آخرین مکالمه خلبانان بوئینگ اتیوپی:به سمت بالا، به سمت بالا!
جزئیات جدیدی از نحوه سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ مکس خطوط هوایی اتیوپی که سه هفته پیش روی داد علنی شده است.
این جزئیات که به رسانهها درز داده شده از فعالشدن سیستم کنترل خودکار دماغه هواپیما خبر میدهد که بر خلاف خواست خلبان برای اوج گرفتن دماغه هواپیما را به سمت زمین سوق داده است.
در جریان این سانحه ۱۵۸ مسافر و خدمه این هواپیما که به تازگی از سوی خطوط هوایی اتیوپی خریداری شده بود جان باختند.
تحقیقات برای کشف دلایل قطعی این سانحه همچنان در جریان است اما شباهت فراوان این سقوط با سانحهای که پاییز گذشته برای یک فروند ۷۳۷ مکس ۸ دیگر متعلق به خطوط هوایی لاین ایر اندونزی وجود دارد، فرضیه دخالت سیستم خودکاری که مانع از بالارفتن بیش از حد دماغه میشود را بسیار تقویت کرده است.
اطلاعات جدید افشا شده از تحقیقات جاری هم این فرضیه را قوت میبخشد. در آخرین مکالماتی که خلبان و کمکش با هم داشتهاند و نشریه والاستریت ژورنال منتشر کرده یکی از دو خلبان میگوید: «(دماغه را) بکش بالا. بکش بالا!»
این مکالمه تنها ثانیههایی پس از بلندشدن هواپیما از روی زمین و در حالی که تنها ۱۳۷ متر با زمین فاصله داشت میان خلبان و کمکش رد و بدل شده است.
این بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸ خطوط هوایی اتیوپی حدود ۶ دقیقه بعد از بلندشدن از باند سقوط کرد.
نقص مرگبار
نشریه والاستریت ژورنال که میگوید با افراد مطلع از تحقیقات جاری پیرامون این سانحه گفتگو کرده نوشته اطلاعات به دست آمده «نیمرخی از یک نقص فنی فاجعهبار را ترسیم میکند که به سرعت کادر هدایت هواپیما را مستاصل کرده است.»
اطلاعاتی که طی چند روز گذشته از این تحقیقات به بیرون درز کرده نشان میدهد سیستم خودکار کنترل دماغه هواپیما در هنگام سانحه فعال شده بوده است.
نمودار حرکت هواپیما هم که فراز و فرودهای پی در پی هواپیما را نشان میدهد از شباهت فراوان میان این سانحه و سقوط مرگبار بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸ لاین ایر اندونزی حکایت دارد که ماه اکتبر گذشته موجب مرگ ۱۸۹ سرنشین آن شد.
آن پرواز هم تنها دقایقی پس از بلند شدن از باند فرودگاه جاکارتا در دریا سقوط کرد.
تحقیقات درباره نحوه سقوط بوئینگ ۷۳۷ مکس ۸ لاین ایر اندونزی هم نشان داد که سیستم خودکار کنترل دماغه بر خلاف خواست خلبانان ۲۰ بار دماغه هواپیما را به پایین کشانده بود.
مقامهای اتیوپی به صراحت گفتهاند که «شباهتهای آشکار و واضحی» میان دو سانحه وجود دارد.
با وجود این خطوط هوایی اتیوپی و مقامهای این کشور از اظهارنظر درباره اطلاعات درز کرده به رسانهها امتناع میکنند.
این سانحه هوایی که سه هفته پیش روی داد موجب زمینگیر شدن همه بوئینگهای ۷۳۷ مکس ۸ در سراسر جهان شده است.
ترمیم نرمافزاری
کارخانه بوئینگ که اکنون با بحران شهرت و اعتبار روبروست اعلام کرده نرمافزار مربوط به کنترل خودکار دماغه ۷۳۷ مکس ۸ را اصلاح کرده است.
بوئینگ گفته همچنین برای همه ۷۳۷های مکس ۸ یک سیستم هشداردهنده نصب خواهد کرد. نصب این سیستم هشداردهنده پیش از این اجباری نبود و سفارشدهندگان می بایست با پرداخت یک مبلغ اضافه آن را خریداری می کردند اما اکنون بوئینگ گفته نصب این سیستم را بروی همه بوئینگهای ۷۳۷ مکس اجباری خواهد کرد.
هر دو بوئینگ خطوط هوایی اتیوپی و لاین ایر این سیستم هشداردهنده را نداشتند. این سیستم به هنگام به کار افتادن نرم افزار کنترل خودکار دماغه به خلبانها هشدار میدهد که ناوبری هواپیما در حال دریافت دادههای متناقض است.
بوئینگ میگوید نرمافزار اصلاح شده طوری طراحی شده که در صورت تلاش خلبانان برای به دست گرفتن کنترل هواپیما با کادر پرواز مقابله نمیکند و دماغه را بر خلاف نیت آنها به سمت پایین هدایت نخواهد کرد.
بوئینگ همچنین گفته محتوای دورههای آموزشی برای خلبانان ۷۳۷ مکس را اصلاح کرده تا به خلبانان برای درک پیشرفته از سیستمهای ناوبری این مدل هواپیما آموزش بیشتری ارایه کند.
با وجود این، چند روز پیش بوئینگ اعلام کرد که اصلاح نرمافزاری و نصب سیستمهای جدید به معنای این که این شرکت مسئولیت دو سانحه اخیر را پذیرفته نیست.
بازرسان مسئول تحقیقات از سانحه بوئینگ ۷۳۷ مکس اتیوپی هم هنوز گزارش نهایی خود را منتشر نکرده و علت اصلی سقوط را اعلام نکردهاند اما انتظار میرود که گزارش آنها ظرف چند روز آینده تکمیل شود.
بوئینگ که به همراه ایرباس دو غول بزرگ صنعت تولید هواپیماهای مسافربری است ظرف سه هفته گذشته با بحران شدید شهرت و اعتبار روبرو شده و تلاش میکند اعتبار تجاری خود را حفظ کند.
این شرکت که دفتر مرکزی آن در شهر سیاتل ایالت واشنگتن آمریکاست همچنان اصرار دارد که مدل ۷۳۷ مکس که آخرین محصول این شرکت است «ایمن» است.