شرق آلمان با رشد اقتصادی کمتر از غرب، گرفتار یک دور شیطانی است
۳۰ سال پس از فرو ریختن دیوار برلین، هم‌چنان تفاوت‌های زیادی میان ایالت‌های غربی و شرقی آلمان وجود دارد. این فاصله خود را در موارد مختلف از جمله دستمزدها و میزان رشد و پیشرفت اقتصادی آشکار می‌کند.
موسسه تحقیقاتی لایبنیتس نتایج پژوهشی را منتشر کرد که نشان می‌دهد با گذشت سه دهه از فرو ریختن دیوار برلین، ایالت‌های شرق این کشور هم‌چنان میان «شکوفایی اقتصادی» و مشکلات ساختاری دست و پا می‌زنند.
این پژوهش هم‌چنین نشان می‌دهد که تفاوت در ثروت و رشد اقتصادی تنها در محدوده مرزهای شرق و غرب آلمان نیست، بلکه میان شمال و جنوب این کشور نیز به چشم می‌خورد. مقر اصلی ۴۶۴ از ۵۰۰ شرکت بزرگ آلمانی در شهرهای غربی این کشور است. این یکی از دلایل عقب ماندن شرق است اما اقتصاددانان می‌گویند علت را تنها به عدم حضور دفاتر مرکزی کنسرن‌های بزرگ نمی‌‌توان خلاصه کرد.
کارشناسان به میزان نازل قدرت تولید به عنوان یکی از دلایل اصلی در بخش‌های شرقی آلمان اشاره می‌کنند. میزان این بازدهی تولید در شرق آلمان (که شامل برلین هم می‌شود) به طور متوسط ۸۲ درصد بازدهی در غرب این کشور است. به عبارتی شرکت‌های فعال در شرق آلمان ۲۰ درصد بهره‌وری کم‌تری دارند.
اقتصاددانان می‌گویند میزان کم‌تری از سوبسید‌های دولتی به ایالت‌های شرقی آلمان تعلق می‌گیرد. سوبسیدهایی که به منظور ایجاد اشتغال بیشتر یا حفظ آن داده می‌شوند و این خود می‌تواند یکی از ترمزها در برابر افزایش میزان بهره‌وری باشند. میزان توان تولید در ارتباط مستقیم با تفاوت دستمزدها قرار می‌گیرد. دستمزد یک شهروند شرق آلمان به طور متوسط ۸۱ درصد دستمزد شهروند غرب این کشور است.
همین مسئله میان شمال و جنوب آلمان نیز صادق است. از شهرهای ثروتمندی مانند هامبورگ و مناطقی از ایالت نوردراین وستفالن که بگذریم، دستمزدها در شمال به شکل فاحشی کمتر از بخش‌های جنوبی این کشور است. به عنوان مثال متوسط دستمزد در شهرهایی مانند اینگولشتادت و ارلانگن (جنوب) ۱۴۴،۴ درصد درآمد متوسط در سایر نقاط آلمان است.
کارشناسان می‌گویند اگر قرار باشد این تفاوت‌ها از بین برود، باید ساختارهای شهری بخصوص در شرق آلمان تقویت شوند. در حال حاضر سه چهارم شاغلان در غرب آلمان در شهرها زندگی می‌کنند در حالی که در شرق این کشور تنها نیمی از جمعیت ساکن شهرها هستند. کمبود نیروی کارآزموده در تمام آلمان در حال حاضر یک مشکل است.
تا سال‌های آغازین سده کنونی ۲۱ شمار نیروی کار متخصص در شرق آلمان بیشتر از غرب آلمان بود. اما این پدیده در سال‌های پس از آن کم‌رنگ شد و از بین رفت. از این گذشته سرانه افراد در سن کار در شرق به مراتب نسبت به غرب آلمان کاهش پیدا کرده است. نیروی کار متخصص خارجی نیز ترجیح می‌دهند در غرب آلمان کار کنند تا بخش های شرقی آن. تنها شهر برلین در این روند مستثنی است.
اقتصاددانان می‌گویند شرق آلمان در یک دور شیطانی گرفتار شده است. وضع اقتصادی شرق آلمان از غرب آن بدتر است و این خود یکی از علل رشد خارجی‌ستیزی در آنهاست. احزاب راست‌گرا و عوام‌گرا خارجی‌ها را عامل مشکلات اقتصادی جلوه می‌دهند. از سوی دیگر مهاجرانی که آلمان به کار آنها نیاز دارد، سراغ شهرهایی می‌روند که شبکه گسترده‌تری از آشنایان‌شان در آنجا زندگی می‌کنند. آنها نیز غالبا سعی می‌کنند سر و کارشان به شرق آلمان نیفتد. کارشناسان توصیه می‌کنند برای جذب نیرو در شهرهای شرقی باید نخست با رشد خارجی‌ستیزی در آنها مبارزه کرد.
