سوخت زیستی؛ تامین بخشی از انرژی مورد نیاز کشور
نتایج یک پژوهش نشان میدهد از میان چهار روش تبدیل پسماند شهری به منابع انرژی، هضم بیهوازی، تولید الکل، گازی کردن و پیرولیز ، روش هضم بی هوازی بهترین انتخاب است.
در ایران با محاسبه متوسط ۷۱۰ گرم پسماند سرانه هر روز ۵۰ هزار تن مواد زائد جامد تولید می شود که در مقایسه با سایر کشورهای جهان با سرانه ۲۹۲ کیلو گرم در سال در حد متعادلی قرار گرفته است، با این وجود ازدیاد جمعیت، زندگی شهری و توسعه صنعتی به گونهای است که موجبات ازدیاد مواد زائد جامد و بالطبع تغییرات فیزیکی و شیمیایی آن ها را به وجود می آورد به طوری که برنامه های جمع آوری و دفع پسماند موجود جوابگوی نیازهای این بخش از کار نخواهد بود.
آمار و اطلاعات برگرفته از سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور نشان می دهد که وضعیت فعلی مدیریت پسماند در کشور بدین صورت است که حدود ۶۸ درصد از پسماند به صورت غیربهداشتی و ۱۰ درصد آن به صورت بهداشتی دفن شده است و حدود ۲۲ درصد نیز بازیافت می شود. این در حالی است که اهداف پنج ساله مدیریت پسماند در کشور در جهت افزایش بازیافت پسماند و کاهش نرخ دفن پسماند برنامه ریزی شده است.
گازی کردن و پیرولیز جزو فرآیندهای گرماشیمیایی طبقه بندی می شوند. فناوری های گرماشیمیایی با گرما دادن زواید زیستی در حضور یا عدم حضور عوامل کمکی، فرآورده های انرژی زا تولید می کند. عوامل کمکی در این فرآیندها می تواند بخار، هوا، اکسیژن یا هیدروژن باشد.
سوخت زیستی حاصل از فناوری گازی کردن به صورت گاز بوده و گاز مصنوعی نامیده می شود. همچنین در روش پیرولیز سوخت زیستی به هر سه فرم گاز، مایع و جامد تولید می شود. دو فناوری هضم بیهوازی و تخمیرالکلی جزو فرآیندهای زیست شیمیایی هستند.
در فناوری های زیست شیمیایی، فرآورده های انرژی زا به وسیله عمل سوخت و ساز موجودات زنده پدید آمده و به خاطر داشتن ارزش حرارتی بالا، به عنوان سوخت به کار می روند. گاز متان و الکل اتیلیک از مهم ترین فرآورده های فناوری های هضم بی هوازی و اتانول به وسیله تخمیر الکلی هستند.
بخش چشمگیری از ۵۰ هزار تن زباله ای که در روز تولید می شود را پسماندهای آلی به خود اختصاص می دهند. متاسفانه سالیانه مقادیر چشمگیری از پسماند شهری بدون این که مورد پردازش قرار گیرد و مواد ارزشمند قابل بازیافت آن تفکیک شود به دفنگاه ها منتقل می شود.
نتیجه این عمل، چیزی نیست جز تولید آلاینده های خطرناک جامد، مایع و گاز که باعث آلودگی آب هوا و خاک می شود که حذف این آلاینده ها نیز همراه با صرف هزینه بسیار بالایی است. این در حالی است که بخش آلی پسماند شهری پتانسیل زیادی برای تولید سوخت زیستی و تامین بخشی از انرژی مورد نیاز کشور را دارد. بنابراین به کارگیری فناوری های تبدیل پسماند به سوخت زیستی مناسب در سیستم مدیریت پسماند کشور می تواند در این امر بسیار مفید باشد.
