گرمایش زمین و مهاجرت احتمالی 200 میلیون نفر
دانشمندان می گویند با ذوب یخ ها در اثر گرم شدن زمین بخش‌های عمده کشور بنگلادش قابل زندگی نخواهد بود و شهرهای بزرگی مانند لندن، نیویورک و شانگهای با خطر آب‌گرفتگی مواجه خواهند شد. به این ترتیب، حدود دویست میلیون نفر از جمعیت جهان دست به مهاجرت خواهند زد. برای درک ابعاد این تحول کافی است به خاطر بیاوریم که بحران مهاجران سوری فقط شامل حرکت حدود یک میلیون نفر بود.
پژوهشگران گفته‌اند که ممکن است افزایش سطح دریاهای آزاد به مراتب بیش از آن باشد که قبلا پیش‌بینی می شد و دلیل آن سرعت بیشتر ذوب یخ‌های گرینلند و قطب جنوب است.
در حالی که پیش از این پیش‌بینی می‌شد که تا سال ۲۱۰۰، سطح آب دریاهای آزاد کمتر از یک متر بالا خواهد آمد، گزارش جدید با استناد به نظرات پژوهشگران نتیجه گرفته است که افزایش واقعی سطح آب ممکن است تا دو برابر این میزان باشد.
چنین تحولی به معنی آن خواهد بود که چند صد میلیون تن از مردم جهان به خاطر آب گرفتگی محیط زندگی خود ناگزیر به مهاجرت به مناطق دیگر خواهند بود.
افزایش سطح آب‌های آزاد جهان از بحث‌برانگیز ترین موضوعاتی بوده که هنگام انتشار پنجمین گزارش هیات بین‌الدولی تغییرات آب و هوا در سال ۲۰۱۳ مطرح شد. در این گزارش آمده بود که در صورتی که تدابیر موثری در مورد کاهش تولید گازهای گلخانه‌ای اتخاذ نشود، گرمایش زمین باعث خواهد شد تا سطح آب‌های آزاد تا سال ۲۱۰۰ بین ۵۲ تا ۹۶ سانتی‌متر افزایش یابد.
شماری از کارشناسان این پیش‌بینی را «بسیار محافظه کارانه» توصیف کرده بودند.
در حال حاضر نیز بعضی از پژوهشگران این نگرانی را ابراز داشته‌اند که الگوهای پیش‌بینی تاثیر ذوب تخته‌های عظیم یخ بر سطح دریاها، به ابهاماتی که در این زمینه وجود دارد توجه نمی‌کند.
روز داوری
برای به دست آوردن تصویری واضح‌تر، برخی از پژوهشگران برجسته تحقیقاتی را تحت عنوان «داوری ساختاریافته کارشناسی» انجام داده‌اند که شامل پیش‌بینی تغییر سطح آب دریاها براساس آگاهی و ارزیابی تغییراتی است که در حال حاضر در منطقه گرینلند و مناطق غربی و شرقی قطب جنوب روی می‌دهد. گرینلند بین قطب شمال و اقیانوس اطلس است.
به نظر پژوهشگران، اگر تولید گازهای گلخانه‌ای به شکل کنونی ادامه یابد، احتمال بیشتر دارد که سطح آب اقیانوس‌ها تا سال ۲۱۰۰ بین ۶۲ تا ۲۳۸ سانتی‌متر بالا برود. برای افزایش تا ۲۳۸ سانتی‌متر، باید دمای کره زمین حدود ۵ درجه سانتی‌گراد بالا رفته باشد که البته بدترین سناریو در مورد روند گرمایش زمین است.
به گفته این گروه از کارشناسان، گزارش سال ۲۰۱۳ تنها آنچه را که «احتمال» داشت به وقوع بپیوندد در نظر گرفته بود که در زبان علمی، به معنی بررسی حدود ۱۷ تا ۸۳ درصد از وضعیت‌های امکانپذیر است.
تحقیقات اخیر دامنه گسترده‌تری شامل ۵ تا ۹۵ درصد تخمین‌ها را در نظر گرفته‌اند.
در صورت افزایش دمای زمین تا ۲ درجه سانتی‌گراد، ذوب یخ‌های سطحی گرینلند مهمترین عامل افزایش سطح آب دریاها خواهد بود اما با افزایش دما، تخته یخ‌های قطب شمال هم به تدریج ذوب می‌شود.
به گفته تهیه‌کنندگان این گزارش، افزایش دمای زمین در حد ۵ درصد به معنی آن است که نزدیک به ۱.۷۹ میلیون کیلومتر از کره زمین، یعنی معادل مساحت کشور لیبی، زیر آب برود.
بخش عمده این سطح شامل اراضی مهم برای کشاورزی مانند دلتای رود نیل است. بخش‌های عمده کشور بنگلادش قابل زندگی نخواهد بود و شهرهای بزرگی مانند لندن، نیویورک و شانگهای با خطر آب‌گرفتگی مواجه خواهند شد. به این ترتیب، حدود دویست میلیون نفر از جمعیت جهان دست به مهاجرت خواهند زد. برای درک ابعاد این تحول کافی است به خاطر بیاوریم که بحران مهاجران سوری فقط شامل حرکت حدود یک میلیون نفر بود.
نویسندگان این گزارش در عین حال تاکید دارند که هنوز وقت کافی برای جلوگیری از وقوع چنین فاجعه‌ای وجود دارد. به گفته آنان، اگرچه احتمال افزایش دمای زمین تا ۵ درجه سانتی‌گراد زیاد نیست اما نباید آن را بعید دانست.
این گزارش در نشریه آکادمی ملی علوم آمریکا National Academy of Sciences منتشر شده است.
