احتمال کشف گاز درتوس و کشف‌رود
بعد از امضای نخستین قرارداد نفتی بر مبنای مدل جدید قراردادهای نفتی (IPC) انگار کار قراردادها روی غلتک افتاده است. هرچند هنوز منتقدان این قراردادها از اعتراض دست نکشیده‌اند، اما با خروج طرح سه‌فوریتی توقف قرارداد توتال، حالا انگار وزارت نفت انرژی تازه‌ای از حمایت مجلس گرفته است.
حالا در تازه‌ترین اخبار نفتی مدیران نفتی از کشف میادین جدید گازی خبر می‌دهند؛ موضوعی که مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق بدون اینکه بیشتر به آن بپردازد از آن خبر می‌دهد و می‌گوید: «خبرهای خوشی از میدانهای توس و کشف‌رود در راه است»، فرآیند توسعه میدان توس ظرف یک سال آینده آغاز می‌شود. پس از نتایج موفق حاصل از حفاری یک حلقه چاه اکتشافی در این میدان، مطالعه توس در دستور کار قرار گرفت و برآوردهای اولیه حاکی از این است که در صورت توسعه این میدان، برداشت روزانه سه تا پنج میلیون مترمکعب گاز امکانپذیر می‌شود و این میزان تولید میتواند جایگزین خوبی برای کاهش تولید مخزن مزدوران طی سال‌های آینده باشد.
محمد مام‌بیگی از انجام مطالعات آستان‌قدس روی میدان توس خبر داد و گفت: این مطالعات انجام شده و نتایج آن به شرکت نفت مناطق مرکزی ایران ارایه شده است.
همچنین از سال گذشته، دکل مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران در میدان کشف رود مستقر شده و امیدواریم طی ماههای آینده، خبرهای خوشی از این میدان بشنویم و شاهد تداوم تامین پایدار گاز شمال شرق کشور با تکیه بر ظرفیتهای موجود باشیم.
وی ادامه می‌دهد: گاز مخزن مزدوران که گازی پرفشار است با ۵ ٣ درصد گاز سولفوره و ۵ ۶ درصد گاز کربنیک، این مخزن را به یکی از نادرترین مخازن گازی جهان تبدیل کرده است. منطقه عملیاتی خانگیران تنها منطقه عملیاتی شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق است و در این منطقه دو میدان گازی خانگیران و گنبدلی در مدار بهره‌برداری قرار دارد. در این دو میدان ۶٣ چاه به همراه ۵ مجموعه جمع‌آوری گاز، ۵٠٠ کیلومتر خطوط لوله انتقال گاز و ٣٠٠ کیلومتر خطوط انتقال برق داریم.
مام‌بیگی با بیان اینکه «گاز ۶ استان کشور از این منطقه عملیاتی تامین می‌شود»، گفت: گاز مورد نیاز استان‌های خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، مازندران، گلستان و بخشی از استان سمنان از تولیدات منطقه عملیاتی خانگیران تامین می‌شود که روزانه در حدود ۴٣ تا ۴٨ میلیون مترمکعب گاز به شبکه سراسری ارسال می‌شود. در سال ٩۵ حدود ۶ درصد از نیازهای گازی کشور از طریق دو میدان گازی خانگیران و گنبدلی تامین شده و در مجموع ٨ ٢درصد از کل ذخایر گازی ایران در این دو میدان است.
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق در خصوص وضعیت مخزن گازی شوریجه B تصریح کرد: این مخزن که دارای گاز شیرین است، در سال ١٣۴٧ کشف شده و بهره‌برداری از آن از سال ١٣۵٣ آغاز شد. در حال حاضر از هفت چاه این مخزن حدودا روزانه تا ۶ ١میلیون مترمکعب گاز تولید شده و پس از تفکیک میعانات گازی در تفکیک‌گرهای سرچاهی، به واحدهای نمک‌زدایی ارسال می‌شود.
مام بیگی با بیان اینکه «حدود ٩۴ درصد ذخایر قابل استحصال مخزن شوریجه D تا سال ٩٣ برداشت شده است»، گفت: از همین سال مقرر شد مخزن شوریجه D به عنوان مخزنی راهبردی برای ذخیرهسازی گاز مورد استفاده قرار گیرد. سال گذشته در مجموع ۴ ١ میلیارد متر مکعب گاز به این مخزن تزریق شد که اثر مثبت آن در زمستان و همزمان با قطع صادرات گاز ترکمنستان به کشورمان مشهود بود.
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق میزان تزریق کنونی گاز به این مخزن را روزانه ٩ میلیون مترمکعب اعلام کرد و گفت: اگر بتوان در هشت ماه نخست سال، روزانه ١٠ میلیون مترمکعب گاز به مخزن شوریجه D تزریق کنیم، امکان برداشت گاز تا ٢٠ میلیون مترمکعب در روز در چهار ماه پایانی سال فراهم می‌شود و تحقق این هدفگذاری میتواند در تامین پایدار گاز شمال شرق کشور موثر باشد.
مام بیگی از مخزن مزدوران به عنوان اصلی‌ترین مخزن گازی در مدار بهره‌برداری شرق کشور نام برد و گفت: منطقه خانگیران مشتمل بر سه مخزن مجزای مزدوران، شوریجه B و شوریجه D است که در این بین، گاز ترش تولیدی در مخزن مزدوران، پشتوانه اصلی تولید و تامین گاز مصرفی در شمال شرق کشور است. گاز مخزن مزدوران که گازی پرفشار است با ۵ ٣ درصد گاز سولفوره و ۵ ۶ درصد گاز کربنیک، این مخزن را به یکی از نادرترین مخازن گازی جهان تبدیدل کرده است. مواجه نشدن با آسیب یا تلفات انسانی در این مخزن طی بیش از ٣٠ سال که از بهره‌برداری آن میگذرد، نتیجه رعایت دقیق اصول ایمنی بوده است.
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق از میدان گنبدلی به عنوان تنها میدان مشترک در مدار بهره‌برداری شمال شرق کشور نام برد و گفت: این میدان بخشی از یک میدان بزرگ است که در خاک ترکمنستان با نام میدان گازی دولت‌آباد شناخته می‌شود اما از نظر وسعت، یک هفتادم آن در
ایران است.
در حالت معمول انتظار بود تولید گاز در این میدان حدود ۶ سال پیش متوقف شود چرا که بیشتر گاز قابل استحصال آن با فشار موجود مخزن برداشت شده، اما با تلاش متخصصان شرکت و تعامل خوب و همراهی متخصصان پالایشگاه گاز شهید هاشمینژاد، روند تولید در این میدان ادامه دارد و در حال حاضر روزانه ٧٠٠ هزار مترمکعب گاز از این میدان مشترک برداشت می‌شود.
مام‌بیگی با بیان اینکه «متوسط ضریب بازیافت گاز در مخازن تحت نظارت نفت و گاز شرق حدود ٧۵ تا ٨٠ درصد است»، اظهار داشت: از مجموع حدود ۶۴٠ میلیارد متر مکعب ذخایر گاز قابل استحصال منطقه عملیاتی خانگیران، تاکنون ٣۴٧ میلیارد مترمکعب گاز برداشت شده و حدود ٣٠٠ میلیارد مترمکعب گاز قابل برداشت در این منطقه عملیاتی با توجه به ذخایر کشف شده وجود دارد که ممکن است با کشف ذخایر جدید، این میزان طی سال‌های آتی افزایش یابد.
