کوچکتر، ایمن‌تر، شورتر، نسل جدید نیروگاه‌های اتمی

سازمان بین‌المللی انرژی اتمی مرکز مبادله اطلاعات را برای کشورها ایجاد کرده است که بتوانند اطلاعات مربوط به تکنولوژی‌های مورد استفاده در نمک گداخته را باهم مبادله کنند. این تکنولوژی متعادل کننده واکنش‌های هسته‌ای سوخت‌های مایع است بدون این‌که آب یا سوخت جامدی داشته باشند. این مرکز مبادله از پشتوانه سرمایه‌گذارانی چون بیل گیتس و پیتر تایل برخوردار است که از حامیان راکتورهای نسل جدید ایمن و ارزان هستند.

جایگزینی برای بازنشستگی نیروگاه‌ها

این اقدامات از زمانی آغاز شده‌ است که ایالات متحده تصمیم گرفت ناوگانی از نیروگاه‌های هسته‌ای قدیمی خود را از رده خارج کند و تاسیسات تولید برق، راه خود را به‌سوی استفاده از نیروگاه‌های گازی ارزان و انرژی‌های تجدیدپذیر کج کردند. در حال حاضر 18 واحد از نیروگاه‌های هسته‌ای ایالات متحده در شرف غیر فعال شدن هستند و نیم دوجین از این نیروگا‌ه‌ها به دلایل اقتصادی در حال بسته شدن هستند. موج بزرگ از رده خارج شدن نیروگا‌ها تا سال 2030، باعث خواهد شد تا این کشور یکی از بزرگ‌ترین منابع تولید برق کم کربن خود را از دست دهد. در نتیجه مبارزه برای توقف گرمایش جهانی هم با مشکل مواجه خواهد شد.

ری. ا. سالیوان، مدیر 30 ساله اداره بهره‌برداری از نیروگاه‌ها در انرژی مولتکس در لندن، می‌گوید «تکنولوژی‌هایی که امروزه در راکتورها استفاده می‌شود، به هیچ عنوان اقتصادی نیستند». به گفته او، طراحی جدید نمک گداخته «پتانسیل از هم گسیختگی کل سیستم انرژی را دارد».

ا. سالیوان، پیش‌بینی می‌کند که تاسیسات تولید کننده برق بیش از پیش به سمت استفاده از انرژی‌های باد و خورشید بروند و در عین حال از پشتیبانی نیروگاه‌های هسته‌ای کوچک عندالمطالبه برخوردار باشند.

MSRs چیست؟

برخلاف بیشتر راکتورهای موجود، که از آب برای متعادل سازی واکنش‌های هسته‌ای در داخل یک محفظه حجیم نگهدارنده، استفاده می‌کنند، راکتورهای نمک گداخته، یا MSRs، تحت فشار اتمسفری نرمال بهره‌برداری می‌شوند. این تکنولوژی در مواقع رخ‌داد حوادث، مهم جلوه می‌کند، چون در این حالت فشار به حدی بالا نمی‌رود که باعث انفجارهایی مثل انفجار چرنوبیل و فوکوشیما شود.

استفانو مونتی، رئیس IAEA توسعه تکنولوژی نیروگاه‌های برق هسته‌ای، می‌گوید: این نیروگاه‌ها خصوصیات ایمنی جالب توجهی دارند.

به گفته مونتی، مرکز مبادلات IAEA به مهندسان کمک می‌کند تا بتوانند طراحی نمک گداخته را استانداردسازی کنند و برایشان بستری فراهم می‌کند تا «گسترش زودهنگام» آن را شاهد باشند.

از طرفی طرفداران MSR، بر این اعتقاد هستند که وقتی نیاز به ساخت محفظه نگهدارنده گران‌قیمت اطراف راکتور آب تحت فشار از بین برود، این واحدها با سرمایه‌گذاری‌های کمتر ساخته می‌شوند و گسترش آن‌ها با پیکر بندی کوچک‌تر و مدولارتر صورت می‌پذیرد.

نبوجسا ناکی‌سنوویک، دانشمند علوم تغییرات اقلیم در موسسه بین‌المللی آنالیزهای کاربردی سیستم، می‌گوید: ما به الگوی جدیدی از نیروگاه‌های هسته‌ای نیاز داریم. اگر قرار است نیروگاه‌های هسته‌ای در دفع خطر تغییرات اقلیم نقش داشته باشند، ما به واحدهای مدولارتری نیاز داریم که کوچک‌تر هم باشند.

لیزلی دوان، سرمایه‌گذار و مدیر اجرایی Transatomic Power Corp.، طراح راکتورهای برپایه نمک گداخته کمریج ماساچوست است و توسط صندوق سرمایه‌گذاران تایل حمایت می‌شود. این زن، در ماه سپتامبر در سازمان بین‌المللی انرژی اتمی، از طرح خود رونمایی کرد و قصد دارد نمونه‌ اولیه‌ای از آن را در سایت آزمایشگاه ملی ایالات متحده، احتمالا در آیداهو، بسازد. این سایت در گذشته میزبان بسیاری از راکتورهای پیشرفته آزمایش شده بوده است.

تفکر محیط زیستی برای ساخت نیروگاه هسته‌ای

دوان می‌گوید «من همیشه یک محیط زیست شناس بودم، و فکر می‌کنم ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای یکی از روش‌‌های مهم برای تولید برق بدون کربن است». رویای او این است که هزینه برق اتمی کمتر از برق زغال‌سنگی شود. او یکی از مناظره کنندگان با لاری پیج، سرمایه‌گذار گوگل در کنفرانس Solve for X در خصوص چشم‌انداز دگرگونی اتمی انرژی هسته‌ای بود.

به گفته او «همه چیز به سرعت در حال تغییر است. فوریت توجه به تغییرات اقلیم در حال رشد است و باید به این موضوع توجه کرد که بایستی از تمام مواد مصرفی خود برای تولید انواع مختلف الکتریسیته بدون کربن استفاده کنیم».

تایل، که بنیاد مالی PayPal خود را تاسیس کرده است و یکی از حامیان قدیمی Elon Musk هست، یکی از حامیان سرسخت و قدیمی دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده، در انتخابات اخیر بود.

ترامپ گفته بود که تکنولوژی انرژی هسته‌ای باید نقش مهمی در ایالات متحده بازی کند و کنگره بر روی قوانین و مقرراتی در حال کار است که از سوی هر دو حزب اصلی این کشور حمایت می‌شود و احتمالا در وزارت‌خانه‌های آینده به‌کار گرفته خواهد شد. این قوانین پیشرفت تکنولوژی‌های پیشرفته‌ هسته‌ای را تسریع خواهد کرد.

تکنولوژی جدید، قوانین جدید

البته بدبینی نسبت به «اجرایی شدن این قوانین» وجود دارد. این را ادوین لیمان، از اتحادیه دانشمندان علاقمند در واشینگتن مطرح می‌کند و می‌گوید «راکتورهای نمک گداخته موضوعات ایمنی و امنیتی جدید را برای قوانین آن‌ها مطرح می‌کنند که نیاز به زمان و منابع بسیاری دارد تا به هر کدامشان پاسخ داده شود».

در ضمن، کن لونگو، سرپرست پیشین وزارت انرژی ایالات متحده، که کمک‌کار رهبری ابتکار نکسوس جهانی بود، موسسه‌ای که در واشینگتن برای وحدت بین طرفداران انرژی هسته‌ای و محیط زیست دوستان کار می‌کند، بر این عقیده است که ابتکاراتی چون دگرگونی اتمی، می‌تواند نقش مهمی در تحول صنایع راکد هسته‌ای ایالات متحده بازی کند. این به ایالات متحده امکان خواهد داد تا با طرح‌های نسل جدید نیروگاه‌های هسته‌ای روسیه و چین به رقابت برخیزد، ‌نسلی که پیش از این برق تولیدی خود را به شبکه برق متصل کرده‌اند.

او می‌گوید «ایالات متحده با موضوعات مختلفی رو به روست، متحدینش، رشد اقتصادی و پایداری جهانی. پیوند بین انرژی هسته‌ای، تغییرات اقلیم و امنیت جهانی فصل مشترکی قابل تامل است».

منبع:

https: www.bloomberg.com