تزریق ۲ میلیارد دلار ارز در یک روز توسط بانک مرکزی ترکیه
ترکیه یکی از کشورهایی است که اخیرا بحران شدیدی در بازار ارز را تجربه کرده است و بدین ترتیب در هفتههای اخیر شاهد تازهترین عملیات «مداخله ارزی مستقیم» توسط یکی از اقتصادهای جهان هستیم. این بحران بیش از اینکه جنبه اقتصادی داشته باشد، ریشه سیاسی داشته است، ولی برای حل این بحران چارهای جز مداخله نیست.
افت ارزش «لیر ترکیه» از اوایل سال جاری میلادی آغاز شد. کاهش چشمگیری که به دلیل جهتگیریهای سیاسی رئیسجمهوری این کشور اتفاق افتاد، اما در هفتههای اخیر روند نزولی ارزش لیر با سرعت بیشتری ادامه یافت بهطوریکه شاهد سقوط ناگهانی ارزش این پول در بازار جهانی بودیم.
حمله ترکیه به کردستان سوریه ازیکطرف و مخالفتهای پیدرپی اردوغان با سیاستهای امریکا و وارد شدن به یک جنگ لفظی با ابرقدرت اقتصادی دنیا از سوی دیگر بر دامنه بحران ارزی این کشور اضافه کرد. اما زمانی سرعت افت ارزش لیر ترکیه شدت گرفت که امریکا تهدید به تحریم اقتصادی ترکیه و تشدید فشار بر اقتصاد این کشور کرد.
در سال ۲۰۱۸ میلادی ارزش لیر ترکیه ۳۰ درصد تنزل یافت و زمینه را برای رکود اقتصادی فراهم کرد. این در حالی است که سرعت افول ارزش پول این کشور در سال جاری بیشتر شد. در این شرایط، سیاستی مشابه دیگر کشورها در پیش گرفته شد یعنی «مداخله ارزی مستقیم» و تزریق ارز توسط بانک مرکزی به اقتصاد. اما آیا بانک مرکزی این کشور توان اجرای این سیاست را دارد و اگر این امکان را دارد، چرا تاکنون اقدام به اجرای سیاست مذکور نکرده است؟
رویترز نوشت: در هفته منتهی به ۱۸ اکتبر سال جاری بانک مرکزی ترکیه دو میلیارد دلار وارد بازار کرده است. این میزان از ارز تنها ظرف یک روز تزریق شد ولی نهتنها زمینه را برای ممانعت از افت ارزش لیر فراهم نکرد، بلکه در همان هفته ارزش لیر ۱.۵ درصد دیگر هم کاهش یافت.
همچنین بلومبرگ در گزارش خود نوشت: ترکیه قدرت مقابله با این بحران ارزی را ندارد، زیرا ارزش ذخایر ارزی این کشور تنها ۳۶ میلیارد دلار است و این مبلغ برای حل بحرانهایی کوچکتر از این بحران هم کفایت نمیکند. این نشریه با اشاره به اینکه کشورهای روسیه و چین هم بحرانی مشابه ترکیه را تجربه کردند ولی با استفاده از ذخایر ارزی کلان خود توانستند از این چالش رهایی یابند؛ نوشت: به نظر میرسد بانک مرکزی ترکیه توان مقابله با این بحران را نداشته باشد. جالب اینکه بانک مرکزی ترکیه در پاسخ به این ادعا که از سوی کارشناسان مطرحشده، تاکنون هیچ عکسالعملی نشان نداده است.