استقبال شهروندان از «پرداخت از طریق موبایل» در تاکسی ها

نشست مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شهر تهران با محوریت «پرداخت الکترونیک در تاکسی» برگزار شد.

علیرضا قنادان در این نشست با بیان اینکه مسئله پرداخت و تکنولوژی پرداخت یکی از موضوعاتی است که در حوزه حمل و‌ نقل در تمام دنیا یکی از مسائل مهم به شمار می‌رود، گفت: بسیاری از شرکت‌ها فناوری‌های مختلفی را با تمرکز بر پرداخت در نظام‌های حمل و نقلی ارائه می‌کنند. اولین حوزه‌ای که در حمل و نقل عمومی در تهران متصل به حوزه‌ی پرداخت الکترونیکی شد، مترو بود. در دهه هشتاد هم اتوبوسرانی به پرداخت الکترونیکی محلق شد.

وی اضافه کرد: در شهرداری تهران و در برنامه ریزی‌هایی که از طرف شورای شهر و شهرداری تعریف شده بود بحث پرداخت الکترونیکی در تاکسی‌ها هم مطرح بود. مسئله پرداخت الکترونیکی در تاکسیرانی جزو موضوعات جدید نیست بلکه در گذشته بارها پیشنهادات مختلفی راجع به آن بیان شده است. تا قبل از سال جاری هیچکدام از فعالیت‌هایی که در حوزه‌ پرداخت الکترونیکی انجام شده بود را به دلایل مختلف نمی‌توانستیم مظهری از پرداخت الکترونیکی بدانیم.

مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی در شهر تهران به ذکر چالش‌های اصلی پرداخت الکترونیکی پرداخت و گفت: نظام تاکسی و شکل تاکسیرانی در تهران از حیث کیفی و کمی و همچنین روش کار با آن چه در کشورهای دیگر وجود دارد، تفاوت بسیاری دارد. تکنولوژی‌های پرداخت در خارج از کشور به صورت دربستی است؛ در بسیاری از کشورهای دنیا ناوگان تاکسیرانی به صورت خصوصی اداره می‌شود. این در حالی است که ما با 80 هزار تاکسی در تهران صاحب بزرگ ترین ناوگان تاکسی هستیم؛ این از منظر شهری یعنی خودرو محوری بسیار و مطلوب نیست.

وی ادامه داد: زمانی که صحبت از 80 هزار خودرو می‌شود مجهز کردن آن ها به روش‌های مختلف پرداختی سنگین است. یکی از دلایل شکست این است که این حجم از سرمایه گذاری با تجهیزات سخت افزاری مطابقت ندارد.

قنادان تصریح کرد: همواره تلاش شده هماهنگی بین فعالان حوزه پرداخت و فعالان حوزه حمل و‌ نقل افزایش یاید چرا که شناخت این دو از یکدیگر بسیار کم بوده است. همیشه راهکارهایی که این گروه برای یکدیگر اعلام می‌کردند باهم تطابق نداشته است. در دوره مدیریت شهری جدید موضوع پرداخت الکترونیکی به طور جدی یکی از پروژه‌های الویت‌دار است.

وی با بیان اینکه رویکرد اصلی در پرداخت و توسعه الکترونیکی شامل سه اصل اساسی است، گفت: اصل اول این است که تلاش شود تکنولوژی حوزه‌ی پرداخت مدرن و به روز بماند. اصل دوم این است که از شکل گیری هرگونه انحصار به نفع یک یا چند کسب و کار محدود جلوگیری شود تا فضای نقش آفرینی و فرصت برابر برای کارکردن وجود داشته باشد. حرکت کردن به سمت یکپارچگی در حوزه تاکسیرانی دیگر اصل مهم است.

مدیرعامل سازمان تاکسیرانی با اشاره به اینکه در زمان آغاز سه طرح پایلوت برای پروژه «پرداخت الکترونیک در تاکسی»  اجرا شد، اظهار داشت: مدل اول تسهیل پرداخت از طریق کارت شهروندی یا همان کارت پرداخت مترو و اتوبوسرانی بود. این پروژه پایلوت در در کنار یکی از ایستگاه‌های مترو به اجرا درآمد. مدل دوم. استقرار دستگاه پوز بود تا پرداخت از طریق شبکه شاپرک صورت گیرد. این جزو تراکنش‌های آنلاین است. مدل سوم، پرداخت از طریق اپلیکیشن‌های موبایل بود. هرکدام محدودیت‌های مورد نیاز را داشتند اما بیشترین استقبال از این نوع پرداخت (اپلیکیشن موبایل) انجام شد و از نظر سطح پوشش استقبال خوبی از نظر پرداخت موبایلی صورت گرفت.

قنادان با بیان اینکه دو پروژه اول به دلیل چالش تامین منابع لازم سخت افزاری به مشکل برخوردند و به دلیل تحریم‌ نتوانستیم به این دو حوزه ورود پیدا کنیم، گفت: در حوزه پرداخت موبایلی شرکت‌های استارتاپی به کمک ما آمدند و ایده اصلی متعلق به آن‌ها بود. بعد از پایان یافتن طرح های پایلوت فراخوانی صادر شد که شرکت‌های علاقه مند می‌توانند طرح‌های خود را ارسال و شروع به کار کنند.

وی در ادامه اضافه کرد: پرداخت از طریق کارت‌های شهروندی، به دلیل نوع مدلی که در پرداخت شبکه اتوبوسرانی و مترو از حیث زیرساختی اتفاق افتاده، توسعه‌ی این مدل در تاکسیرانی با چالش‌های بسیاری مواجه است و موفق نخواهد بود. به دلیل غیراقتصادی بودن، شرکتی که قرار بود این کار را انجام دهد کنار کشید و اعلام انصراف کرد. چالش‌های بسیاری هم دارد که یکی از آن‌ها محدودیت سقف شارژ کارت شهروندی است. پرداخت از طریق موبایل بسیار محتمل‌تر از پرداخت کارت‌های شهروندی است. در آینده می‌توان به این سمت حرکت کرد که پرداخت الکترونیک مترو و اتوبوسرانی هم از طریق موبایل صورت گیرد. کارت‌های شهروندی تکنولوژی ده سال پیش است که باید در استفاده از آن بازبینی مجدد صورت گیرد.

مدیرعامل این سازمان اظهار داشت: براساس ارزیابی صورت گرفته، یکی از مشکلات قرارگرفتن دستگاه پوز در تاکسیرانی نظام کارمزدی است. چرا که اساسا مدل پرداخت‌های خرد با دستگاه پوز اقدام اصولی نیست. به همین علت دستگاه‌های پوز در خودروهای دربستی و گران قیمت از جمله فرودگاه امام و مهرآباد و‌همچنین پایانه‌ها مورد استفاده قرار می گیرد. قرارداد این پروژه انجام شده است. قراردادن دستگاه پوز در تاکسیرانی خطی چالش‌های بسیاری دارد.

قنادان با تاکید براینکه مناسب ترین روش پرداختی که در تاکسی‌های خطی دنبال می‌شود پرداخت از طریق موبایل است، عنوان کرد: عمده‌ترین مناطقی که تحت پوشش قرار گرفته‌اند مناطق ۱،۲،۴،۵،۶ هستند و بیشترین سطح پوشش در منطقه ۲ است که نود درصد تاکسی‌ها مجهز به پرداخت موبایلی هستند. مناطق ۳،،۷،۸،۱۲،۱۴،۱۵ مناطقی هستند که تحت پوشش متوسط هستند و‌ حدود ۵۰تا ۶۰ درصد پوشش دارند و سایر مناطق در دست توسعه است ‌و در محدوده ۲۰ تا ۳۰ درصد تحت پوشش قرار گرفته‌اند. متوسط کل بیش از شصت درصد تاکسی‌های خطی در تهران به یکی از روش‌های پرداخت موبایلی مجهز شده‌اند.

وی با بیان اینکه مهم‌ترین چالش سطح پوشش است، گفت: اگر یک شیوه پرداختی سطح پوشش نداشته باشد نمی‌توان انتظار داشت که مردم از آن استفاده کنند. باید مردم را تشویق به استفاده از این روش‌های پرداختی کرد.

قنادان اظهر داشت: در سه ماهه گذشته به یک چالش جدید برخورد کرده بودیم و آن هم تنوع برچسب‌ها و تبلیغ هرشرکتی بود که هر مسافر باید کیف پول یکی از این اپلیکیشنها را شارژ کند و ممکن است تاکسی دیگر از این اپلیکیشن پشتیبانی نکند.

اتصال کیف پول‌های شرکت‌های مختلف اعم از ریالو و فون پی به یکدیگر یکی از اقدامات مهم بود. به این طریق این مشکل اساسی شهروندان رفع شد. همچنین پروژه بعدی یکسان سازی برچسب‌های قرارگرفته در تاکسی‌ها است.