از بحران تا آرامش و اقتد ار گازی ایران
ذخایر هید روکربوری نفت و گاز، همچنان مهمترین حاملهای انرژی موجود د ر سبد جهانی انرژی به شمار می روند و ایران با د ارا بود ن 34 تریلیون مترمکعب گاز طبیعی که بیش از 18 د رصد از کلّ ذخایر د نیا را تشکیل می د هد ، درصد ر باشگاه د ارند گان ذخایر گاز جهان قرار گرفته است. وجود چنین ذخایر عظیمی د ر کشورمان، سیاستگذاران بخش انرژی را به سمت برنامهریزی د ر راستای توسعۀ ظرفیت تولید ، انتقال، ذخیرهسازی و توزیع گاز طبیعی در اقصی نقاط کشور پهناور ایران و جایگزینی آن با سایر فراوردههای نفتی به منظور افزایش سهم گاز طبیعی د ر سبد انرژی کشور به بیش از 65 درصد سوق د اد ه است؛ راهبرد ی که با تحقق آن، افزون بر بهرهمند ی از این سوخت پاک، از افزایش بیرویۀ مصرف فراوردههای نفتی که افزایش صاد رات و کاهش وارد ات آنها میتواند موجب د رآمد زایی و رونق اقتصادی کشور شود ، جلوگیری به عمل آید. شرکت ملی گاز ایران د ر د ولت یازد هم و د ر راستای اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی، محرومیت زد ایی و گسترش عد الت اجتماعی، تمام زیرساختهای لازم برای توسعه گازرسانی د ر د اخل کشور بالاخص گازرسانی به روستاها را فراهم نمود ه است. این امر علاوه بر افزایش رفاه د ر این مناطق منجر به امید به زند گی، اشتغال زایی و نشاط شد ه است.
تا قبل از د ولت یازد هم، 975 شهر و 14 هزار و 419 روستا از نعمت گاز طبیعی برخورد ار بود ند . اما در د وره 4 ساله د ولت یازد هم، این تعداد شهر و روستا به ترتیب به ارقامی نظیر 1158 و 23 هزار رسید ه اند ، به نحوی که د ر حال حاضر 97د رصد واحد مسکونی د ر مناطق شهری و 70 د رصد از واحدهای مسکونی د ر روستاهای قابل گازرسانی سطح کشور تحت پوشش گاز طبیعی قرار گرفته اند.
در دولت یازد هم گازرسانی به شهرها و روستاها با هد ف بهره مند ی حد اکثری جامعه از این سوخت پاک و ارزان د ر د ستور کار قرار گرفت. در همین راستا حد ود 636 هزارکیلومتر شبکه گاز شهری و روستایی جد ید احد اث شد ، بیش از یک میلیون و 320هزار انشعاب جد ید نصب شد تا امکان بهره مند ی حد ود 4میلیون مشترک شهری و روستایی جدید را از نعمت گاز طبیعی فراهم کند. آمار و ارقام د ر این بخش نیز رشد 19 د رصد ی را نشان می د هد .
گازرسانی به روش CNG به مناطق د ورد ست و صعب العبور با تصویب شورای اقتصاد و د ر قالب سیاست های اقتصاد مقاومتی، با هد ف حفظ محیط زیست و افزایش رفاه عمومی، گازرسانی به نقاط دور دست، سخت گذر و جنگلی به روش CNG د ر د ستور کار شرکت ملّی گاز ایران قرار د ارد و د ر آیند ه ای نزد یک شهرها و روستاهایی که امکان گازرسانی به آنها از طریق خط لوله فراهم نباشد با این روش (سی ان جی) از مزایای گاز طبیعی بهره مند خواهند شد . د ر این زمینه هم اکنون پروژه گازرسانی به 4 منطقه کشور در د ستور کار است و اولین پروژه گازرسانی به روش سی ان جی به شهر بیدروبه از توابع شهرستان اندیمشک استان خوزستان د ر ٢١ مرد اد ماه سال گذشته آغاز شد.
در دولت یازدهم بیش از یک میلیون و 320 هزار انشعاب جدید نصب شد تا امکان بهرهمندی حدود 4 میلیون مشترک شهری و روستایی جدید از نعمت گاز طبیعی فراهم شود.
همچنین گازرسانی به شهر زاهد ان و مرکز استان سیستان و بلوچستان که از جمله مهمترین سازوکارهای تحقق عد الت اجتماعی به عنوان یکی از اهد اف عالی نظام جمهوری اسلامی است، یکی دیگر از طرحهای اولویتد ار شرکت ملّی گاز ایران د ر 1395 بود که هم اکنون اجرا شد ه است و به زود ی هموطنان عزیز د ر زاهد ان و سایر شهرهای استان، گاز طبیعی را د ر شهرها و خانههای خود مورد استفاد ه قرار خواهند د اد . د ر همین راستا د ولت یازد هم امید وار است از این طریق زیرساختهای لازم برای توسعه همه جانبه د ر جنوب شرق کشور را فراهم ساخته و تصویری د ر خور نظام اسلامی از پیشرفت و توسعه در این خطه از کشور نیز ارائه کند .
صیانت از محیط زیست جلوگیری از مهاجرت به شهرها، صیانت از محیط زیست و کاهش تخریب جنگل ها و مراتع، استفاد ه از سوخت پاک و ارزان و کمک به اقتصاد خانواد ه، صرفه جویی در استفاد ه از فراورد ه های میان تقطیر و سوخت مایع و د ستیابی به توسعه پاید ار، از دیگر د ستاورد های د ولت یازدهم در این بخش بود ه است.
د رخصوص گازرسانی به نیروگاه ها نیز شاهد رشد 13د رصد ی هستیم. د ر حال حاضر شمار نیروگاه های بهره مند از گاز طبیعی از 68 مورد به 79 مورد رسید ه است. براساس آمارهای موجود ، در 1392 سهم گاز طبیعی از سوخت مورد نیاز نیروگاه ها 54 د رصد بود ه که این مقد ار د ر 1393 به 70 د رصد و د ر 1394 به 80 د رصد افزایش پید ا کرد . این رقم د ر 1395 نیز به بیش از 96د رصد رسید و این د ر حالی است که د ر این سال ها با افزایش 11 واحد نیروگاهی، شمار نیروگاه های مصرف کنند ه گاز طبیعی به عد د 79 رسید ه است.
افزایش ظرفیت پالایش گاز د ر د وران تصد ی د ولت یازد هم، بیش از 700 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تولید و پالایش شد ه است که این مقد ار د ر مقایسه با عملکرد د ولت گذشته، رشد 31 درصد ی رانشان می د هد . د ر همین راستا و به منظور انتقال این مقد ار گاز برد اشت شد ه از منابع و همچنین پاید اری د ر عرضه گاز، با رشد بالای 5د رصد حد ود 2هزار کیلومتر خط انتقال گاز جد ید احد اث شد و 5 ایستگاه تقویت فشار با 15 توربوکمپرسور نیز مورد بهره برد اری قرار گرفت.
د ر حال حاضر مجموع خطوط انتقال گاز احد اث شد ه بالغ بر 37هزار کیلومتر و تعد اد ایستگاه های تقویت فشار و توربوکمپرسورها به ترتیب 76 و 257 عدد افزایش پید ا کرد ه است.
افزایش گاز تزریق شد ه به مخازن ذخیره سازییکی د یگر از اقد امات مهم و تأثیرگذار این شرکت د ر د ولت یازد هم، افزایش گاز تزریق شد ه به مخازن ذخیره سازی گاز است. این د ر حالی است که تا قبل از این د ولت فقط 1034 میلیون مترمکعب گاز به منظور مصارف مورد نیاز ذخیره شد ، اما به تنهایی د ر د ولت یازد هم بیش 5هزار و 813 میلیون مترمکعب گاز د ر مخازن ترزیق شد .
توسعه مناسبات بین المللی رویکرد عمد ه د یگر شرکت ملّی گاز ایران د ر سایه د ستاورد های برجام، توسعه مناسبات اقتصاد ی با کشورهای همسایه بر محور تجارت گاز طبیعی است. ایران هم اکنون با 5 کشور ترکیه، عراق، آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان د ر تجارت گاز مشارکت د ارد و شهروند ان عراقی نیز به زود ی برق تولید ی با گاز عرضه شد ه ایران را مصرف خواهند کرد .
هم زمان، مذاکرات با طرف های تجاری جد ید نیز د ر جریان است و د ر آیند ه نزد یک، گاز تولید ی از بزرگترین ذخیره گازی جهان، به چند ین بازار منطقهای د یگر عرضه خواهد شد .
راهبرد میانمدت و بلند مد ت صنعت گاز ایران نفوذ به بازار گاز اروپا و ایجاد محوری فعال براساس تجارت گاز طبیعی با قاره سبز به منظور کسب سهمی شایسته اولین د ارنده ذخایر گازی جهان و کاهش آسیب پذیری اقتصاد ملّی د ر جریان نوسانات سیاسی و افزایش تاب آوری اقتصاد ملّی بر مبنای روابط مستحکم چند جانبه با اقتصاد جهانی است.
