سلاح نفت در دست جمهوریخواهان
افزایش احتمال نامزد شدن رکس تیلرسون بهعنوان وزیر امور خارجه امریکا سبب شد تا سوالات زیادی در مورد رابطه بین نفت و امنیت ملی در دنیا ایجاد شود.
به گزارش خبرنگار بینالملل انرژی امروز، رکس تیلرسون که مدیرعامل شرکت اکسون موبیل است بهعنوان یک مدیر باهوش و پرتلاش و باتجربه شناخته شده؛ ولی تجربه فعالیت سیاسی ندارد. بعد از انتخاب دونالد ترامپ بهعنوان رییسجمهور به نظر میرسد دیگر برای هیچیک از سمتهای برتر و مهم در امریکا تجربه سیاسی ملاک انتخاب نیست.
الیزابت ساندرز، دانشیار علوم سیاسی در دانشگاه جورج واشنگتن، بر این باور است زمانی که رییسجمهور و وزرای کابینه سابقه سیاسی ندارند، مشاوران در تصمیمگیریهای سیاسی نقش مهمی دارند. انتظار میرود در صورت تایید تیلرسون بهعنوان وزیر امور خارجه در امریکا جان بولتون بهعنوان معاون وزارت امور خارجه انتخاب میشود که یکی از اصلیترین حامیان جنگ عراق در سال ۲۰۰۳ میلادی بوده است. این نشان میدهد مشاور وزارت امور خارجه امریکا یک فرد کاملا سیاسی است که میتواند نظریههای سیاسی را به یک مدیر کاملا اقتصادی و نفتی ارایه دهد.
چرا رییس یک شرکت نفتی ؟
ساندرز بر این باور است که معرفی تیلرسون نشاندهنده نقش نفت در روابط خارجی است و انتخاب تیلرسون نشان میدهد که دوباره حزب جمهوریخواه با همان دیدگاههای گذشته و با تلاش برای توسعه نفوذ خود در میان کشورهای نفتخیز دنیا روی کار آمده است.
پژوهشگر و دانشیار علوم سیاسی دانشگاه جورج واشنگتن میافزاید: دسترسی به نفت موجود در عراق یکی از دلایل آغاز جنگ با این کشور بود اگرچه مسایل دیگری هم در این تصمیم مهم سیاسی در امریکا دخیل بوده است. در بسیاری از جنگهایی که در خاورمیانه انجام شده است، نفت نقش مهمی داشت و با روی کار آمدن ترامپ و معرفی تیلرسون مشخص شد که دوباره این عامل در سیاستخارجی امریکا اهمیت دارد.
انتخاب وزرای خارجه نفتی در امریکا بیسابقه نیست. بررسیها نشان میدهد در سه دولت جمهوریخواه قبلی همواره وزرای امور خارجه یا مشاوران آنها روسای شرکتهای بزرگ نفتی بودهاند و این وزرای نفتی یا مشاوران آنها در تصمیمهای سیاسی کشور دخیل بودهاند. این نشان میدهد که صنعت نفت امریکا یک سلاح اثربخش خارجی در دست دولت امریکا است و این سلاح با روی کار آمدن ترامپ دوباره قدرت پیدا کرده است.
زنگ بیداری برای کارشناسان روابط بینالمللی
معرفی یک مدیر نفتی برای پست وزرات خارجه در امریکا به کارشناسان روابط بینالمللی یاد داد که رابطه تنگاتنگی بین نفت و امنیت ملی در دنیا وجود دارد و این رابطه هر روز پیچیدهتر میشود.
نمونه بارز این رابطه را میتوان در نزدیک شدن و گرم شدن رابطه امریکا با روسیه دید. تیلرسون یکی از مخالفان اصلی تحریم روسیه بعد از حمله این کشور به کریمه بود. تیلرسون قبل از این جریان قراردادی با روسیه برای توسعه حوزههای نفتی در این کشور امضاء کرده بود که بعد از تحریم شدن روسیه این قرارداد اجرا نشد. حال با روی کار آمدن ترامپ و بیشتر شدن اهمیت نفت در اقتصاد و روابط خارجی امریکا این تحریمها لغو شد و دوباره رابطه نفتی روسیه و امریکا گرم شده است.
به نظر میرسد رابطه تنگاتنگ روابط خارجی و نفت در دنیا دوباره نمایان شده است و تمامی مناسبات بینالمللی در جهان بر مبنای نفت خواهد بود و این رابطه در دوره ترامپ گرمتر میشود.