آرزوهای گازی ترکیه در دستان نیجریه
نیجریه نقش عمدهای در بخش انرژی ترکیه بازی میکند. نیجریه یکی از بزرگترین شرکای تجاری ترکیه در آفریقاست. در سال 2014 حجم تجارت بین دو کشور به تقریبا 2.5 میلیارد دلار رسید. در سال 2015 این حجم مبادلات به 1.5 میلیارد کاهش یافت و در با ادامه این روند نزولی در سال 2016 حجم مبادلات تجاری دو طرف به یک میلیارد دلار رسید،کارشناسان دلیل این امر را کاهش جهانی قیمت نفت و گاز میدانند.
به گزارش «انرژی امروز» در چند دهه گذشته نیجریه تبدیل به یکی از عمدهترین تامینکنندگان گاز طبیعی LNG ترکیه شده و در حال حاضر ترکیه بیش از 20 درصد گاز وارداتی خود را از این کشور تامین میکند.
نیجریه: کوچک اما مهم
بر همین اساس، اویل پرایس با بررسی نقش نیجریه در بازار انرژی مینویسد: صنعت نفت نیجریه بزرگترین صنعت نفت قاره آفریقاست و توجه آن بیشتر بر سر تولید نفت است. البته، با وضعیتی که قیمت نفت پیدا کرده است، حالا توجهها به سمت تولید گاز طبیعی نیجریه نیز جلب شده است.
در واقع، منابع مهم طبیعی نیجریه گاز طبیعی است. این کشور ادعا دارد که نهمین مخازن بزرگ گاز طبیعی دنیا و بزرگترین آنها را در آفریقا دارند، تخمین زده میشود نیجریه 187 تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی داشته باشد.
هر چند فقط سه درصد گاز طبیعی ترکیه از نیجریه تامین میشود، اما بیش از 20 درصد واردات LNG ترکیه از نیجریه است.
نیجریه در سال 2014 حدود 900 میلیارد فوت مکعب LNG صادر کرد که حدود 8 درصد تجارت LNG دنیا را به خود اختصاص داده و نیجریه را تبدیل به چهارمین کشور صادر کننده LNG دنیا کرده است.
اویل پرایس در بخش دیگری از گزارش خود مینویسد: شرکت LNG نیجریه NLNG یکی از شرکتهای رو به رشد دنیاست. این شرکت در واحدهای فرآوری خود 22 میلیون تن در سال LNG و بیش از 5 میلیون تن گاز مایع طبیعی LPG تولید میکند.
گاز طبیعی حدودا 4 درصد GDP نیجریه را تولید میکند. شرکت نفتی شل، که مالک 25.6 درصد سهام شرکت LNG نیجریه NLNG است تصمیم دارد گاز بیشتری به ترکیه صادر کند. زیرا از نظر این شرکت ترکیه میتواند به هاب منطقهای گاز طبیعی تبدیل شود.
معمای انرژی ترکیه ترکیه یعنی گذرگاه
ترکیه حالا تبدیل شده است به یکی از رو به رشدترین بازارهای انرژی دنیا. در یک دهه گذشته رشد اقتصادی ترکیه باعث افزایش متوسط سالانه 4.4 درصد مصرف انرژی از سالهای 2005 تا 2015 شده است. علیرغم تنشهای سیاسی بینالمللی و داخلی اخیر در ترکیه، انتظار میرود تقاضای انرژی این کشور در آینده بیشتر هم شود.
بر اساس گزارش اویل پرایس، فقط 25 درصد کل تقاضای انرژی ترکیه از منابع انرژی داخلی تامین میشود و ترکیه به شدت وابسته به منابع انرژی وارداتی است. 60 درصد گاز مورد نیاز ترکیه از روسیه، 20 درصد از ایران و ده درصد از آذربایجان تامین میشود.
آنکارا نگران این وابستگی انرژی به منابع خارجی است به ویژه زمانی که روابطش با روسیه رو وخامت نهاد. هر نوع قطع جریان گاز به ویژه از سوی روسیه، نه فقط اقتصاد رو به رشد ترکیه را مورد حمله قرار میدهد بلک تنشهای سیاسی داخلی این کشور را نیز بیشتر خواهد کرد.
اویل پرایس در بخش دیگری از گزارش خود مینویسد: ترکیه با اینکه هیچ نوع منبع گاز طبیعی در داخل کشور خود ندارد اما مقامات این کشور در تلاشند ترکیه را از طریق واردات گاز از منابع مختلفی در خاورمیانه، آفریقا و آسیا و توزیع آن به اروپا، به هاب منطقهای گاز تبدیل کنند.
برای اینکه ترکیه بتواند به این هدف خود برسد، شروع به سرمایهگذاری در زیرساختهای گاز طبیعی این کشور کرده است.
اویل پرایس با تشریح پروژههای عمده گاز در ترکیه مینویسد: دو پروژه عمدهای که اخیرا در این کشور توسعه یافته است خط لوله انتقال گاز طبیعی آناتولی TANAP برای انتقال گاز آذربایجان به اروپا و ترکیه و نیز خط لوله گاز طبیعی تورکاستریم برای انتقال گاز طبیعی روسیه از طریق دریای سیاه به ترکیه است.
در کنار توسعه زیرساختهای خطوط لوله گازی ترکیه، دولت بر توسعه زیرساختهای LNG نیز تاکید داشته و وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه، برات البایراک، قول داده است که تا سال 2023 ظرفیت ذخیرهسازی گاز طبیعی ترکیه را سالانه به 11 میلیارد متر مکعب برساند که همین امر باعث خواهد شد این کشور در آینده یکی از دارندگان بزرگ ذخایر گازی دنیا باشد.
ترکیه قصد دارد به دروازه انتقال گاز بین اروپا و روسیه تبدیل شود. از این رو اویل پرایس به این نتیجه میرسد که نیجریه میتواند نقش مهمی در رسیدن ترکیه به هدف خود بازی کند.
اویل پرایس با اشاره به وجود تاسیسات ذخیره سازی فراساحلی ترکیه چون Değirmenköy، و سه ترمینال LNG این کشور یعنی Ereğlisi مرمره، آلیگا ازمیر، و تاسیسات ذخیره سازی دریاچه Tuz، مینویسد: در دسمامبر 2016، اولین تاسیسات ذخیرهسازی و دوباره گازی کردن FSRU ترکیه در ازمیر راهاندازی شد.
به علاوه دولت ترکیه چندین پروژه برای تکمیل زیرساختهای موجود این کشور در دست دارد. و بیشتر این پروژهها تا سال 2020 و 2022 تکمیل خواهند شد.
بوتاس، شرکت خطوط لوله نفتی ترکیه، مهمترین نفش را در بخش گاز طبیعی این کشور بازی میکند و 80 درصد واردات نفت ترکیه از این طریق صورت میگیرد و تنها موسسهای است که به طور مستقیم با LNG نیجریه NLNG مذاکره میکند. از این رو تحت تاثیر نوسانات سیاسی کشور نیز قرار دارد و نیز روابط بین دو کشور نیجریه و ترکیه نقش مهم در انعقاد قرارداد جدید بین بوتاس و NLNG دارد که در سال 2021 به سر خواهد آمد.
در ترکیه، بوتاس و آژانس قانونگذاری بازار انرژی EMRA عواملی در دست اردوغان برای ایفای نقش در بخش انرژی هستند و اردوغان در تعیین روسای هر دو موسسه دخالت دارد.
آیا نیجریه به ترکیه کمک خواهد کرد تا هاب منطقهای گاز طبیعی باشد؟
به اعتقاد اویل پرایلپرایس، ترکیه به عنوان کشوری بدون منابع انرژی و وابسته به واردات انرژی و تقاضای بالای انرژی در داخل، گاز طبیعی کمی برای صادرات دارد. از این رو، ترکیه فعلا یک کشور مصرف کننده است تا یک کشور انتقال دهند.
اما سرمایهگذاری عظیم این کشور در بخش زیرساختهای خطوط لوله و ذخیرهسازی LNG نشان میدهد ترکیه در هدف خود برای تبدیل شدن به یک هاب منطقهای بسیار جدی است.
و با این هدف ترکیه، نیجریه و بخش تازه متولد شده LNG آن، هم میتواند جای پای محکمی در این کشور باقی گذارد.
در نهایت اویل پرایس با در نظر گرفتن تمام جواب به این نتیجه میرسد که ترکیه با سرمایهگذاری در بخش LNG میتواند وابستگی خود به روسیه برای گاز طبیعی را کاهش دهد. و اگر رخدادهای آینده نشان دهند که چنین امری به واقع اتفاق میافتد، نیاز LNG ترکیه افزایش خواهد یافت. و بنابراین روابط محکم بین ترکیه و نیجریه محکمتر خواهند بود.