هایکو ماس:کنترل «ربات های قاتل» نیازمند قوانین بین‌المللی است
وزیر امورخارجه آلمان نسبت به گسترش غیرقابل‌کنترل فناوری‌های نوین جنگی هشدار داد. هایکو ماس گفت کنترل سیستم‌های تسلیحاتی هوشمند نیازمند قوانینی بین‌المللی است. برلین امروز میزبان صدها کارشناس در این ارتباط است.
وزارت امور خارجه آلمان در برلین امروز جمعه (۱۵ مارس ۲۴ اسفند) میزبان ۴۵۰ کارشناس از سراسر جهان است. این دیپلمات‌ها، نظامیان و پژوهشگران به دعوت هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان به برلین آمده‌اند تا در کنفرانسی بر سر موضوع «چگونگی کنترل استفاده نظامی از فناوری‌های نوین» بحث و تبادل نظر کنند.
وزیر امورخارجه آلمان پیش از ظهر امروز در این کنفرانس سخنرانی خواهد کرد. این سیاستمدار آلمانی از حزب سوسیال دموکرات در مصاحبه‌ای پیش از برگزاری کنفرانس با اشاره به این نکته که «در حال حاضر توسعه سلاح‌های خودمختار، توانایی‌های سایبری نظامی و سیستم‌های موشکی جدید به سرعت در حال پیشرفت است»، گفت: «نباید اجازه داد که پیشرفت‌های تکنیکی از دیپلماسی جلو بزنند.»
یکی از سخنگویان وزارت امورخارجه آلمان در ارتباط با برپایی این کنفرانس گفت: «سلاح‌های جدید این پتانسیل را دارند که نوع و رهبری جنگ‌ها را در آینده به شدت تغییر دهند.» به اعتقاد این مقام وزارت خارجه آلمان، قواعد کنترل تسلیحاتی کنونی پاسخی برای نوآوری‌ها در این عرصه ندارند.
سیستم‌های تسلیحاتی خودمختار (به اصطلاح ربات‌های قاتل)، بیوتکنولوژی، جنگ‌افزارهای سایبری و سیستم‌های جدید حمل موشک چهارعرصه فناوری مورد بحث در کنفرانس برلین هستند.
مرز سیال میان استفاده نظامی و غیرنظامی
وزارت امورخارجه آلمان می‌گوید، برای بیشتر تکنولوژی‌های تسلیحاتی هنوز مقرراتی بین‌المللی وجود ندارد و به گفته سخنگوی این وزارتخانه «شفافیت» مهمترین نکته و آغاز کنترل تسلیحاتی است. روزنامه «هندلزبلات» آلمان در مقاله‌ای که در این مورد منتشر کرده، آورده است: «مسئله درست همین جاست. کارشناسان تاکنون حتی بر سر یک تعریف مشترک از واحدها و نیروهای نظامی به توافق نرسیده‌اند.»
نویسنده مقاله، نبود توافق و تعریف مشترک را در سیال بودن مرزهای میان کاربرد نظامی و غیرنظامی در چهار عرصه فناوری مورد بحث می‌بیند. نویسنده می‌افزاید: «توسعه هوش مصنوعی یا ژنتیک هرچند در آزمایشگاه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها یا شرکت‌های خصوصی در حال انجام است اما اغلب از نتیجه آن نظامیان برای سیستم‌های جدید تسلیحاتی بهره می‌گیرد.
نگاهی به تلاش‌های سازمان ملل متحد از سال ۲۰۱۴ تاکنون درباره وضع قواعدی بین‌المللی برای کنترل «ربات‌های قاتل» نشان می‌دهد که تا چه اندازه جامعه بین‌المللی در وضع مقررات در این عرصه با مشکل روبروست. از سوی دیگر قدرت‌های نظامی بزرگ مانند آمریکا، چین و روسیه نمی‌خواهند خود را موظف به قوانین دست و پاگیر بین‌المللی در این حوزه کنند.
سلاح‌های خودمختار در برابر انسان
به نوشته روزنامه «هندلزبلات» اما موضعی که آلمان در این ارتباط بر آن پافشاری می‌کند این است که «تصمیم گیری درباره زندگی یا مرگ باید به دست انسان باشد»؛ موضعی همخوان با خواست بیش از ۲۴۰۰ دانشمند و پژوهشگر فعال در بخش هوش مصنوعی که سال ۲۰۱۸ خواستار وضع قوانینی شفاف برای کنترل پیشرفت‌های تکنولوژیک در این عرصه شدند.
«کنترل تسلیحاتی» در سال‌های گذشته پیوسته موردبحث بوده است. این موضوع اما از زمان خروج آمریکا و روسیه از «پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد» در سطح بین‌المللی مورد توجه بیشتری قرار گرفت. بهانه تمرکز بیشتر بر این موضوع را روسیه به دست جامعه بین المللی داد؛ با ساخت و توسعه موشک‌های هایپرسونیک، موشک‌هایی که زمان واکنش را به شدت کوتاه می‌کنند.
در پایان ماه مارس ژنو میزبان نشستی درباره موضوع کنترل تسلیحاتی خواهد بود.
خلع سلاح، کنترل تسلیحاتی و عدم ارسال سلاح به مناطق بحران‌زده
اما با وجود پیشگامی آلمان و وزیر امورخارجه این کشور در برگزاری کنفرانس کنترل تکنولوژی‌های نوین جنگی، انتقادهای زیادی در زمینه صادرات تسلیحات نظامی، متوجه این کشور است. احزاب بزرگ آلمان در مورد ضرورت وضع مقررات جدید در مورد صادرات تجهییزات نظامی توافق نظر ندارند.
آنالنا بربوک، از حزب سبزهای آلمان در مصاحبه‌ای در واکنش به برگزاری این کنفرانس گفت: «خلع سلاح به معنی عدم ارسال تجهییزات نظامی به مناطق بحران‌زده هم هست.» این سیاستمدار بر این نکته تاکید کرده است که آلمان هم باید به این موضوع پایبند باشد.
این در حالی است که آلمان در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی در این ارتباط قوانین سخت‌گیرانه‌تری دارد. فرانسه و بریتانیا درباره ممنوعیت صادرات تجهییزات نظامی به عربستان سعودی انتقادهای شدیدی به آلمان وارد کرده‌اند. دلیل این انتقادها پروژه‌های مشترک نظامی تسلیحاتی این کشورهای اروپایی با یکدیگر است.
