لیزینگ برای خودروسازها با هدف پولسازی برای دانش بنیان‌ ها

در شرایط تحریم، قطعات «های تک» شرکت‌های خودروسازی قرار است از سوی شرکت‌های دانش بنیان تولید و تامین و در صورت تمایل شرکت‌های خریدار خودروساز به صورت لیزینگ به آنها فروخته شود.

مسئولان صندوق نوآوری و شکوفایی می‌گویند که تسهیلات لیزینگ نه برای حمایت مالی خودروسازان بلکه یک فرصت مالی با سود کمتر از وام بانکی است که با هدف تزریق پول نقد به شرکت‌های دانش بنیان و کمک به بنیه مالی آنها، به خریدار اعطا می‌شود.

سیاوش ملکی‌فر، معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی درباره چگونگی اعطای این تسهیلات به شرکت‌های خودروسازی می‌گوید: صندوق نوآوری و شکوفایی طبق اساسنامه و مصوبات دولت و مجلس وظیفه‌اش حمایت مالی از شرکت‌های دانش بنیان است. این قانون می‌گوید که شرکت‌های دانش بنیان را کارگروهی متشکل از چند دستگاه باید احراز صلاحیت کنند که صندوق نوآوری و شکوفایی یکی از اعضای آن کارگروه است. بعد از احراز صلاحیت شرکت‌ها توسط این کارگروه، شرکت‌های دانش بنیان با معافیت‌های مالیاتی، بیمه‌ای، گمرکی و مشوق‌ها و حمایت‌های مالی از سوی صندوق نوآوری و شکوفایی مواجه می‌شوند.

او ادامه می‌دهد: یکی از مشکلاتی که شرکت‌های دانش بنیان دارند مربوط به بازاریابی است. اینکه شرکت‌ها بتوانند محصولشان را در بازارهای داخلی و خارجی بفروشند و پول به سیستم‌شان تزریق کنند. بنابراین صندوق نوآوری و شکوفایی بخشی از تسهیلاتش را برای توسعه پایدار شرکت‌های دانش بنیان طراحی کرده است. در این مراوده ما ادعا نمی‌کنیم تامین قطعات انجام می‌دهیم ما ادعایمان حمایت مالی شرکت‌های دانش بنیانی است که آنها قرار است تامین قطعه کنند.

او با بیان اینکه اگر ما بتوانیم شرکت‌های بزرگ را به شرکت‌های دانش بنیان متصل کنیم، می‌توانیم خریدهای مالی چند ده هزار میلیاردی را محقق کنیم اضافه می‌کند: یکی از بزرگترین خریداران این محصولات صنعت خودروسازی کشور است. در این صنعت خریداران بزرگی وجود دارند مثل ساپکو که برای ایران خودرو و دیگری شرکت سازه گستر است که برای سایپا تامین قطعه می‌کند. ما با این شرکت‌ها وارد مذاکره شده‌ایم تا محصولات دانش بنیان داخلی را خریداری کنند.

ملکی‌فر تاکید می‌کند: ما نمی‌گوییم محصول کدام شرکت را بخرید بلکه اگر یک شرکت دانش بنیان موفق شد یک محصول یا مجموعه‌ای از محصولات خود را به یک شرکت ایرانی بفروشد ما چند ابزار حمایتی برای این مسیر داریم. مثلا می‌توانیم به وسیله تسهیلات لیزینگ شرکت خریدار را تامین مالی کنیم تا خریدار نقدینگی لازم را داشته باشد و بتواند محصول را خریداری کند یا می‌توانیم با تسهیلاتی با عنوان سرمایه در گردش به عرضه محصول کمک کنیم.

معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی بیان می‌کند: این منابع مالی سرفصل‌های جدایی در منابع بودجه دارند اما در کل از منابع مالی صندوق تامین می‌شود. منابع داخلی ما شامل منابع داخلی و بانکی است.

به گفته او تسهیلات لیزینگی که به شرکت خریدار ارائه می‌شود به معنی تقویت مالی شرکت خریدار نیست. وی ادامه می‌دهد: مثلا شرکت دانش بنیانی محصولی دارد که امسال می‌خواهد ۱۰ میلیارد تومان به ساپکو بفروشد اما این شرکت نقدینگی لازم را برای اینکه از این شرکت جنس بخرد، ندارد. اینجا وامی تعریف شده که روی محصول شرکت دانش بنیان ارائه می‌کنیم. در واقع شرکت‌های دانش بنیان روی محصولاتشان وام ارایه می‌کنند و اگر شرکتی بخواهد خرید کند می‌تواند ۳۰ درصد را نقد بپردازد و ۷۰ درصد را وام بگیرد.

او با بیان اینکه ما این پول را به شرکت دانش‌بنیان می‌دهیم تاکید می‌کند: شرکت خریدار این پول را در غالب تسهیلات اقساط دو ساله و ۹ درصد یا بیشتر که به نسبت سود بانک‌ها پایین‌تر است، دریافت می‌کند. چون به دلیل کمبود نقدینگی شرکت خریدار واریز پول به شرکت دانش بنیان ممکن است یکسال طول بکشد اما از این طریق پول نقدا به شرکت دانش بنیان پرداخت می‌شود.

او درباره احتمال کوچک شدن سهم بازار شرکت‌های دانش بنیان با ورود وزارت دفاع برای تامین قطعات شرکت‌های خودروسازی می‌گوید: سیاست دولت حمایت از بخش خصوصی است و د رواقع بخش خصوصی وظیفه تامین قطعات را برای شرکت‌ها دارد. باید دید منظور از وزارت دفاع چیست. آیا وندورها و شرکت‌های بخش خصوصی وزارت دفاع است یا خیر. یعنی ممکن است این شرکت‌ها پیمانکاران خصوصی بخش وزارت دفاع باشند.

او ادامه می‌دهد: در طول جنگ و سال‌های بعد از آن شرکت‌های پیمانکار دفاعی به توانمند خوبی در تامین قطعه دست پیدا کردند اما بسیاری از این شرکت‌ها خصوصی و چه بسا شرکت دانش بنیان هستند که می‌توانند بیایند به شرکت‌های خودروسازی کمک کنند.

ملکی‌فر تاکید می‌کند: این شرکت‌ها اگر دانش بنیان باشند هیچ تفاوتی با شرکت‌های دیگر برای ما ندارند. بر اساس آخرین آمار ۴۳۸۰ شرکت دانش بنیان در کشور وجود دارد که طبق برآوردها تا آخر سال ۹۷ نزدیک به ۶۰ هزار میلیارد تومان فروش داشتند و قطعا بخش خوبی از این فروش به بخش خودروسازی بوده است اما الان آمار روشنی از فروش محصول دانش بنیان به بخش خودرویی ندارم.