آیا قمار LNG قطر، تنشهای منطقه را افزایش میدهد؟
شرکت نفت قطر اعلام کرد برنامهای برای افزایش تولید خود از میدان گازی شمال (پارس جنوبی) در خلیج فارس دارد. با این حساب قطر قرار است تا سال 2024 تولید خود را به 30 درصد افزایش دهد و این خود تاثیر منطقهای بسیاری دارد.
به گزارش «انرژی امروز» اویلپرایس در مقالهای به بررسی تصمیم قطر برای افزایش تولید خود از میدان شمالی پرداخته و نوشته است: قطر در حال حاضر بزرگترین صادرکننده LNG دنیاست که نتیجه افزایش تولید گاز از میدان شمالی North Field است. از طرفی این کشور اولین کشور دنیاست که تمام گاز تولیدی خود را به گاز مایع تبدیل میکند.
LNG همان گاز طبیعی است که در دمای منفی 260 درجه فارینهایت به حالت مایع تبدیل میشود، و از طریق تانکرهای ویژه حمل میشود، و دوباره در ترمینال مقصد به حالت گاز تبدیل میشود و وارد شبکه خطوط لوله گاز میشود. این تکنولوژی امکان توسعه صادرات را فراهم میآورد.
اویل پرایس مینویسد: بازار LNG دنیا به شدت در حال شتاب گرفتن است. البته اما در دهه آتی پیشبینی شده است که این بازار به اشباع برسد.
افزایش تولید گاز قطر، رویهای که قطر در پیش گرفته است، باعث میشود که اشباع بازار LNG به طور بینالمللی به جود آید، و در نتیجه قیمتها کاهش یابد، کاهشی که گریبان صادرکنندگان LNG ایالات متحده را هم خواهد گرفت.
از طرفی این افزایش تولید آتش از پیش روشن شده منطقه را گداختهتر خواهد کرد.
قطر محاصره شده بزرگ همسایگانش
قطر در حال حاضر در جبهه مخالف گروه عربستان سعودی، امارات، مصر و بحرین قرار گرفته است.
این چهار کشور از دوحه خواستههایی دشتهاند از جمله قطع روابط با ایران، قطع حمایت از تروریسم، بسته شدن شبکه الجزیره و چندین درخواست دیگر.
عربستان سعودی خطوط زمینی تجاری قطر را بسته است و دیگر کشورها هم فضای خود را بر روی هواپیماهای قطری بستهاند.
تنگه استراتژیک هرمز، که اتصال دهنده خلیج فارس به دریای عرب است هنوز باز است. این به قطر امکان میدهد که LNG خود را از طریق این تنگه در کنار نفت عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس به بازار برساند.
این تنگه بین ایران و امارات متحده عربی قرار دارد. یعنی این تنگه یک نقطه استراتژیک است.
تحلیلگر اویل پرایس معتقد است «عربستان سعودی و همپیمانان این کشور قصد ندارند با سپاه ایران رودرو شوند و این تنگه را ببندند» و پس از آن میافزاید: سوای مسائل سیاسی، قطر به سه دلیل به ایران اعتماد دارد.
اول اینکه، این دو کشور در توسعه میدان پارس جنوبی و شمالی که بزرگترین میدان گازی دنیاست باهم کار میکنند.
دوم، اگر فشارها بر تنگه هرمز بیشتر شود، قطر باید بر قراردادهای سواپ اعتماد کند تا LNG خود را از طریق بنادر ایران در جنوب این تنگه صادر نماید.
سوم، اگر ایران پروژههای LNG و گاز خود را توسعه دهد، دوحه تبدیل به مکانی بسیار مطلوب برای سرمایهگذاریهای مشترک میشود.
علیرغم بحران کنونی که برای قطر پیش آمده است، این کشور سرانه ثروت بسیار بالایی در دنیا دارد و با دوبی امارات متحده از سر مبارزه طلبی درآمده است.
هر چقدر که ریاض تحریمهای شدیدتری مهندسی نماید، دوحه به تهران نزدیکتر خواهد شد.
اما این تنها تاثیر اعلام افزایش تولید گاز قطر نیست.
بار دیگر شرکتهای انرژی ایالات متحده ضربه میبینند
اویل پرایس دیگر تاثیر این اعلام شرکت نفت قطر برای افزایش تولید را یادآور تصمیم نوامبر 2014 اوپک برای حمایت از بازار و به دنبال آن به هم ریختگی قیمت نفت میداند که یکی از اهداف نهایی آن «تولید نفت شیل ایالات متحده» است.
نویسنده معتقد است در این حالت وضعیت آشناپنداری مطرح میشود، چون قطر نقشه فریبندهای برای برنامه ورود ایالات متحده به بازار LNG دارد.
صادرات LNG افزایش تولید شیل و تولید گاز را به همراه دارد که باعث خواهد شد مقادیر اضافی آنها روانه بازارهای جهانی شود.
این جریان مازاد راهی اروپا و آسیا میشود، با تکمیل و گسترش کانال پاناما، امکان صادرات از Gulf Coast را هم میدهد.
در هر دو حالت، بازارهای محلی قیمت بیشتری از ایالات متحده خواهند داشت هرچند هزینههای حمل نقل این مزیت را نیز تضعیف میکند.
نویسنده با اشاره به وضعیت کنونی تولید گاز در ایالات متحده مینویسد: شرکت چنییر، اخیرا در حال ساخت ترمینال LNG در ایالات متحده است.
اما چهار ترمینال دیگر هم درحال ساخت هستند و احتمالا تعداد این ترمینالها به 20 برسد.
هماکنون شرکت چنییر قرارداد فروش چند میلیارد دلاری دراز مدت با بعضی از بزرگترین وارد کنندگان اروپایی و آسیایی امضا کرده است.
و این موافقتنامهها شرایط جذابی برای قیمتگذاری دارند.
در حال حاضر صادرات انچنان که باید مقرون به صرفه نیست هرچند گسترش یک بازار LNG میتواند بازارهای مهم جدیدی را ایجاد نماید.
قطر هر کاری انجام دهد، LNG ایالات متحده یک رقیب سرسخت است
در نهایت اویل پرایس به این نتیجه میرسد که از آنجایی که رقابت در آسیا برای پروژههای بزرگ پاپوآ گینهنو وجود دارد، پنج شرکت بزرگ صادر کننده LNG دنیا در استرالیا و گسترش تولید در ساخالین روسیه، و پروژههای بزرگ در منطقه منا، خاورمیانه و شمال آفریقا، انتظارات را کاهش داده است.
قطر به نوبه خود هم در بازار اروپا و هم بازار آسیا شاخص است و در دنیا ناوگان بزرگی از تانکرها را دارد و زیرساختهای خوبی ساخته و قراردادهای چند سالهای را با شرکتهای بزرگ به امضا رسانده است.
این کشور تصمیم دارد تجارت LNG خود را تا 30 درصد افزایش دهد و مطمئنا این تصمیم بر قیمت گاز تاثیر خواهد داشت. تحلیلگران معتقدند که چین در تلاش است قیمت گاز وارداتی از قطر را کاهش دهد. دیگر عنصری که باید در نظر داشت این است که قطر چطور خواهد توانست این افزایش تولید خود را به باز تحویل دهد.