قطر هم به جمع میانجیگران ایران و آمریکا پیوست

قطر که روابط خوبی با ایران و آمریکا دارد، هر دو کشور را ترغیب به مذاکره برای کاهش تنش در منطقه کرده است.

همزمان هایکو ماس وزیر خارجه آلمان وارد ایران شده است و نخست وزیر ژاپن هم قرار است در طول هفته به تهران برود.

به گزارش خبرگزاری رویترز شیخ محمد عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر، یکشنبه در گفت و گو با خبرنگاران در لندن گفت: به اعتقاد ما (دو کشور) در مقطعی باید وارد گفت و گو شوند – وضع کنونی نمی تواند تا ابد ادامه یابد.

«از آنجا که آنها مایل نیستند تنش بیش از این بالا بگیرد، باید ایده هایی را برای گشایش درها مطرح کنند.»

در هفته های اخیر در پی تقویت نیروهای آمریکایی در منطقه خلیج فارس و عملیات خرابکارانه در چهار نفتکش در نزدیکی تنگه هرمز که آمریکا ایران را مظنون اصلی در انجام آن می داند، تنش میان دو کشور بالا بوده هرچند سران دو کشور تاکید کرده اند به دنبال جنگ نیستند. ایران اتهام دست داشتن در آن خرابکاری را رد می کند.

در این بستر است که اظهار نظر مقام‌های دو کشور و دیگر میانجی گران بالقوه درباره امکان مذاکره یا شرایط تحقق گفت‌وگو میان آن ها مورد توجه قرار گرفته است.

مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، هفته پیش – روز دوم ژوئن – گفت کشورش حاضر است «بدون پیش‌شرط» با ایران مذاکره کند با این حال اضافه کرد: ما زمانی حاضر به گفت‌وگو با ایران هستیم که ایران «مانند یک کشور عادی رفتار کند».

محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران یکشنبه در واکنش به اظهارات پمپئو گفت:… سیاست ایالات متحده کماکان سیاست فشار حداکثری است و ظاهرسازی‌های دولت آمریکا هم مبنی بر اعلام آمادگی برای مذاکره است که در جهت اعلام به افکار عمومی است.

با این حال چنانکه وزیر خارجه قطر روز یکشنبه تاکید کرد کرد عمان، عراق و ژاپن هم دو طرف را به کاهش تنش ترغیب کرده اند.

عبدالرحمن آل ثانی به رویترز گفت: همه این کشورها نگران عواقب اوج گیری تنش هستند. تلاش هایی از سوی قطر و سایر کشورها در منطقه برای رفع تنش صورت گرفته: ما با آمریکا و همچنین با ایرانی ها صحبت کرده ایم.

«تلاش ما این است که بر شکاف میان آنها پل بزنیم و موجبات گفت و گو میان دو طرف را فراهم کنیم چون بالا گرفتن تشنج به نفع هیچ کس در منطقه نیست.»

آمریکا سال پیش توافق میان ایران و قدرت ها برای مهار برنامه هسته ای ایران در قبال رفع تحریم ها را ترک کرد و اخیرا تحریم های مربوط به آن برنامه، از جمله تحریم نفتی، را کاملا بازگردانده است.

به علاوه دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در ماه آوریل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را یک «سازمان تروریستی خارجی» طبقه کندی کرد که از دیگر عوامل بالا گرفتن جنگ لفظی میان آن دو بود.

ایران در مقابل گفت کلیه نیروهای آمریکایی در منطقه خاورمیانه را «تروریستی» می داند.

سفر ماس به تهران

رسانه های ایران گزارش می دهند که وزیر خارجه آلمان یکشنبه شب وارد تهران شد تا با محمد جواد ظریف همتای ایرانی اش و حسن روحانی رئیس جمهور ایران دیدار کند.

بنابه این گزارش ها گفته می شود گفت‌وگو درباره برجام و سازوکار اینستکس (سیستم مبادلات مالی اتحادیه اروپا و ایران که برای حفظ برجام طراحی شده) از مهمترین محورهای رایزنی وزیر خارجه آلمان با مقامات تهران خواهد بود.

بنابه گزارش ها آقای ظریف یکشنبه گفت: آلمان به دنبال ادامه حیات برجام است البته جمهوری اسلامی تاکنون بر اساس برجام عمل کرده و اقدامات اخیر جمهوری اسلامی هم بر اساس برجام است، در واقع همانطور که برجام از کشورهای غربی خواسته، ما آثار عادی سازی روابط را باید ببینیم نه آنکه صرفا شاهد صحبت از عادی سازی باشیم.

او اضافه کرد: به نظر نمی‌رسد که وزیر خارجه آلمان برای انتقال پیام خاص به تهران سفر کند، آلمان پیگیر نقش سه کشور اروپایی است لذا ما هم در همین حوزه با وی گفت وگو خواهیم کرد.

ظریف پیشتر در پاسخ به سوالی درباره انتقاد اروپایی ها از ایران گفت: اروپایی‌ها اصلا در موقعیتی نیستند که به ایران انتقاد کنند حتی در موضوعاتی که ارتباطی به برجام ندارد.

او گفت: در مجموع غرب به رژیم‌های خودکامه در منطقه ما اجازه داده است که جنایت انجام دهند و لذا ضروری است که در جریان گفت‌وگو با آنها این مسائل مطرح شود.

ظریف افزود: در برجام، اقدام مهم نیست و نتیجه مهم است و آنها باید بگویند که از اقداماتشان چه نتایجی گرفته‌اند، اینکه بگویند ما تلاش کرده‌ایم و نشد ما هم از این به بعد می‌توانیم تلاش کنیم و بگوییم نشد.

بعد از وزیر خارجه آلمان قرار است شینزو آبه نخست وزیر ژاپن روز چهارشنبه وارد تهران شود.

دونالد ترامپ اخیرا از تلاش ژاپن برای میانجیگیری میان دو کشور استقبال کرد.

ترامپ روز ۲۷ مه در جریان سفر به ژاپن گفت: می دانم که نخست وزیر شینزو آبه و دولت او روابط خیلی خوبی با ایران دارند پس باید ببینیم چه می شود.

او افزود: نخست وزیر قبلا در این باره با من صحبت کرده و من باور دارم که ایران مایل به گفت‌وگوست. و اگر بخواهند گفت‌وگو کنند، ما هم مایلیم. باید ببینیم چه می شود… هیچ کس نمی خواهد شاهد وقایع هولناک باشد، به خصوص من.