چه سرنوشتی در انتظار خودروهای دپو شده است؟
بیش از دو سال از دپوی ۱۳ هزار خودروی در گمرک گذشته و تاکنون به طور کامل تعیین تکلیف نشده‌اند. خودروهایی که به دلایل مختلف از جمله تخلف در ثبت سفارش، تغییر شرایط ارزی و البته پرونده‌های قضایی مدت‌هاست دچار حاشیه بوده و بخشی از آنها همچنان در گمرک باقی ماندند.
این در حالی است که از دی ماه سال گذشته و طبق مصوبه هیات وزیران قرار بر این شد تا مهلت چهار ماهه‌ای تعیین و صاحبان خودروها برای ترخیص آنها اقدام کنند. زمان در نیمه اردیبهشت به پایان رسید و بار دیگر دو ماه این فرصت تمدید شد.
با اتمام زمان تمدید شده در نیمه تیر ماه، گزارش گمرک نشان داد که بیش از ۶۶۵۰ دستگاه ترخیص شده، ۱۰۴۸ دستگاه پروانه الکترونیکی دریافت کرده، اما به دلیل عدم تمدید زمان فرصت خروج پیدا نکردند و ۳۴۰ دستگاه هم هنوز پروانه‌ای دریافت نکرده بودند. مابقی خودروها نیز بلاتکلیف باقی ماندند که برخی دچار پرونده‌های قضایی بودند.
بعد از آن دولت اعلام کرد که فعلا دیگر تصمیمی برای تمدید زمان ترخیص ندارد. از این رو مدتی نگذشته بود که گمرک برای حل و فصل موضوع پیشنهاداتی را به وزارت اقتصاد ارائه کرد، مبنی بر اینکه در مصوبه مربوط به ترخیص خودروها مهلت ترخیص به مهلت دریافت پروانه الکترونیکی تغییر کند تا در این حالت بیش از هزار خودرویی که پروانه دریافت کرده بودند ترخیص می‌شد.
در حالی حدود دو ماه از ارائه پیشنهاد گمرک گذشت و دولت هیچ تصمیمی نگرفت که اخیرا میراشرفی – رئیس کل گمرک – اعلام کرده که بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ خودروی دپو شده در گمرک وجود دارد و در این باره توضیح داده که اعلام متروکه شدن آنها بر عهده مناطق ویژه اقتصادی مانند بندر شهید رجایی و منطقه سلفچگان است که هر کدام را اعلام کنند بلافاصله متروکه می‌شود و اکنون نیز این کار در حال انجام است.
اما اگر خودروهای دپو طبق ماده (۲۴) قانون امور گمرکی مدت زمان مجاز نگهداری کالا در اماکن گمرکی از تاریخ تحویل کالا به این اماکن سه ماه است و به تقاضای صاحب کالا یا شرکت حمل و نقل و وجود علل موجه به تشخیص گمرک با پرداخت هزینه انبارداری حداکثر تا دو ماه قابل تمدید است. در صورتی که ظرف مدت مقرر صاحب کالا برای انجام تشریفات گمرکی اقدام نکند کالا مشمول مقررات متروکه می‌شود.
بر اساس ماده (۳۵) مربوط به کالاهای متروک، ضبطی و واگذار شده به گمرک، این کالاها توسط سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی به عنوان مسئول فروش کالاهای متروکه و ثبتی با رعایت مربوطه به فروش می‌رسد.
طبق تبصره (۱) این ماده تا زمانی که این کالا توسط سازمان امور تملیکی به فروش نرسیده است صاحب کالا حق دارد پس از اعلام گمرک به این سازمان برای انجام تشریفات قطعی گمرکی و ترخیص کالای خود نسبت به تسلیم اظهارنامه یا تغییر عنوان اظهار با رعایت مقررات مربوطه و پرداخت کلیه وجوه متعلقه و سایر هزینه‌های انجام شده اقدام کند. این تبصره به نظر نمی‌رسد فعلا مشمول خودروهای دپو شده باشد مگر آنکه دولت زمانی را برای ترخیص این خودروها صادر کند.
در مجموع وضعیت خودروهای باقی مانده در گمرک مشخص نیست و اگر دولت تصمیمی در مورد آنها به ویژه خودروهایی که مشکل قضایی ندارند، اتخاذ نکند ممکن ست به زودی از سوی مناطق ازاد و ویژه به عنوان کالای متروکه اعلام شده و مشمول ضوابط مربوطه شوند که کار را برای صاحبان آنها بسیار سخت‌تر خواهد کرد.
