برداشت 99.5 درصد آب زیرزمینی از 54 دشت ممنوعه در استان هرمزگان
هوشنگ ملایی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان در جلسه‌ای که با حضور اعضای کمیسیون آب و کشاورزی مجلس شورای اسلامی، استاندار و نمایندگان استان هرمزگان در خانه ملت تشکیل شد، گفت: ایجاد مشوق‌ها، پویایی در اقتصاد آب را به‌همراه دارد و می‌تواند یک محرک در افزایش بهره‌وری آن باشد.
وی ضمن ارائه گزارشی از شرایط آبی در استان گفت: میزان بارندگی در استان در دوره بلندمدت 50 ساله 185 میلی‌متر است، مجموع کل بارشی که در استان اتفاق می‌افتد حدود 13 میلیارد مترمکعب و شرایط محیطی استان هرمزگان به‌گونه‌ای است که 10 میلیارد از مجموع این آب به‌دلیل تبخیر از چرخه خارج می‌شود.
ملایی در ادامه با بیان اینکه کل آبی که می‌توان برای این موضوع برنامه‌ریزی کرد تنها سه میلیارد و 300 میلیون مترمکعب در چرخه مصرفی است، گفت: از این مقدار حدود 900 میلیون آن در منابع آب زیرزمینی نفوذ می‌کند و دو میلیارد و 400 میلیون آن در رودخانه‌های استان که در حدود 20 هزار کیلومتر است، جاری می‌شود.
این مقام مسئول اضافه کرد: درحال‌حاضر حدود 45 میلیون مترمکعب توسط سه سد شمیل، جگین و استقلال مهار شده، اما همچنان یک میلیارد و 800 میلیون مترمکعب از روان‌آب‌ها به‌دلیل سرازیر شدن به دریا مهار نشده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان با اشاره به اهمیت بیلان منفی دشت‌های استان هرمزگان اظهار کرد: در استان حدود دو میلیارد و 400 میلیون مترمکعب بیلان منفی تجمعی 22 ساله دشت‌هاست.
وی تاکید کرد: اتفاق مهمی که در اثر خشکسالی‌های متوالی در سال‌های اخیر به وجود آمده کاهش 65 درصدی روان‌آب‌ها بوده که به بخش‌های مختلفی همچون کشاورزی، سفره‌های آب زیرزمینی و آبخوان‌ها آسیب جدی وارد کرده است.
رئیس هیئت‌مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان با بیان اینکه حجم ذخیره آب مفید سد استقلال میناب 76 میلیون متر مکعب و حجم ذخیره آب مفید سد جگین 145 میلیون مترمکعب است، عنوان کرد: در مجموع از 74 دشت استان 20 دشت آزاد است که تنها نیم درصد بار آبی را به دوش می‌کشد، زیرا هم به لحاظ کمیت و هم کیفیت وضعیت مطلوبی ندارند؛ این درحالی‌است که از 54 دشت ممنوعه 99.5 درصد برداشت آب زیرزمینی صورت می‌گیرد.
این مقام مسئول توضیح داد: در بحث آب‌شیرین‌کن‌ها اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است که در بخش شرب شهری 16 میلیون مترمکعب در حال حاضر در دست بهره‌برداری است، 41 میلیون مترمکعب در حال احداث است، 10 میلیون مترمکعب در حال مطالعه و حدود 27 میلیون مترمکعب به‌زودی به ظرفیت تولید اضافه خواهد شد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان ادامه داد: در بخش شرب روستایی نیز بخشی از تامین آب از طریق آب‌شیرین‌کن‌ها صورت می‌گیرد که در حال حاضر 11 میلیون مترمکعب در حال بهره‌برداری است، 8 میلیون مترمکعب در حال احداث و 4 میلیون مترمکعب در حال مطالعه است و به‌طور کلی در آینده نزدیک به حدود 23 میلیون مترمکعب خواهد رسید.
ملایی در خصوص بخش صنعتی نیز عنوان کرد: در بخش صنایع حدود 17 میلیون مترمکعب در حال بهره‌برداری، 4 میلیون مترمکعب در حال احداث است که نهایتا به 21 میلیون مترمکعب خواهد رسید.
وی اذعان داشت: جهت تامین آب مورد نیاز شرب و صنعت استان‌های مجاور از طریق شیرین‌سازی آب دریا 165 میلیون مترمکعب در دست احداث و 200 میلیون مترمکعب نیز در دست مطالعه است و در مجموع کل ظرفیت تامین آب به 365 میلیون مترمکعب در سال خواهد رسید.
این مقام مسئول با بیان اینکه حدود 32 میلیون مترمکعب تصفیه‌خانه فاضلاب در حال بهره‌برداری و 8 میلیون مترمکعب در سال در حال ساخت است، اظهار کرد: تولید آب‌شیرین‌کن‌ها تا 25 سال آینده به 476 میلیون مترمکعب در سال پیش‌بینی شده است.
مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیره شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان یادآور شد: با توجه به مطالعات و پیش‌بینی‌هایی که در خصوص رشد جمعیت و مصرف آب صورت می‌گیرد، در سال 1410 نیاز شرب و بهداشت استان به 307 میلیون مترمکعب می‌رسد. ملایی با اشاره به پیش‌بینی دو میلیارد و 190 میلیون مجموع نیاز آبی استان افزود: خدمات و فضای سبز 26 میلیون مترمکعب، صنعت و مناطق ویژه 407 میلیون مترمکعب، صنایع کوچک 60 میلیون مترمکعب و در بخش کشاورزی از یک میلیارد و 445 میلیون مترمکعب با بهره‌وری صورت گرفته به یک میلیارد و 400 میلیون مترمکعب می‌رسد.
وی در خصوص رودخانه‌های استان بیان کرد: ریتم بارندگی استان به‌گونه‌ای است که در هر دهه حدود 2 الی 3 بارش سیل‌آسا اتفاق می‌افتد و حجمی در حدود 1.2 میلیارد مترمکعب طی چند ساعت از دسترس خارج شده و به دریا می‌ریزد، لذا درخواست داریم رودخانه‌های استان در زمره رودخانه‌های مرزی تعریف شود.
ملایی خاطرنشان ساخت: در بحث تعادل‌بخشی نیز می‌توان با فعالیت‌هایی مانند تغذیه دشت‌ها و آبخوان‌ها به بهبود شرایط استان کمک کرد.
وی با یادآوری و تاکید بر عواید حاصل از برداشت‌های رودخانه‌ای پیشنهاد کرد: مطابق قانون، اصلاح قانون معدن مجوز بهره‌برداری از ذخایر رودخانه‌ها توسط وزارت نیرو صادر و کلیه حقوق دولتی جهت طرح‌های ساماندهی رودخانه‌ها صرف شود.
این مقام مسئول تصریح کرد: یکی از پیشنهادهای ما این است که در بخش استفاده از سرمایه بخش خصوصی مشوق‌هایی به وجود بیاید تا با پویایی، بهره‌وری را در حوزه آب افزایش دهیم.
رییس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای هرمزگان همچنین، وضع قوانین جهت واگذاری تخصیص آب به بخش خصوصی و خرید تضمینی آب برای طرح‌های تامین و انتقال آب بخش صنعت و کشاورزی را پیشنهاد کرد و تقویت و حمایت از تشکل‌های خصوصی در حوزه کشاورزی را خواستار شد.
