان با سفر زنگنه به بغداد منتشر شد اعلام کرد که «بحث سرمایه‌گذاری در میادین نفتی مشترک دو کشور، از محورهای مباحث دو طرف خواهد بود».
ایران با کشورهای همسایه ۱۵ میدان نفت و گاز مشترک دارد که در شش میدان آن شامل میدان‌های نفت‌شهر، دهلران، پایدار غرب، آذر، آزادگان و یادآوران با عراق مشترک است.
عدم توافق درباره توسعه میدان‌های مشترک
گرچه ایرنا مذاکره بر سر سرمایه‌گذاری در میدان‌های مشترک را از محورهای مذاکرات مقام‌های دو کشور عنوان کرده، وزیر نفت عراق در کنفرانس مشترک خبری با زنگنه گفت که دو کشور هنوز بر سر توسعه میدان‌های نفتی مشترک به توافق نرسیده‌اند.
با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و آغاز دور دوم تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی که از اوایل ماه نوامبر به اجرا درآمد، صادرات نفت و گاز ایران از دو و نیم میلیون بشکه در روز به حدود یک و نیم تا یک میلیون کاهش یافته است.
آمریکا پس از اعمال مجدد تحریم‌های دور دوم که به طور عمده شامل صادرات نفت و گاز، مبادلات بانکی و مالی و کشتیرانی جمهوری اسلامی می‌شود، هشت مشتری مهم نفت و گاز ایران، از جمله عراق را به شرط کاهش محسوس واردات برای چند ماه از تبعیت از تحریم‌ها معاف کرد.
عراق برای تامین انرژی مورد نیاز خود از ایران گاز و برق وارد می‌کند. واشنگتن بغداد را برای کاهش واردات انرژی از ایران تحت فشار گذاشته اما بیژن زنگنه می‌گوید جمهوری اسلامی آماده است صادرات گاز به عراق را افزایش دهد.
معافیت موقت برخی مشتریان نفت و گاز ایران
برخی از مشتریان ایران مانند ترکیه، کره جنوبی و ژاپن که از ماه نوامبر واردات نفت و گاز از ایران را متوقف کرده بودند پس از دریافت معافیت موقت از آمریکا از ماه گذشته و ماه جاری دوباره به وارد کردن این محصولات از ایران، اما به شکل محدودتری نسبت به قبل، اقدام می‌کنند.
با راه‌اندازی یک خط لوله جدید از آبادان به بصره، در حال حاضر ظرفیت صادرات گاز ایران به عراق به ۱۸ میلیون متر مکعب در روز رسیده اما مطابق گزارش‌ها میزان صادرات ۱۵ میلیون متر مکعب در روز بیشتر نیست. وزیر نفت عراق می‌گوید واردات گاز از ایران به خاطر تحریم‌ها با چالش‌هایی روبروست.
آمریکا که قبلا عراق را برای سه ماه از عواقب تحریم‌ها به خاطر واردات انرژی از ایران معاف کرده بود چندی پیش این مهلت را سه ماه دیگر تمدید کرد و وعده داد که به این کشور برای قطع وابستگی به گاز و برق ایران یاری رساند.
یکی دیگر از مشکلات جمهوری اسلامی پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا، چگونگی دریافت و انتقال پول نفت و گاز صادراتی به ایران است.
برخی از کشورها مانند هند برای حل این مشکل بخش بزرگی از طلب ایران را با پول ملی خود، روپیه پرداخت می‌کنند و ایران مجبور است آن را بیشتر برای خرید کالا از این کشور مصرف کند.
خبرگزاری فارس یک روز پیش از سفر زنگنه به بغداد گزارش داده بود که قرار است در جریان ملاقات وزیر نفت با مقامات عراقی درباره مشکلات مالی صادرات گاز نیز گفت‌وگو شود. تاکنون درباره نتیجه احتمالی این مذاکرات گزارشی منتشر نشده است.
