1100دلار در هر ثانیه عدم‌النفع صادراتی ایران به دلیل امضا نشدن برجام
پیمان مولوی | روزنامه اعتماد
ماجرای مصوبه شورای پول و اعتبار در خصوص دریافت مالیات از حساب‌هایی که بالای 35میلیون تومان گردش مالی داشته باشد یا در ماه بیش از 100 تراکنش داشته باشند از آن دست موضوعاتی است که بررسی آن تصویری شفاف از واقعیت اقتصاد ایران نمایان می‌کند.
واقعیتی شفاف از یک اقتصاد تحریمی و رکود زده که به سبک اقتصادهای توسعه‌یافته از مردم مالیات می‌گیرد اما به شکل و شمایل کشورهای فقیر به آنها خدمات ارایه می‌کند. در اتمسفر‌های اقتصادی اگر نخواهید یا نتوانید به واقعیت‌های موجود و روش‌های علمی توجه کنید، مدام در مسیر خلق مشکل برای مردم خواهید بود.
در اقتصاد ایران براساس آمارهای بانک مرکزی در هر ثانیه 34میلیون تومان نقدینگی خلق می‌شود. روش محاسبه‌اش هم اینگونه است که میزان نقدینگی در یک سال تقسیم بر 12، تقسیم بر 24، تقسیم بر 60 و دوباره تقسیم بر 60 که میزان نقدینگی در هر ثانیه را شکل می‌دهد.
در واقع معادل 1100دلار در هر ثانیه عدم‌النفع صادراتی است که ایران باید از نفت می‌داشت اما به دلیل تحریم‌ها از آن محروم مانده است. یعنی در هر ثانیه ایران حداقل 1100 دلار در اثر تاخیر در امضای برجام ضرر می‌کند.
توجه کنید این رقم فقط در خصوص نقدینگی است و سایر زیان‌های ایران در حوزه‌های دیگر نیز وجود دارد. اما برای دریافت مالیات باید خدماتی در ازای آن ارایه شود تا مالیات مفهوم پیدا کند.
من به عنوان یک اقتصاددان و فعال اقتصادی برای انجام یک سفر عادی کاری با دامنه وسیعی از مشکلات مواجهم، هواپیمایی کشور قادر به ارایه خدمات مناسب نیست و اکثر هواپیماهای کشور از رده خارج هستند. ناچارم برای سفرها، از خودروی شخصی استفاده کنم اما با جاده‌هایی مواجهیم که نور به اندازه کافی در آنها وجود ندارد و مشکلات عدیده‌ای دارند. در این شرایط باید از دولت و نظام اقتصادی پرسید که برای چه خدماتی مدام حجم مالیات‌ها را افزایش می‌دهید؟ آیا ساختارهای حمل‌ونقل کشور به‌روزآوری شده‌اند؟ آیا خدمات تفریحی و ورزشی و رفاهی ویژه‌ای ارایه می‌شود و… در برابر این پرسش‌ها فقط یک پاسخ وجود دارد؛ دولت کسری بودجه دارد و برای جبران آن نیازمند استفاده از درآمدهای مردم است.
باید توجه داشت که این 35میلیون تومان اعلام شده، حدود 1100دلار می‌شود. این رقم در برابر درآمدی که شهروندان امارات، عربستان، ترکیه و… کسب می‌کنند عددی نیست. ضمن اینکه ایرانیان اندکی این میزان درآمد را دارند. درآمد ایرانیان حدود 200دلار ماهانه است.
وقتی دولت اقدام به دریافت مالیات بدون ارایه خدمات می‌کند، زمینه مهاجرت ایرانیان به کشورهای همسایه یا سوق دادن آنها به اقتصاد واسطه‌ای و زیرزمینی و غیرشفاف را فراهم می‌سازد. این نوع تصمیم‌سازی‌ها حتی اگر حجم اندکی هم باشد، پرستیژ اقتصاد ایران را کاهش می‌دهد و زمینه خروج سرمایه از کشور را فراهم می‌کند. امیدوارم در این تصمیم با هشدار رسانه‌ها و فعالان اقتصادی تجدید نظر صورت گیرد تا بیش از این شاهد وارد شدن خسارت به اقتصاد و کسب‌وکار ایرانیان نباشیم.
